Bronisław Handelsman

---

Życiorys

Bronisław Handelsman przyszedł na świat w warszawskiej rodzinie kupieckiej, co miało swoje znaczenie w jego późniejszych losach. W 1876 roku zakończył naukę w gimnazjum, a następnie kontynuował edukację na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie zaangażował się w lewicowe kręgi dążące do niepodległości. Jego studia medyczne zakończył w 1883 roku, uzyskując dyplom lekarza, po czym rozpoczął specjalizację w zakresie gastrologii w takich miastach jak Wiedeń i Berlin.

Po zakończeniu studiów, na pewien czas znalazł się w Wieruszowie, gdzie praktykował jako lekarz. Niestety, jego działalność nie przeszła bez echa, gdyż został aresztowany pod zarzutem współpracy z rosyjską organizacją rewolucyjną Narodnaja Wola, oraz utrzymywania kontaktów z jej działaczem, Marcelim Janczewskim. Po kilku miesiącach w areszcie został zwolniony.

W 1890 roku Handelsman osiedlił się w Łodzi, gdzie objął stanowisko ordynatora w szpitalu miejskim św. Aleksandra, sprawując tę funkcję przez 25 lat. Równocześnie przez pewien czas pełnił też rolę naczelnym lekarzem tego szpitala. Podczas I wojny światowej, w czasach niemieckiej okupacji, aktywnie uczestniczył w pracach Sekcji Szkolnej Głównego Komitetu Obywatelskiego w Łodzi. W ostatnich latach życia zarządzał III przychodnią miejską w Łodzi.

Był osobą zaangażowaną w różnorodne organizacje. Należał do Łódzkiego Towarzystwa Lekarskiego jako członek zwykły oraz honorowy, a także do Towarzystwa Krzewienia Oświaty, Polskiego Towarzystwa Badań nad Dziećmi oraz Towarzystwa „Bikur Cholim”. Wspierał również oświatowe towarzystwo „Uczelnia”, które za jego inicjatywą założyło w 1906 roku Gimnazjum Polskiego w Łodzi. Pracował także nad utworzeniem żeńskiego gimnazjum im. Elizy Orzeszkowej (1906) oraz Gimnazjum Społecznego Męskiego (1922). Był także lekarzem szkolnym i współtwórcą ambulatoriów dla dzieci, a jego dorobek obejmował publikacje w prasie medycznej, w tym w „Czasopiśmie Lekarskim”, oraz autorstwo podręczników medycznych.

Na zakończenie swojego życia, Bronisław Handelsman znalazł swoje miejsce spoczynku na nowym cmentarzu żydowskim przy ul. Brackiej w Łodzi.

Życie prywatne

Warto również wspomnieć, iż jego bratem był uznany historyk, Marceli Handelsman. Z kolei jego córką była Halina Wittlin, która pracowała jako nauczycielka oraz była żoną poety Józefa Wittina.

Publikacje

Bronisław Handelsman był autorem wielu znaczących publikacji, które miały na celu szerzenie wiedzy na temat zdrowia i higieny. Oto niektóre z jego najważniejszych prac:

• Choroby zawodowe. (wąglik, zatrucie ołowiem, zatrucie rtęcią). O chorobach zawodowych, podlegających ubezpieczeniu, 1934,
• Higjena. Podręcznik dla szkół średnich, Nakł. Księgarni Ludwika Fiszera, 1921,
• Krótki zarys anatomji, fizjologji i higjeny. Podręcznik dla klas wyższych szkół powszechnych, Księg. L. Fiszer, 1920,
• O gruźlicy i zwalczaniu jej przy pomocy szkoły, nakł. i druk Z. Manitus, 1921,
• Wskazówki dla chorych na żołądek, K. Neumiller, 1930,
• Wskazówki dla lekarzy szkolnych, Księg. L. Fiszer, 1916,
• Zasady pielęgnowania chorych dla użytku pielęgniarek, Księg. L. Fiszer, 1920.

Tłumaczenia

• Chajes B.(inne języki), Kompendium higieny społecznej, nakł. Ksiegarni Ludwika Fiszera, 1924,
• Seifert O.(inne języki), Diagnostyka lekarsko-kliniczna, Wydawnictwo Naukowe „Wiedza”, 1925,
• Matthes M.(inne języki), Podręcznik diagnostyki różniczkowej chorób wewnętrznych, Wydawnictwo Naukowe „Wiedza”, 1930,
• Mering J., Podręcznik chorób wewnętrznych, tom I-II, 1927 (tłum. wspólnie z Józefem Luxenburgiem).

---

Oceń: Bronisław Handelsman

---