Nina Baryłko-Pikielna

Nauka i edukacja

Nina Maria Baryłko-Pikielna, urodzona 2 stycznia 1930 roku w Warszawie, oraz zmarła 26 maja 2019 roku w tym samym mieście, była wybitną specjalistką w obszarze badań jakości żywności. Jej prace koncentrowały się głównie na analizach sensorycznych jakości artykułów spożywczych, co stanowiło istotny wkład w rozwój tej dziedziny.

Baryłko-Pikielna uzyskała tytuł profesora nauk rolniczych i była związana z Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, gdzie prowadziła badania oraz wykładała studentom. Ponadto, jej praca obejmowała również działalność w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie.

Dzięki swojemu zaangażowaniu i wiedzy, Nina Baryłko-Pikielna stała się autorytetem w dziedzinie badań żywności, a jej osiągnięcia przyczyniły się do popularyzacji jakości w branży spożywczej.

Życiorys

Nina Baryłko-Pikielna, będąca córką Mariana i Eugenii, zyskała uznanie w dziedzinie nauk technicznych. W 1955 roku ukończyła studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej, gdzie już w trakcie nauki rozpoczęła badania w Katedrze Technologii Produktów Zwierzęcych. Jej mentorem był Damazy Tilgner, ekspert w zakresie analizy sensorycznej i autor książki „Analiza organoleptyczna żywności”, opublikowanej w 1957 roku przez Wydawnictwo Przemysłu Lekkiego i Spożywczego. Publikacja ta miała duże znaczenie, gdyż stanowiła jedno z pierwszych dzieł w Polsce oraz na świecie związanych z metodologią ocen jakości produktów spożywczych.

Po zakończeniu studiów, w latach 1955-1959, kontynuowała swoje prace badawcze w zespole prof. Tilgnera, koncentrując się na kwestiach związanych z analizą sensoryczną. W 1959 roku objęła stanowisko kierownika Pracowni Analizy Sensorycznej w Instytucie Przemysłu Mięsnego w Warszawie, gdzie wkrótce przekształcono ją w Zakład Badania Jakości.

W 1962 roku uzyskała tytuł doktora nauk technicznych, a w 1964 roku została samodzielnym pracownikiem naukowo-badawczym. Po tym okresie miała okazję odbyć roczny staż badawczy na Uniwersytecie Kalifornijskim, współpracując z Rose Marie Pangborn. W 1971 roku zaczęła pracować na stanowisku kierownika Zakładu Technologii Żywności w Instytucie Żywności i Żywienia w Warszawie, gdzie wydzielono Pracownię Analizy Sensorycznej. Równocześnie prowadziła zajęcia dydaktyczne w SGGW oraz organizowała kursy branżowe.

W 1975 roku opublikowała dzieło Zarys analizy sensorycznej żywności, które stało się drugim podręcznikiem tej nowej specjalności naukowej w Polsce. W 1987 roku uzyskała tytuł profesora w dziedzinie nauk rolniczych. Dalsze lata jej kariery to współtworzenie Pracowni Analizy Sensorycznej w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie, gdzie prowadziła badania naukowe.

Nina Baryłko-Pikielna była **promotorem** wielu prac doktorskich, w tym:

  • Anna Wojtasik (1997), Rola danych o spożyciu żywności w oszacowaniach pobrania metali ciężkich,
  • Eliza Kostyra (2003), Interakcje dodatków aromatyzujących ze składnikami żywności i ich efekty sensoryczne (na przykładzie preparatów dymu wędzarniczego),
  • Agnieszka Szczepańska (2007), Czynniki warunkujące preferencje konsumenckie i jakość sensoryczną kulinarnego mięsa wieprzowego.

W 2001 roku przeszła na emeryturę, jednak od 2002 roku pozostawała związana z Wydziałem Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW, gdzie pełniła funkcję wykładowcy i konsultanta naukowego, zwłaszcza w Pracowni Analizy Sensorycznej.

W 1990 roku otrzymała tytuł doctor honoris causa Uniwersytetu Helsińskiego (Faculty of Agriculture and Forestry). Działała także w charakterze członka honorowego w Polskiej Akademii Nauk oraz jako wiceprezydent w Food Chemistry and Technology Committee of PAS, a także członkini Polskiego Towarzystwa Technologów Żywności. Była aktywna w redakcjach dwóch czasopism naukowych. Po zakończeniu jej życia, została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 38A-3-1).

Publikacje (wybór)

Nina Baryłko-Pikielna to wybitna postać w dziedzinie analizy sensorycznej żywności. Została autorką wielu publikacji, które można znaleźć w Bibliotece Narodowej. Poniżej przedstawiamy wybrane dzieła jej autorstwa oraz tłumaczenia:

  • Nina Baryłko-Pikielna, Zarys analizy sensorycznej żywności, Warszawa 1975,
  • Nina Baryłko-Pikielna, Stanisław Tyszkiewicz, Stan zanieczyszczenia żywności w Polsce na tle sytuacji światowej i kierunki przeciwdziałania, Warszawa 1985,
  • Nina Baryłko-Pikielna, Czesław Kierebiński, Stanisław Tyszkiewicz: Ocena poziomu skażenia żywności jako skutku skażenia środowiska (Polska Akademia Nauk. Komitet Technologii i Chemii Żywności), Warszawa 1985,
  • Żywność (przekł. z fr. J. Dębska, konsultacja nauk. Nina Baryłko-Pikielna) [w:] Ciało i zdrowie (konsultacja nauk. Kazimierz Jakubowski et al.), Warszawa 1992,
  • Helga Drummond (przeł. Nina Pikielna, Zofia Zielińska), W pogoni za jakością, Warszawa 1998,
  • Zmysły a jakość żywności i żywienia, red. Jana Gawęckiego i Niny Baryłko-Pikielnej, Poznań 2007,
  • Nina Baryłko-Pikielna, Irena Matuszewska: Sensoryczne badania żywności, Kraków 2009,

Jeśli chodzi o artykuły naukowe, Nina Baryłko-Pikielna jest autorką około 140 prac opublikowanych w zarówno polskich, jak i międzynarodowych czasopismach naukowych. W latach 2005–2010 ukazały się między innymi:

  • 2010 – Relationship of pungency and leading flavour attributes in model food matrices – temporal aspects, Food Quality and Preference, E. Kostyra, N. Barylko-Pikielna, U. Dabrowska,
  • 2009 – Acceptability of scab-resistant versus conventional apple cultivars by Polish adult and young consumers, Journal of the Science of Food and Agriculture, K. Tomala, N. Baryłko-Pikielna, P. Jankowski, K. Jeziorek, G. Wasiak-Zys,
  • 2007 – The effect of fat levels and guar gum addition in mayonnaise-type emulsions on the sensory perception of smoke-curing flavour and salty taste, Food Quality and Preference, E. Kostyra, N. Baryłko-Pikielna,
  • 2007 – Sensory interaction of umami substances with model food matrices and its hedonic effect, Food Quality and Preference (współautor: E. Kostyra),
  • 2006 – Volatiles composition and flavour profile identity of smoke flavourings, Food Quality and Preference (współautor: Eliza Kostyra),
  • 2006 – Investigation of astringency of extracts obtained from selected tannins-rich legume seeds, Food Quality and Preference (współautorzy:A. Troszyńska, R. Amarowicz, G. Lamparski, A. Wołejszo),
  • 2005 – Perception of sodium chloride taste in pregnant women with and without essential hypertension, American Journal of Hypertension (współautorzy: Joanna Niegowska, Michal J. Wac, Louis G. Keith),
  • 2004 – Współczesne trendy wyboru i akceptacji żywności, Przemysł Spożywczy (współautor: E. Kostyra).

Przypisy

  1. Dyrekcja i pracownicy Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie. Nina Baryłko-Pikielna. „Wyborcza > Nekrologi”, 29.05.2019 r. Agora SA. ISSN 0860-908X.
  2. Nina Maria Baryłko-Pikielna. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 29.05.2019 r.] .
  3. Nina Baryłko-Pikielna, Irena Matuszewska: Sensoryczne badania żywności. Podstawy – Metody – Zastosowania. Wydawnictwo Naukowe PTTŻ, 2009 r.
  4. Laboratorium Sensoryczne. [w:] Strona internetowa Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie [on-line]. pan.olsztyn.pl. [dostęp 18.02.2017 r.]
  5. Prof. dr hab. Nina Baryłko-Pikielna, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska [dostęp 29.01.2013 r.] .
  6. Instytut Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego. Polska Federacja Producentów Żywności Związek Pracodawców. [dostęp 29.01.2013 r.] .
  7. Oddział Technologii Mięsa i Tłuszczu (dawny Instytut Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego) Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego. ipmt.waw.pl. [dostęp 29.01.2013 r.] .
  8. Ann C. Noble, Louis E. Grivetti, John R. Whitaker: Rose Marie Pangborn, Food Science and Technology: Davis. texts.cdlib.org. [dostęp 29.01.2013 r.] .
  9. Instytut Żywności i Żywienia im. prof. dr. med. Aleksandra Szczygła. [w:] Strona internetowa instytutu [on-line]. izz.waw.pl. [dostęp 29.01.2013 r.] .
  10. Interakcje dodatków aromatyzujących ze składnikami żywności i ich efekty sensoryczne (na przykładzie preparatów dymu wędzarniczego) w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 28.01.2013 r.] .
  11. Pracownia Analizy Sensorycznej. [w:] Strona internetowa Laboratorium Oceny Żywności i Diagnostyki Zdrowotnej SGGW w Warszawie [on-line]. zyw_lab.sggw.pl. [dostęp 24.01.2016 r.] .
  12. Nina Baryłko-Pikielna. [w:] Speakers at the ESN-Seminar More than just Food, Madrid (Spain), 25-26.05.2005 r. [on-line]. [dostęp 24.01.2016 r.] .
  13. Indeks: Autor: BARYŁKO PIKIELNA NINA. [w:] BAZY BIBLIOTEKI NARODOWEJ Baza: Przewodnik Bibliograficzny (MARC 21, 1973-…) [on-line]. mak.bn.org.pl. [dostęp 28.01.2013 r.] .
  14. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze

Oceń: Nina Baryłko-Pikielna

★★★★★
Średnia ocena:4.47 Liczba ocen:10