Antonina Maria Izabela Wiłucka-Kowalska, powszechnie znana jako Antonina Wiłucka, urodziła się 28 października 1890 roku w Warszawie i odeszła z tego świata 28 listopada 1946 roku w Felicjanowie.
Była to niezwykła postać, która odegrała kluczową rolę w życiu religijnym Polski. W ciągu swojego życia pełniła funkcję przełożonej generalnej Zgromadzenia Sióstr Mariawitek, przyczyniając się do rozwoju tego zgromadzenia.
W latach 1929–1935 była biskupką Starokatolickiego Kościoła Mariawitów, a następnie, od 1935 do 1940 roku, pełniła funkcję biskupki Kościoła Katolickiego Mariawitów. W okresie 1940–1946 sprawowała urząd arcykapłanki oraz Przewodniczącej Rady Przełożonych Kościoła Katolickiego Mariawitów, co podkreśla jej znaczenie w strukturach kościelnych tej wspólnoty.
Młodość
Antonina Wiłucka wywodziła się z rodziny ziemiańskiej, co miało znaczący wpływ na jej późniejsze życie. Była dzieckiem Adama Wiłuckiego oraz Marii Antoniny z domu Horn. W młodzieńczych latach uczęszczała do rosyjskiego gimnazjum w Warszawie, gdzie zdobyła podstawowe wykształcenie, a następnie kontynuowała naukę w Zakładzie Wychowawczo-Naukowym Żeńskim Marty Łojkówny, cieszącym się renomą w stolicy.
Ukończyła ten prestiżowy zakład w 1909 roku. Już w kolejnym roku, na prośbę znanej rodziny ziemiańskiej Ordów, wyjechała do Perekali na Polesiu, aby pełnić funkcję nauczycielki dla ich starszych dzieci. Początkowo miała tam spędzić zaledwie rok, jednak pobyt ten ostatecznie wydłużył się do czterech lat, świadcząc o jej zaangażowaniu oraz relacjach, jakie nawiązała.
Interesujący jest fakt, że jeden z przedstawicieli rodziny Ordów nawet ubiegał się o jej rękę. Antonina była osobą o wszechstronnych talentach. Posiadała gruntowną znajomość języków obcych, w tym angielskiego, francuskiego, niemieckiego oraz rosyjskiego, co wskazywało na jej edukacyjny zapał i umiejętności. Dodatkowo była uzdolniona muzycznie, co z pewnością wzbogaciło jej życie w tamtych czasach.
Powołanie
W wyniku wybuchu I wojny światowej oraz tragicznej śmierci właściciela majątku, Maria Izabela Wiłucka-Kowalska, wspólnie z rodziną Ordów, została przymusowo ewakuowana na Krym. Po upływie trzech lat, w 1918 roku, powróciła do Polski, zamieszkując w Warszawie u swojej rodziny. W tym samym roku, podczas wizyty u bliskich w Płocku, miała okazję poznać nową doktrynę religijną – mariawityzm oraz jego założycielkę, Feliksę Kozłowską.
To spotkanie okazało się przełomowe, bowiem wkrótce po nim, mimo początkowego sprzeciwu ze strony rodziny, zdecydowała się wstąpić do Zgromadzenia Sióstr Mariawitek. W 1920 roku przyjęła imię zakonne Maria Izabela oraz złożyła śluby wieczyste. Już 8 września 1922 roku, zgodnie z wskazówkami zmarłej rok wcześniej Feliksy Kozłowskiej, została wybrana na przełożoną generalną tego zgromadzenia.
W tym samym roku, po wprowadzeniu nowego przepisu dotyczącego małżeństw zakonnych w Kościele Mariawitów, Izabela Wiłucka-Kowalska zawarła związek małżeński z arcybiskupem Janem Marią Michałem Kowalskim, który był zwierzchnikiem Kościoła Mariawitów.
Biskupka mariawicka
W 1929 roku, po wprowadzeniu kapłaństwa kobiet w Starokatolickim Kościele Mariawitów, Antonina Maria Izabela Wiłucka wraz z jedenastoma innymi siostrami zakonnymi zyskała zaszczyt zostania wyświęconą na mariawicką kapłankę. 28 marca 1929 w Płocku, otrzymała sakrę biskupią, co otworzyło przed nią nowe możliwości w ramach kościoła.
Od tego momentu, z tytułem arcykapłanki, należała do grona zarządzającego Starokatolickim Kościołem Mariawitów, obok takich biskupów jak: Jakub Próchniewski, Filip Feldman oraz Bartłomiej Przysiecki. Jej głównym obowiązkiem była szczególna opieka nad kapłaństwem sióstr, co świadczyło o jej wpływie na życie duchowe wspólnoty.
W 1926 roku Antonina Maria Izabela Wiłucka-Kowalska miała przyjemność uczestniczyć w delegacji biskupów mariawickich, udając się na Bałkany i Bliski Wschód. Jej rola polegała na przedstawianiu Kościołom wschodnim działalności oraz posłannictwa Kościoła Mariawitów, co stanowiło ważny krok w budowaniu relacji międzyreligijnych.
Po rozłamie w Kościele Mariawitów w 1935 roku, opowiedziała się za arcybiskupem Janem Marią Michałem Kowalskim, z którym postanowiła wyprowadzić się do Felicjanowa. Tam kontynuowała pełnienie obowiązków jako przełożona Zgromadzenia Sióstr Mariawitek oraz aktywnie uczestniczyła w zarządzie Kościoła Katolickiego Mariawitów, reprezentując denominację felicjanowską.
W lipcu 1936 roku, gdy arcybiskup Jan Maria Michał Kowalski został osadzony na półtora roku w więzieniu w Rawiczu, Antonina Maria Izabela Wiłucka-Kowalska przejęła dowodzenie nad Kościołem. W latach 1936–1939 wznowiła i prowadziła w Felicjanowie dwutygodnik religijno-społeczny pod tytułem „Królestwo Boże na Ziemi”, co przyczyniło się do wzbogacenia życia duchowego społeczności.
Arcykapłanka Kościoła Katolickiego Mariawitów
W styczniu 1940 roku doszło do aresztowania arcybiskupa Jana Marii Michała Kowalskiego przez gestapo, co skutkowało jego wywiezieniem najpierw do więzienia płockiego, a później do obozu w Dachau. W obliczu tej dramatycznej sytuacji, arcykapłanka Antonina Maria Izabela Wiłucka-Kowalska przejęła kierownictwo nad Kościołem Katolickim Mariawitów, pełniąc tę funkcję aż do swojej śmierci.
W marcu 1941 roku, mieszkańcy ośrodka kościelnego w Felicjanowie, w tym arcykapłanka, zostali deportowani do obozu koncentracyjnego KL Soldau w Działdowie. Zaledwie po pewnym czasie, przenieśli ich do Fortu III w Pomiechówku. Po zwolnieniu z więzienia, wskutek rozproszenia zgromadzenia zakonnego, Antonina Maria Izabela Wiłucka-Kowalska zamieszkała w Płońsku, gdzie część sióstr znalazła zatrudnienie w okolicznym szpitalu. Mimo przeciwności losu, udało jej się w miarę możliwości zarządzać całym Kościołem Katolickim Mariawitów oraz utrzymywać kontakt z uwięzionym w KL Dachau arcybiskupem Janem Marią Michałem Kowalskim.
Po zakończeniu działań wojennych, wiosną 1945 roku, powróciła do Felicjanowa, który był wówczas mocno zniszczony. Zmarła 28 listopada 1946 roku i została pochowana w parku przed dworem w Felicjanowie. Po jej śmierci, wierni Kościoła Katolickiego Mariawitów uznali ją za osobę świętą.
Warto zaznaczyć, że Antonina Maria Izabela Wiłucka-Kowalska była pionierką w Polsce jako pierwsza kobieta, która przyjęła zarówno święcenia kapłańskie, jak i sakrę biskupią.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Karol Śliwowski | Gustaw Gerstenstein | Szymon Grycendler | Eugeniusz Kulesza | Paweł Dudziński (duchowny) | Zew Wawa Morejno | Aleksander Schoeneich | Jan Bereza | Cezary Smuniewski | Jan Kazimierz Siedlecki | Ryszard Dąbrowski (duchowny) | Jan Kazimierz Denhoff | Alfred Bentkowski | Franciszek Emil Lauber | Ryszard Danielczyk | Kazimierz Ginter | Edward Dietz | Karol Mikoszewski | Andrzej Retke | Eugeniusz KupskiOceń: Maria Izabela Wiłucka-Kowalska