Zygmunt Szadkowski

---

Życiorys

Zygmunt Lechosław Szadkowski przyszedł na świat 5 stycznia 1912 roku w Warszawie. Był potomkiem Zygmunta Szadkowskiego oraz Marii Kozłowskiej. Już w wieku dwóch lat, jego rodzina osiedliła się w Tołoczynie, na Witebszczyźnie. Niebawem po przeprowadzce, Zygmunt doświadczył tragedii, ponieważ stracił swojego ojca. Po ukończeniu Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Nowogródku zdecydował się na dalszą edukację. Zapisując się na wydział matematyczno-przyrodniczy Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, kontynuował swoje nauki. W 1936 roku połączył swoje życie z Wandą Malinowską, która odeszła wiele lat później, w 1999 roku. W 1938 roku uzyskał absolutorium z geografii, a następnie podjął decyzję o kontynuacji kształcenia na wydziale prawa i nauk społecznych.

Wkrótce potrafił wykorzystać swoje umiejętności w służbie dyplomatycznej, zostając wysłanym do Konsulatu RP w Dyneburgu. Kiedy wybuchła II wojna światowa, Zygmunt wraz z żoną ruszył w niebezpieczną podróż przez Szwecję i Wielką Brytanię do Francji. Tam, wstępując do Wojska Polskiego, przyjął rolę emisariusza rządowego, organizując konspiracyjne działania na ziemiach anektowanych przez Związek Radziecki. Jego zdolności umożliwiły utworzenie szlaku przerzutowego z Bukaresztu na Bliski Wschód.

Po upadku Francji, Zygmunt osiedlił się na Bliskim Wschodzie, włączając się w struktury Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Aktywnie angażował się w działalność harcerską, wspierając Polaków na terytorium Palestyny. Jako uczestnik III batalionu, wziął udział w obronie Tobruku i bitwie pod Gazala. W 1942 roku, po skierowaniu do Szkoły Podchorążych Piechoty, objął stanowisko instruktora, a równocześnie kontynuował swoje zorganizowane prace w harcerstwie. Na mocy rozkazu Naczelnego Wodza K. Sosnkowskiego, od 1 grudnia 1943 roku stał na czele Samodzielnego Referatu Harcerskiego w Dowództwie Wojsk na Środkowym Wschodzie. Na początku października 1944 roku został Komendantem Związku Harcerstwa Polskiego na Wschodzie, a jego szlak bojowy obejmował walkę w Afryce Północnej oraz Włoszech, kończąc służbę wojskową w stopniu podpułkownika.

Po wojnie Zygmunt zamieszkał w Londynie, gdzie początkowo utrzymywał się z pracy jako piekarz oraz robotnik w fabryce, a także asystent krawca. Na emigracji zaangażował się w działalność Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii, zasiadając w różnych organizacjach. 1 grudnia 1957 roku został wybrany do Zarządu Zjednoczenia Polskiego. W latach 1960-1967 piastował stanowisko Przewodniczącego Związku Harcerstwa Polskiego za granicą. Współdziałał z pismami emigracyjnymi oraz wykazuje swoje umiejętności w audycjach Radia Wolna Europa. Będąc członkiem prezydium Rady Narodowej RP, służył jako ostatni przewodniczący przed jej rozwiązaniem w grudniu 1991 roku, a także jako minister do spraw społecznych i skarbu w dwóch Rządach RP na Uchodźstwie.

Od 21 lutego 1986 roku był członkiem Głównej Komisji Skarbu Narodowego. Wielokrotnie przewodniczył Stowarzyszeniu Kombatantów Polskich w Wielkiej Brytanii, a w 1990 roku koordynował przekazanie insygniów prezydenckich do Polski. Od 1992 roku wchodził w skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Po jego śmierci 5 września 1995 roku, został pochowany na Cmentarzu Żbikowskim w Pruszkowie. Dnia 10 listopada 2012 roku, ceremonia pochówku Zygmunta Szadkowskiego oraz jego żony Wandy miała miejsce w Panteonie Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej.

Odznaczenia

Lista odznaczeń, jakie otrzymał Zygmunt Szadkowski, jest długa i zaszczytna, co świadczy o jego niezwykłych zasługach. Oto zestawienie najważniejszych wyróżnień:

• wielka wstęga Orderu Odrodzenia Polski (1989),
• krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 grudnia 1973),
• krzyż oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• srebrny krzyż zasługi z mieczami,
• krzyż walecznych (dwukrotnie),
• medal wojska (trzykrotnie),
• krzyż Armii Krajowej,
• war medal 1939-1945 (Wielka Brytania),
• gwiazda za wojnę 1939-1945 (Wielka Brytania),
• gwiazda Afryki (Wielka Brytania),
• gwiazda Italii (Wielka Brytania),
• kombatancki krzyż zasługi (Wielka Brytania – dwukrotnie),
• złoty krzyż kombatancki (Australia),
• srebrny krzyż kombatancki (Australia),
• złoty krzyż Polski Walczącej (Stany Zjednoczone),
• la Croix du Combattant de l’Europe (Francja).

---

Oceń: Zygmunt Szadkowski

---