Respublica (korporacja)


Korporacja akademicka Respublica, założona w 1922 roku, zrzesza zarówno studentów, jak i absolwentów warszawskich uczelni wyższych. Jej motto, brzmiące dec ō re diligentia ac doctrina, można przetłumaczyć jako dobra sława, pilność i nauka.

Respublica aplikowała o przynależność do korporacji Arkonia. Warto zaznaczyć, że korporacja przyjęła charakterystyczne, różniące się od innych polskich korporacji, nazewnictwo dla swoich członków. Osoba ubiegająca się o pełnoprawne członkostwo nosi tytuł laika, czynny student to mistrz, zaś absolwent nazywany jest weteranem. Korporacja zdecydowała się również na rezygnację z powszechnie używanych w innych organizacjach nazw: "dekiel" oraz "banda", wprowadzając na ich miejsce polskie odpowiedniki: "czapkę" oraz "wstęgę".

Struktura Respublici została zaplanowana na wzór małego państwa. Zgodnie z tym, celem było stworzenie "Rzeczypospolitej" zarówno w nazwie, jak również w samym duchu. Dlatego też, w korporacji można dostrzec wyraźny podział władz, który obejmuje władzę ustawodawczą, wykonawczą oraz sądowniczą. Władzę ustawodawczą sprawuje Zgromadzenie Mistrzów, podczas gdy władzę wykonawczą dzierży Wielki Mistrz, razem z pełniącą rolę rady ministrów Strażą. Władzę sądowniczą natomiast sprawują Trybunał Korporacyjny oraz Kapituła Senatorska, która w wyjątkowych sytuacjach pełni rolę sądu podczas posiedzeń Zgromadzenia Mistrzów.

Od 16 czerwca 2005 honorowym weteranem korporacji Respublica jest dr Marek Jan Chodakiewicz.

Historia

Korporacja Akademicka Respublica została oficjalnie utworzona 22 stycznia 1922 roku. Inicjatywa ta wyszła od studentów z Łodzi, którzy studiowali na warszawskich uczelniach, takich jak Uniwersytet Warszawski, Politechnika Warszawska oraz Wyższa Szkoła Handlowa. W gronie założycieli znaleźli się tacy jak Franciszek Szwajdler, Czesław Bajer, Alfred Ziegler, Ryszard Ziegler, Kurt Klikar, Antoni Newe, Antoni Hermel, Alfons Grapów oraz Bohdan Grodzicki. Uroczystość tworzenia korporacji była zasilana obecnością członków innych, starszych korporacji, takich jak Arkonii, Welecji, Jagielloni, Sarmatii oraz Patrii.

Już w maju 1922 roku Korporacja Respublica przystąpiła do Związku Polskich Korporacji Akademickich (ZPK!A) z dużym wsparciem ze strony korporacji Arkonia, która pełniła rolę jej patrona w początkowych fazach istnienia. Respublica była częścią Związku aż do wybuchu II wojny światowej, a jej przedstawiciele aktywnie uczestniczyli w pracach władz ZPK!A.

II wojna światowa i okres PRL

Wywołanie II wojny światowej wstrzymało działalność korporacji na długie lata. Wiele osób z Respublicy oddało swoje życie walcząc za wolność Polski na różnych frontach. Niektórzy z nich zostali zamordowani w Katyniu, inni ginęli w powstaniu warszawskim, a także służyli w armii gen. Andersa lub stawali się ofiarami obozów koncentracyjnych.

Po wojnie, w czasach komunistycznego reżimu, Respublica, podobnie jak inne korporacje, nie mogła funkcjonować oficjalnie. Osoby, które przetrwały, spotykały się nieformalnie, często w towarzyskiej atmosferze z okazji rocznic powstania korporacji lub przy smutnych wydarzeniach, jak pogrzeby kolejnych kolegów. Wiele osób, w obliczu władzy komunistycznej w Polsce, zdecydowało się na emigrację, co sprawiło, że kontakt z pozostałymi w kraju respublikanami stał się jeszcze bardziej cenny. W obliczu trudności ci, którzy zostali, wspierali się nawzajem, manifestując trwałość idei przyjaźni korporacyjnej.

W tym trudnym czasie Respublica nie prowadziła naboru nowych członków, z wyjątkiem przypadku Jana Wilczyńskiego, syna przedwojennego członka Jerzego Wilczyńskiego, który w 1955 roku po rozpoczęciu studiów został przyjęty do korporacji. Jan doskonale odnosił się do dwóch skrajnie różnych epok: międzywojnia, PRL-u oraz czasów współczesnych.

Reaktywacja i wznowienie czynnej działalności

Po upadku komunizmu i odzyskaniu niepodległości przez Polskę, nastały nowe możliwości reaktywacji działalności korporacyjnej. W drugiej połowie 1994 roku grupa siedmiu studentów, głównie kierunków politycznych na Uniwersytecie Warszawskim, przy wsparciu przedwojennych filistrów, takich jak Wiesław Eysymontt, Henryk Sadowski czy Jan Wilczyński, rozpoczęła proces szkoleń oraz przygotowań do wznowienia Respublici.

Uroczysta reakcja miała miejsce 21 stycznia 1995 roku, kiedy to ośmiu studentów złożyło ślubowanie korporacyjne w obecności ostatniego przedwojennego kanclerza, Henryka Sadowskiego, i otrzymało barwy respublikańskie, stając się pełnoprawnymi członkami. Pierwszym prezesem nowo odrodzonej Respublici został Piotr Czajka.

Insygnia i odznaki

Barwy korporacji

W skład barw korporacyjnych tej organizacji wchodzą fiolet, srebro, czerwień, co symbolizuje jej charakter oraz tradycje.

Cyrkiel

Cyrkiel, będący symbolem każdej korporacji, pełni funkcję zarówno wizualną, jak i praktyczną. Jest on noszony przypięty do klapy marynarki oraz znajduje zastosowanie w podpisach, gdzie umieszczany jest obok nazwiska.

Wewnątrz cyrkiel zawiera pierwszą literę nazwy korporacji oraz łacińską sentencję „vivat, crescat, floreat N. in æternum!”, która nie tylko odzwierciedla przynależność członka do danej organizacji, lecz również stanowi wyraz życzenia dla korporacji, aby ta mogła prosperować, rozwijać się i rozkwitać przez wieki. To tłumaczenie łacińskiej frazy oddaje głębię pragnienia każdego korporanta.

Dodatkowo, cyrkiel sygnalizuje status korporacji jako „duelanckiej” lub „antyduelanckiej”. Elementem odróżniającym te dwa typy jest wykrzyknik: jeśli jest on przedstawiony w tradycyjnej formie, oznacza to, że korporacja uczestniczy w pojedynkach, z kolei „złamany” wykrzyknik sugeruje formalny zakaz takich praktyk wśród członków.

Pomimo tej struktury, „duelanckość” danej korporacji nie nakłada na jej członków obowiązku uczestniczenia w pojedynkach, chyba że zformalizowana zostanie odpowiednia uchwała przez daną organizację.

Respublikanie

W skład korporacji Respublica wchodzą znaczące postacie, w tym drPiotr Gontarczyk, który pełnił rolę zastępcy Dyrektora Biura Lustracyjnego IPN. Jego doświadczenie w tej instytucji jest wartościowe dla działalności Respublica.

Również wśród członków korporacji znajduje się Tomasz Szatkowski, którego działania i ekspertyza przyczyniają się do szerokiej działalności Respublica.

Kartele

Respublica zrealizowała szereg umów, które miały istotne znaczenie dla rozwoju jej działalności. Przykładem takiej współpracy są umowy zawarte z następującymi korporacjami:

  • Rotalią, która została podpisana 19 stycznia 2002 w Warszawie,
  • Chrobrią, gdzie umowa została podpisana 27 marca 2010 w Poznaniu, a następnie przedłużona 28 marca 2013 na okres trzech lat.

Przypisy

  1. PK!A Konwent Polonia w swojej Deklaracji Duelanckiej z 15.02.1881 r. oznajmia: „Konwent uchwalić raczył, że „ze względu na specjalne warunki żaden z jego członków antyduelantem być nie może”

Oceń: Respublica (korporacja)

Średnia ocena:4.57 Liczba ocen:12