Ulica Stefana Jaracza w Warszawie

---

Historia

Ulica Stefana Jaracza w Warszawie ma bogatą i złożoną historię, która sięga początku XX wieku. Do roku 1951 była częścią ulicy Czerwonego Krzyża, zorganizowanej w latach 1897–1898 jako przedłużenie ulicy Rozbrat. Nowa nazwa została przyjęta na mocy uchwały Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 24 sierpnia 1951, ku czci Stefana Jaracza, który w latach 1930–1939 prowadził Teatr Ateneum mieszczący się wówczas przy ul. Czerwonego Krzyża 20, której dzisiejszy adres to ul. Jaracza 2.

Parcele wzdłuż tego odcinka ulicy były kształtowane już w 1904 roku, ale pierwsze budynki zaczęły powstawać dopiero w latach dwudziestych XX wieku. Pierwszym wzniesionym obiektem był gmach Związku Zawodowego Pracowników Kolejowych RP, zaprojektowany przez Romualda Millera. Budowa tego gmachu miała miejsce w latach 1924–1928, a obecnie znajduje się pod numerem 2. Gmach ten nie tylko pomieścił biura związku, ale także Teatr Ateneum, restauracje, sale klubowe i konferencyjne oraz hotel z 46 pokojami i mieszkania.

Chociaż budynek ten stracił część swojego oryginalnego wystroju, wciąż pozostaje interesującym przykładem architektury nawiązującej do baroku. Jego częściowo zachowane wnętrza stanowią jeden z najwybitniejszych przykładów Polskiej Sztuki Dekoracyjnej. W tym samym czasie, do 1926 roku, zrealizowano budowę domu Spółdzielni Budowy Własnych Mieszkań pod numerem 1. Mimo zniszczeń, które dotknęły ten budynek podczas drugiej wojny światowej, budowla ta, nawiązująca swoim wyglądem do klasycyzmu akademickiego, tworzyła wizualną jedność z Domem Kolejarza, harmonizując z jego architekturą.

Ulica Jaracza stała się miejscem wielu realizacji budowlanych przed wybuchem II wojny światowej. W 1930 roku, pod numerem 7, zostały wzniesione duże mieszkania Spółdzielni Budowy Własnych Domów i Mieszkań „Zjednoczenie”, zaprojektowane przez Karola Jankowskiego. W tym samym okresie, spółdzielnia „Nowe Domostwo” zrealizowała budynek pod numerem 3, o zbliżonym rzucie do podkowy, według projektu Piotra Kwieka.

Po 1933 roku, po wprowadzeniu korzystnej ustawy podatkowej, nastąpił znaczny rozwój budownictwa. W tym czasie powstał również dom zaprojektowany przez Antoniego Jawornickiego; kamienica znajdująca się pod numerem 6 zrealizowana została w ekspresyjnych formach funkcjonalizmu. Pomimo zniszczeń w okresie okupacji, w tym roku zniszczeniu uległ jedynie narożny budynek pod numerem 1. Inne budynki, chociaż uszkodzone, zostały odbudowane z uproszczeniami, co pozwoliło zachować charakter tej ulicy sprzed wojny.

---

Oceń: Ulica Stefana Jaracza w Warszawie

---