Wojciech Zamecznik


Wojciech Zamecznik, artysta o wielu talentach, urodził się 13 stycznia 1923 roku w Warszawie, gdzie również zmarł 12 maja 1967 roku. Był nie tylko utalentowanym architektem, ale również osobą, która w swoim dorobku miała liczne osiągnięcia w różnych dziedzinach sztuki.

Wojciech Zamecznik zajmował się fotografią, filmem, grafiką użytkową, typografią, wystawiennictwem oraz scenografią. Jego dorobek artystyczny wyróżniał się eksperymentalnym podejściem do fotografii, co zaowocowało wspaniałymi plakatami, które wniosły świeże spojrzenie do dziedziny designu.

Obszar działań Zamecznika jest wspaniałym przykładem na to, jak jedna osoba może łączyć różne formy sztuki, tworząc coś naprawdę wyjątkowego. Jego prace pozostają inspiracją dla wielu artystów oraz miłośników sztuki w Polsce i za granicą.

Życiorys

Wojciech Zamecznik, syn Juliana, zdał maturę w warszawskim gimnazjum Wojciecha Górskiego przed rozpoczęciem II wojny światowej. Po zakończeniu walk zainicjował swoje kształcenie w szkolnictwie technicznym, konkretnie w szkole budowy maszyn Wawelberga. Niestety, w 1940 roku podczas łapanki ulicznej został aresztowany i deportowany do obozu w Auschwitz-Birkenau, gdzie przebywał do 1942 roku. Po powrocie do Warszawy rozpoczął studia na Wydziale Architektury Wnętrza w Zawodowej Szkole Budownictwa, kończąc je w 1944 roku z tytułem technika dekoratora. W międzyczasie zaangażował się w tajne komplety Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

Tuż po wojnie Zamecznik rozpoczął intensywną pracę twórczą, a w latach 1945–1947 był grafikiem w Biurze Odbudowy Stolicy. Jego pierwsze kroki w kierunku scenografii prowadziły do projektowania wystaw dla Teatru Małego w Warszawie. Współtworzył oprawę plastyczną wystawy w Muzeum Narodowym pt. „Warszawa oskarża” w maju 1945 roku, a jego projekt dla Pawilonu Czterech Kopuł – stworzonego w kooperacji ze stryjecznym bratem, Stanisławem Zamecznikiem – zrealizowanego w 1948 roku, zdobył nagrodę na I Ogólnopolskiej Wystawie Architektury Wnętrz i Sztuki Dekoracyjnej w 1952 roku.

Wojciech Zamecznik jest także znany jako jeden z czołowych plakacistów w Polsce, mający na swoim koncie ponad 200 zaprojektowanych plakatów. Na początku jego prace były malarskie, głównie w tematyce filmowej. W 1949 roku wprowadził fotografię do swoich projektów, zaczynając od fotomontaży, aby później przejść do stosowania techniki fotogramu. W 1950 roku wykonał plakat na Festiwal Filmów Radzieckich, w którym po raz pierwszy zastosował efekt rastra. Metoda ta była również użyta w plakatach do filmów, takich jak „Rodzina Sonenbrucków” z 1951 roku i „Celuloza”. Różnorodne techniki, takie jak prześwietlanie czy chemiczna obróbka zdjęć, były fundamentem jego projektów, które obejmowały filmy takie jak „Kobieta w oknie” (1958) czy „Proces został odroczony”. Za plakat „Pociąg” z 1959 roku artysta otrzymał nagrodę im. H. Toulouse-Lautreca na Międzynarodowej Wystawie Plakatu Filmowego w Paryżu w 1961 roku oraz dyplom za najlepszy plakat filmowy w São Paulo w 1962 roku.

W 1963 roku objął stanowisko docenta na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W latach 1960–1967 prowadził tam Pracownię Projektowania Fotograficznego na Wydziale Grafiki. Angażował się również w produkcję filmów animowanych, jak np. „Italia 61” (1961).

Wojciech Zamecznik zasłynął z poważnego i surowego stylu, który był wyraźnie dostrzegalny nawet w pozornie błahych tematach, takich jak plakaty cyrkowe (Cyrk, 1963). W jego twórczości pojawiały się jednak elementy humorystyczne, jak w przypadku plakatu do filmu „Nieznośna dziewczyna” (1957). Od 1950 roku był członkiem ZPAP, w 1963 roku przyjął członkostwo w Fédération Internationale de l’Art Photographique, a w 1964 roku w Alliance Graphique Internationale. Pełnił także funkcję redaktora tygodnika „Przegląd Kulturalny”, a także miesięczników „Fotografia” (od 1953 roku) i „Architektura” (od 1963 roku).

W życiu osobistym był mężem Haliny Stanisławy z Kuryłków (1919–1997) i ojcem dwóch synów: Juliusza oraz Pawła (1949–1987). Zmarł w Warszawie, a jego spoczynek znajduje się obok żony oraz syna Pawła na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C2-4-2).

Ordery i odznaczenia

Wojciech Zamecznik został uhonorowany tymi prestiżowymi odznaczeniami, które odzwierciedlają jego zasługi i wkład w rozwój kraju.

  • złoty Krzyż Zasługi, przyznany 11 lipca 1955 roku,
  • medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955 roku.

Przypisy

  1. a b c Wojciech Zamecznik, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 21.03.2024 r.] .
  2. a b Maria Kurpik, W potajemnym warsztacie. Wojciech Zamecznik (1923–1967) w: 2+3 D, 03.2008 r., ISSN 1642-7602.
  3. Cinema Poster: Pociąg, 1959.
  4. Cinema Poster: Kobieta w oknie, 1958.
  5. Cinema Poster: Celuloza, 1954.
  6. Wojciech Zamecznik w bazie filmpolski.pl.
  7. Contemporary Posters: Cyrk, 1963.
  8. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  9. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  10. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze.

Oceń: Wojciech Zamecznik

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:21