Państwowy Instytut Geologiczny

---

Historia

Na początku XX wieku, w Galicji, koncepcje stworzenia polskiego instytutu geologicznego pojawiły się dzięki Władysławowi Szajnocha oraz Józefowi Morozewiczowi. Wielu działaczy z wszystkich trzech zaborów, takich jak Ludomir Sawicki, Czesław Kuźniar, Stanisław Małkowski oraz Stanisław Kontkiewicz, również przyczyniło się do utworzenia tej instytucji. Kontkiewicz był ostatnim kierownikiem Pracowni Geologicznej w Muzeum Przemysłu i Handlu, co podkreśla jego znaczenie w tej kwestii.

Oficjalne ustanowienie Państwowego Instytutu Geologicznego miało miejsce 7 maja 1919 roku, a jego działalność trwa do dziś. Statut tej instytucji został zatwierdzony zarządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 lutego 1921 roku. Na czele instytutu stanął prof. Józef Morozewicz, wcześniej absolwent Wydziału Przyrodniczego w Cesarskim Instytucie w Warszawie, znany ze swojej pracy badawczej nad minerałami na Wołyniu oraz petrograficznymi skałami magmowymi, który kierował instytutem aż do 31 stycznia 1937 roku.

Pierwsza siedziba Instytutu znajdowała się w Pałacu Staszica. W następnych latach powstał nowy budynek na Mokotowie, zaprojektowany przez Mariana Lalewicza. Budowa tego obiektu trwała od 1925 do 1930, a niektóre fragmenty zostały ukończone w 1936 roku. Projekt architektoniczny, który powstał, nosił cechy klasycyzmu XIX wieku, z elementami nawiązującymi do polskiej architektury renesansowej.

W czasie II wojny światowej, w latach 1939–1945, instytut nie prowadził działalności z powodu niemieckiej okupacji. Po wojnie, w 1952 roku, utworzono Instytut Geologiczny w ramach Centralnego Urzędu Geologicznego. W powojennej historii instytutu ważną rolę odegrała Stacja Geologiczna w Czeladzi, która funkcjonowała w latach 1946-1961, a następnie została przekształcona w Oddział Górnośląski PIG.

W latach 1949–1955, obok budynku zaprojektowanego przez Mariana Lalewicza, wzniesiono nowy gmach według projektu Marka Leykama, co dodatkowo wzbogaciło architekturę instytutu.

Działalność

Państwowy Instytut Geologiczny, obok działalności naukowej, angażuje się w szerokie prace popularyzatorskie, muzealne oraz wydawnicze. Instytut ma w swoim dorobku wiele czasopism geologicznych, w tym prestiżowe międzynarodowe publikacje, takie jak Geological Quarterly oraz Geologia Carpathica, które ukazują się we współpracy z instytucjami słowackimi. Ponadto, istotną rolę odgrywa redagowanie krajowego pisma geologicznego Przegląd Geologiczny, wydawanego przez Ministerstwo Środowiska.

Instytut jest także gospodarzem jednego z największych muzeów geologicznych w Polsce, które znajduje się w Warszawie przy ul. Rakowieckiej 4. W celu uzyskania większych informacji, zapraszam do odwiedzenia artykułu dotyczącego Muzeum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego–Państwowego Instytutu Badawczego.

Państwowy Instytut Geologiczny dysponuje także kilkoma oddziałami regionalnymi, z siedzibami w takich miastach jak Kraków, Sosnowiec, Kielce, Wrocław, Szczecin, Gdańsk i Lublin. Ważnym zadaniem instytutu jest w wykonywaniu map geologicznych, w tym także ważnych edycji. Wśród nich znajdują się: Szczegółowa Mapa Geologiczna Sudetów w skali 1 : 25 000, Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1 : 50 000, Mapa Geologiczna Polski w skali 1 : 200 000 oraz Mapa Hydrogeologiczna Polski w skali 1 : 50 000 i 1 : 200 000. Dodatkowo, instytut opracowuje Mapę Geologiczno-Gospodarczą Polski (znaną także jako Mapa Geośrodowiskowa Polski) w skali 1 : 50 000.

Kolejnym istotnym zadaniem PIG-u jest gromadzenie dokumentacji oraz opracowań geologicznych z całego kraju w Centralnym Archiwum Geologicznym, teraz funkcjonującym jako Narodowe Archiwum Geologiczne, z filiami w każdym z oddziałów regionalnych. Co roku Instytut sporządza również bilans zasobów kopalin, co jest niezbędne dla dalszego rozwoju badań geologicznych.

Pracownicy Państwowego Instytutu Geologicznego

Temat ten dotyczy rozważania grupy osób związanych z działalnością instytutu, które odgrywają kluczową rolę w jego funkcjonowaniu.

Wszystkie informacje, dotyczące pracowników tego instytutu, koncentrują się na ich współpracy oraz wkładzie w realizację zadań instytutu.

Wyróżnienia

Wyróżnienia, które otrzymał Państwowy Instytut Geologiczny, są ważnym elementem jego działalności oraz uznania dla wkładu w rozwój regionów. W 2019 roku instytut został uhonorowany odznaką honorową „Zasłużony dla Mazowsza”, co podkreśla jego znaczenie dla tego obszaru. W 2023 roku z kolei górnośląski oddział PIG uzyskał odznakę „Zasłużony dla Miasta Sosnowca”, co świadczy o jego aktywności i zaangażowaniu w działania na rzecz lokalnych społeczności.

---

Oceń: Państwowy Instytut Geologiczny

---