Wyspiańskiego to nowoczesne osiedle mieszkaniowe, które znajduje się w sercu warszawskiej dzielnicy Żoliborz. To miejsce, gdzie nowoczesna architektura spotyka się z spokojem i historycznym urokiem tej wyjątkowej okolicy.
Mieszkańcy Wyspiańskiego mogą cieszyć się atrakcyjnym sąsiedztwem, które oferuje zarówno bliskość do centrum miasta, jak i dostęp do zielonych przestrzeni, co czyni to osiedle idealnym dla rodzin oraz osób ceniących sobie komfort życia w mieście.
Położenie i charakterystyka
Osiedle to ma swoje miejsce w stolicy Polski, w obrębie Miejskiego Systemu Informacji Stary Żoliborz, znajdując się na terenie tzw. Żoliborza Urzędniczego. Jest zlokalizowane wzdłuż ulicy Stanisława Wyspiańskiego oraz wokół placu Dionizego Henkla.
Całe osiedle składa się z pięciu budynków, które zlokalizowane są pod adresami: pl. Henkla 2 i 6 oraz ul. Wyspiańskiego 5, 6/8 i 7. Budynki te tworzą wydłużony plac, który otacza centralny skwer, a także dwie jezdnie wzdłuż ulicy Wyspiańskiego. Dodatkowo, wokół placu Henkla zbudowano ciasny, okrągły pierścień, co nadaje temu miejscu unikalny charakter.
Historia
Osiedle to zostało zaprojektowane w latach 1951–1952 przez Jacka Nowickiego przy współpracy z Bogusławem Karczewskim. Z prawdziwym zaangażowaniem zrealizowano łącznie 500 mieszkań w okresie od 1953 do 1956 roku, a odpowiedzialność za ten projekt spoczywała na przedsiębiorstwie ZBW-1. Aby móc przeprowadzić tę inwestycję, konieczne było usunięcie pozostałości po zniszczeniach, jakie miały miejsce podczas powstania warszawskiego.
Przed II wojną światową, na tym terenie znajdowały się wille oraz domy jednorodzinne, a także korty tenisowe. Wokół placu Henkla usytuowane były budynki zaprojektowane przez Romualda Gutta. W latach 1922–1925 zbudowano szeregowe wille, które miały dwie kondygnacje oraz czterospadowe dachy, wzorujące się na stylu dworkowym, co doskonale ukazuje architekturę modernizmu z tamtych czasów.
Architektura
Budowle zlokalizowane w tym obszarze charakteryzują się trzema kondygnacjami, a także wysoko osadzonymi dachami mansardowymi, które wyposażone są w lukarny, pokryte czerwoną dachówką. Narożniki dachów zdobią szklane wystawki, które wprowadzają naturalne światło do klatek schodowych oraz przejazdów bramnych.
W obrębie placu, otaczającego ul. Wyspiańskiego, można zauważyć wieżyczki, które stanowią piękne dopełnienie architektury.
Mieszkania oferują od jednego do trzech pokoi, a niektóre z nich mają bezpośrednie wyjścia na ogródki. Przy osiedlu zaprojektowano również garaż podziemny, z wjazdem od ul. Popiełuszki, zaplanowany z myślą o parkowaniu samochodów oraz przechowywaniu rowerów. Obok strefy mieszkalnej, w projekcie uwzględniono miejsca na żłobek oraz dwa przedszkola.
W centralnej części placu, wzdłuż ul. Wyspiańskiego, zaaranżowano przestrzeń na plac zabaw, co sprzyja integracji społecznej mieszkańców.
Podczas projektowania osiedla zainspirowano się zabudową małych miast. Choć kompleks budynków został wzniesiony w późnym okresie realizmu socjalistycznego, nawiązuje on do historycznych stylów dworkowych oraz prowincjonalnego baroku. Ciekawym porównaniem jest podobieństwo do architektury placu Słonecznego, również zaprojektowanego po wojnie przez Jacka Nowickiego.
Wszystkie budynki z tego osiedla, od lipca 2012 roku, są uwzględnione w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy (ID: ZOL21511, ZOL21512, ZOL21513, ZOL21514, ZOL21515).
Przypisy
- MagdalenaM. Piwowar, MichałM. Krasucki, MonikaM. Powalisz: ŻOL. Ilustrowany atlas architektury Żoliborza, wyd. III, Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Centrum Architektury, 35, 2021 r.
- Główny Urząd Geodezji iG.U.G., Geoportal krajowy [online], geoportal.gov.pl [dostęp 06.11.2023 r.]
- Dzielnica Żoliborz – Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [online] [dostęp 12.08.2023 r.]
- Gminna ewidencja zabytków m.st. Warszawy [online] [dostęp 20.04.2023 r.]
- Tomasz Pawłowski, Jarosław Zieliński: Żoliborz. Przewodnik historyczny. Warszawa: Rosner i Wspólnicy, 356, 2008 r.
- JarosławJ. Zieliński: Realizm socjalistyczny w Warszawie. Urbanistyka i architektura (1949–1956), Warszawa: Fundacja Hereditas, 365, 2009 r.
- MariaM. Sołtys, MarekM. Kuciński: Archimapa. Dziedzictwo Architektury Warszawy lat 1939–1945, Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, Instytut Stefana Starzyńskiego, 2014 r.
- Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Warszawa: "Arkada" Pracownia Historii Sztuki, 208, 2003 r.
- Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 135-136, 1987 r.
- Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 66, 1977 r.
- MariaM. Leśniewska: Nowy zespół mieszkaniowy powstaje na Żoliborzu, „Stolica”, 20.12.1953 r., s. 8, ISSN 0039-1689.
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Stokłosy (Warszawa) | Stara Ochota | Stara Miłosna | Stare Bielany | Stare Świdry | Stawki (Warszawa) | Stegny (Warszawa) | Tarchomin | Szamocin (Warszawa) | Śliwice (Warszawa) | Srebrna (Warszawa) | Służew nad Dolinką | Służew Fort | Słodowiec | Skocznia (Warszawa) | Skarpa Puławska | Siekierki (Warszawa) | Nowe Bródno | Rakowiec (Warszawa) | Pyry (Warszawa)Oceń: Wyspiańskiego