Adam Kazimierz Feliks Ciemniewski, urodzony 11 maja 1866 roku w Warszawie, to postać wybitna w polskim świecie sztuki. Był on malarzem, który swoją twórczością w znaczący sposób wpisał się w historię polskiego malarstwa.
Choć zmarł w 1915 roku, jego dorobek artystyczny pozostaje ważnym elementem polskiej kultury.
Życiorys
Adam Ciemniewski był osobą o wyjątkowym dziedzictwie rodzinnym. Urodził się jako syn Jana Ciemniewskiego, który nosił herb Prawdzic i wywodził się z uznanego mazowieckiego rodu. Jego ojciec był właścicielem majątku w powiecie mławskim, jednak po utracie dóbr rodzina przeniosła się do Warszawy.
W stolicy Adam kształcił się w gimnazjum, gdzie rozwijał swoje pasje artystyczne, ucząc się malarstwa oraz rysunku pod okiem Wojciecha Gersona. Jego talent i ambicja sprawiły, że wkrótce po 1890 roku zdecydował się na wyjazd do Monachium. Dokumentację jego pobytu ogranicza jedynie wzmianka w Illustrierter Katalog der Münchener Jahresausstellung z 1893 roku.
Od 1892 roku, Ciemniewski regularnie przesyłał swoje dzieła na różne wystawy, w tym do Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Jego prace zyskały uznanie zarówno wśród krytyków, jak i nabywców, szczególnie za impresjonistyczne przedstawienie światła, które zapierało dech w piersiach. W około 1895 roku artysta wrócił do kraju i osiedlił się w majątku swojej ciotki w Luszewie, w powiecie ciechanowskim.
W okresie od 1897 do 1901 roku Ciemniewski wstrzymał swoją działalność wystawienniczą w TZSP. Po 1901 roku osiedlił się w rodzinnych Woźnikach, niedaleko Płońska. Ostatnie lata swojego życia, które przypadły na czas po śmierci żony w 1908 roku, spędził w samotności, z dala od zgiełku artystycznych wydarzeń.
Twórczość
Artysta ten rozpoczął swoją przygodę z malarstwem od tematów historycznych oraz obyczajowych, a z czasem zwrócił się ku wizjom wiejskim oraz religijnym.
Spędzając czas na wsi, z pasją oddawał się studiom natury oraz zjawiskom związanym z życiem ludności wiejskiej. W jego pracach dominują krajobrazy i sceny ilustrujące życie na wsi, w których artysta wprowadzał oryginalne efekty świetlne za pomocą bocznego oświetlenia.
Prace tego artysty były szeroko publikowane w latach 1885-1898, m.in. w czasopismach takich jak „Tygodnik Ilustrowany”, „Biesiada Literacka” oraz „Kłosy”. Około 1903 roku rozpoczął malowanie mniejszych formatów, co zaowocowało dziełami przedstawiającymi osoby z najbliższego otoczenia, wnętrza oraz pejzaże.
W jego twórczości dostrzega się również charakterystyczne kadrowanie i tzw. „żabią perspektywę”, co wskazuje na jego zamiłowanie do sztuki fotografii.
Najbardziej znane obrazy
Adam Ciemniewski, znany polski artysta, ma na swoim koncie wiele prominentnych dzieł. Poniżej przedstawiamy listę jego najbardziej znanych obrazów:
- zasadzka, reprodukowany w „Kłosach” w 1885 r. (gdy miał 19 lat),
- gniazdo rodzinne i wymarsz husarzy, reprodukowane w „Biesiadzie Literackiej” w 1886 r.,
- orka jesienna, reprodukowany w „Tygodniku Ilustrowanym” w 1899 r.,
- zbiór siana z pola,
- wczesnym rankiem,
- jesień,
- pod opieką,
- żniwo,
- pod wieczór,
- żniwa (1897, olej na płótnie, 135 x 112 cm).
Wystawy
Adam Ciemniewski, znany polski artysta, miał swoje pierwsze wystawy w renomowanych miastach takich jak Monachium i Wiedeń. Jego twórczość przyciągnęła uwagę również w Polsce, gdzie w latach 1901 oraz 1902 zaprezentował swoje prace w Zachęcie w Warszawie.
Po śmierci artysty jego dzieła były wielokrotnie eksponowane. Można je było oglądać między innymi na wystawach zatytułowanych: „Wojciech Gerson i Jego uczniowie” w 1931 roku, „Polska i jej lud w malarstwie XIX/XX wieku” w 1934 roku oraz podczas wystawy monograficznej w Muzeum Okręgowym w Ciechanowie, która miała miejsce w 1997 roku.
Religijne obrazy Ciemniewskiego, które powstały przed II wojną światową, były umieszczane w wielu kościołach, w tym w Warce i Luszewie, gdzie można było podziwiać dzieło zatytułowane „Siew” na ścianie jednego z tych miejsc.
Zbiory
Twórczość Adama K.F. Ciemniewskiego jest reprezentowana na stałej wystawie monograficznej w Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie. Dodatkowo, obrazy tego artysty zyskały swoje miejsce m.in. w Muzeum Narodowym w Warszawie, gdzie jeden z depozytów znajduje się w Ambasadzie RP w Moskwie. Zachowane w licznych kolekcjach prywatnych prace Ciemniewskiego również świadczą o jego znaczeniu w polskiej sztuce.
Muzeum w Ciechanowie godnie podtrzymuje dziedzictwo artysty, organizując ogólnopolskie plenery nazwane imieniem Adama K.F. Ciemniewskiego. Te wydarzenia mają na celu wspieranie i kontynuację jego twórczości przez współczesnych malarzy. Oprócz plenery, regularnie odbywają się również wystawy poplenerowe, które promują nowe prace i pomysły artystyczne. Warto zauważyć, że II Plener odbył się w 2009 roku w dworku Aleksandry Bąkowskiej w Gołotczyźnie, co podkreśla ciągłość tradycji artystycznych związanych z tym wyjątkowym twórcą.
Życie prywatne
Adam Ciemniewski miał w swoim życiu ważną rolę jako ojciec. Jego synem był Jan Chryzostom Ciemniewski, który urodził się w 1908 roku i zmarł w 1978 roku. Jan był również uznawanym i cenionym malarzem w Polsce, co świadczy o artystycznym dziedzictwie, jakie pozostawił po sobie.
Przypisy
- a b Muzeum Szlachty Mazowieckiej – wystawy.
- a b CIEMNIEWSKI Adam Kazimierz (1866-1915).
- a b Polski Słownik Biograficzny. T. 4. Warszawa-Kraków-Łódź-Poznań-Wilno-Zakopane: Polska Akademia Umiejętności, 1938, s. 48.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Edward Wojtaszek | Andrzej Podkański | Grzegorz Jankowski (reżyser) | Dorota Jarema | Piotr Kamler | Joanna Cortés | Michał Zabłocki | Marta Mirska | Kalina Hlimi-Pawlukiewicz | Piotr Śmigasiewicz | Hanna Konarowska | Józef Rapacki | Paweł Dangel | Natalia Rybicka | Maria Brydzińska | Julia Trawna | Ludwik Lewandowski (malarz) | Agnieszka Kotulanka | Maria Mirska | Anna KalbarczykOceń: Adam Ciemniewski