Ponadczasowy Pomnik Męczenników Terroru Komunistycznego 1944–1956 stanowi istotny symbol upamiętniający ofiary reżimu komunistycznego. Zlokalizowany jest w sercu Warszawy, w malowniczej dzielnicy Ursynów, tuż obok zabytkowego kościoła św. Katarzyny, który również przyciąga licznych odwiedzających.
Pomnik ten, poprzez swoje przesłanie i formę artystyczną, ma na celu zachowanie pamięci o ludziach, którzy cierpieli za swoje przekonania w trudnych latach PRL. To miejsce nie tylko przypomina o historii, ale również skłania do refleksji o wartościach takich jak wolność i prawda.
Opis
Inicjatorem realizacji pomnika Męczenników Terroru Komunistycznego był ksiądz Józef Maj, który współpracował z Maciejem Szańkowskim oraz Sławomirem Korzeniowskim przy jego projekcie. Fundatorami tego ważnego dla Polski obiektu były parafia św. Katarzyny, Społeczno-Kościelny Komitet Uczczenia Ofiar Terroru Władzy z lat 1944−1956, Urząd m.st. Warszawy oraz Wojsko Polskie. Konkurs na projekt monumentu odbył się w dwóch etapach i zakończył się w 1991 roku, a odsłonięcie pomnika miało miejsce 26 września 1993 roku.
Obiekt ten składa się z osiem metrowego krzyża, a także kilku głazów rozmieszczonych w formie elipsoidalnego kręgu, co ma symbolizować odzyskaną wolność. W jednym z głazów, pełniącym funkcję ołtarza, umieszczono urnę z prochami. Dodatkowo, w murze otaczającym pomnik umieszczono łuski od pocisków, które noszą nazwy ponad 400 miejsc kaźni rozrzuconych po Polsce.
Pomnik ten wzniesiono w latach 1986–1993, by nie zapomniano ceny oporu Polaków wobec komunistycznej władzy z lat 1945–1956. Niech los setek tysięcy zabitych, milionów uwięzionych lub skrzywdzonych tylko dlatego, że w godzinie próby ocalili godność własną, nie weszli na drogę zdrady Boga i Ojczyzny, będzie dumą Narodu Polskiego i przestrogą dla rządzących.
Na pomniku znajduje się również wiersz napisany przez więźnia Mokotowa, Tadeusza Porayskiego. Pomnik usytuowany jest w miejscu, w którym od 1945 roku Urząd Bezpieczeństwa grzebał ofiary politycznych mordów dokonywanych w więzieniu na Mokotowie. Szacuje się, że w tym miejscu spoczywa około dwa tysiące ciał. Miejscowa ludność w symboliczny sposób kładła kamienie w miejscach tajnych pochówków, co również wpłynęło na formę monumentu, który nawiązuje do symbolicznych głazów.
Jako kamień węgielny pomnika wykorzystano głaz znajdujący się na nowym cmentarzu służewskim, który został oznaczony przez nieznaną osobę w miejscu pochówku chłopców z Szarych Szeregów, zamordowanych wskutek wyroku z 1953 roku. Warto dodać, iż około 1947 roku zakończono zwożenie ciał na Służew, a większość nowych ofiar grzebano w zbiorowych mogiłach w kwaterze Ł na Cmentarzu Powązkowskim.
Przypisy
- MałgorzataM. Szejnert MałgorzataM., Śród żywych duchów, Kraków: Wydawnictwo Znak, 2012, ISBN 978-83-240-2212-0.
- Jubileusz 25-lecia posługi w parafii Św. Katarzyny ks. Józefa Romana Maja. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, 2010, ISBN 978-83-7232-905-9.
- Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 178. ISBN 83-88973-59-2.
Pozostałe obiekty w kategorii "Pomniki":
Pomnik Mikołaja Kopernika w Warszawie | Pomnik Nauczycieli w Warszawie | Pomnik ofiar egzekucji niemieckich dokonywanych w Lasach Kawęczyna | Pomnik Ofiar Rzezi Woli | Pomnik Poległym i Pomordowanym na Wschodzie | Pomnik Praskiej Kapeli Podwórkowej | Pomnik Stefana Starzyńskiego w Warszawie (ul. Saska) | Pomnik Szczęśliwego Psa | Pomnik Zbigniewa Ścibora-Rylskiego w Warszawie | Pomnik Cypriana Kamila Norwida w Warszawie | Pomnik Marcina Kasprzaka w Warszawie | Pomnik Lotników Angielskich | Pomnik ks. Jana Twardowskiego | Pomnik Kobietom Powstania Warszawskiego | Pomnik Józefa Piłsudskiego w Warszawie (pl. Piłsudskiego) | Pomnik Jana Zachwatowicza w Warszawie | Pomnik Jana Olszewskiego w Warszawie | Pomnik Rzezi Wołyńskiej w Warszawie | Pomnik Ignacego Daszyńskiego w Warszawie | Pomnik Henryka Sławika i Józsefa Antalla w WarszawieOceń: Pomnik Męczenników Terroru Komunistycznego 1944–1956