Witold Załęski

---

Życiorys

Witold Załęski był utalentowanym przedstawicielem polskiej inteligencji, synem Karola, marszałka szlachty guberni grodzieńskiej oraz Eleonory z Buczyńskich. Swoje edukacyjne kroki stawiał w Gimnazjum J. N. Leszczyńskiego w Warszawie oraz w Instytucie Szlacheckim w Wilnie. W latach 1853–1857 studiował prawo na Uniwersytecie w Dorpacie. W trakcie swojego kształcenia był członkiem Korporacji Akademickiej Konwent Polonia.

Po ukończeniu studiów otrzymał propozycję prowadzenia wykładów na Uniwersytecie Lwowskim, jednak jego zapał spotkał się z oporem ze strony władz austriackich. Przez pewien czas pracował jako nauczyciel historii powszechnej oraz geografii w warszawskich szkołach prywatnych. W 1866 roku obronił doktorat z zakresu prawa państwowego i międzynarodowego na Uniwersytecie w Dorpacie, a w tym samym roku został docentem w Katedrze Ekonomii Politycznej Szkoły Głównej Warszawskiej, gdzie prowadził zajęcia aż do 1869 roku. W latach 1873–1906 wykładał statystykę w Szkole Handlowej Kronenberga.

W 1876 roku Witold Załęski został powołany na stanowisko kierownika Sekcji Statystycznej magistratu miasta Warszawy przez prezydenta Sokratesa Starynkiewicza, a jego kierownictwo trwało aż do jego śmierci w 1908 roku. Był zaangażowany jako jeden z założycieli Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w 1907 roku, gdzie przewodniczył Wydziałowi II.

Jego badania naukowe koncentrowały się na takich tematach jak statystyka opisowa oraz demografia. W szczególności prowadził badania dotyczące zabudowań, struktury ludności, a także przemysłu rzemieślniczego i fabrycznego XIX-wiecznej Warszawy. Zajmował się również badaniem sytuacji chłopów obywających się uchodźstwa zarobkowego w Królestwie Polskim oraz innymi aspektami związanymi z rolnictwem. W 1882 roku miał zaszczyt kierować pierwszym jednodniowym spisem ludności Warszawy, a w 1897 roku uczestniczył w pierwszym ogólnym spisie ludności w Cesarstwie Rosyjskim oraz Królestwie Polskim.

Witold Załęski opublikował szereg znaczących prac, w tym:

• kilka słów o teoryi statystyki (1868),
• nauka zarządu (administracyi) (1871),
• rys statystyki porównawczej miasta Warszawy (1872–1873, dwie części),
• o stowarzyszeniach (1873),
• statystyka porównawcza Królestwa Polskiego (1876),
• o stanie i potrzebach rolnictwa we Francji i o stanie wielkiej własności w Królestwie Polskiem (1881),
• teorya statystyki w zarysie (1884),
• zasady ekonomiki (nauki gospodarstwa narodowego) (1891),
• Królestwo Polskie pod względem statystycznym (1900–1901, dwie części).

Po swoim życiu spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 164-4-1/2).

---

Oceń: Witold Załęski

---