Lejb Goldin, znany również jako Lejbł Goldin, urodził się w 1906 roku w Warszawie. Był to niezwykle utalentowany polsko-żydowski dziennikarz, pisarz oraz tłumacz, który swoje prace tworzył w języku jidysz.
Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie w 1942 roku, kiedy to zginął w obozie zagłady w Treblince. Historia Lejba Goldina to nie tylko opowieść o jego twórczości, ale również smutny przykład losów wielu Żydów w czasie II wojny światowej.
Życiorys
Lejb Goldin przyszedł na świat w Warszawie, gdzie dorastał w skromnych warunkach w rodzinie żydowskiej. Już w młodości zaangażował się w żydowski młodzieżowy ruch robotniczy, co stanowiło pierwszy krok w jego późniejszej aktywności społecznej. W latach 1922–1932 był częścią ruchu komunistycznego, a później zajął się ideologią trotskizmu.
Od 1936 roku należał do Bundu, w ramach którego podejmował działania na rzecz kultury żydowskiej, min. w Stowarzyszeniu Żydowskich Pomocników Handlowych. Jako dziennikarz współpracował z lewicową prasą, koncentrując się na eseistyce oraz krytyce literackiej. Goldin podejmował również działania translatorskie, mające na celu przekład literatury światowej na język jidysz.
Po wybuchu II wojny światowej znalazł się w getcie warszawskim, które zostało utworzone przez niemieckie władze okupacyjne. W tym trudnym czasie, dla potrzeb podziemnego archiwum getta, tworzonego przez grupę Oneg Szabat, napisał esej pt. Kronik fun a mesles, czyli Kronika jednej doby, w którym opisał realia życia głodnego intelektualisty w getcie. W okresie okupacji Goldin związany był również z podziemną prasą bundnowską.
Pomimo tego, że niektórzy historycy sugerują, iż Goldin zmarł z powodu głodu w getcie, istnieje większe prawdopodobieństwo, że w trakcie wielkiej akcji deportacyjnej latem 1942 roku został wywieziony do obozu zagłady w Treblince, gdzie poniósł śmierć.
Upamiętnienie
W 2018 roku, w dokumencie zatytułowanym „Kto napisze naszą historię”, w reżyserii Roberty Grossman, postać Lejba Goldina z niezwykłą umiejętnością odgrywa Bartłomiej Kotschedoff. Jego interpretacja wzbogaca film o głęboki wymiar emocjonalny, umożliwiając widzom lepsze zrozumienie losów tej zasłużonej postaci.
Oprócz tego, Lejb Goldin znalazł swoje miejsce w poezji. Bożena Umińska-Keff uczciła jego pamięć, pisząc wiersz zatytułowany „Nie jest gotowy”, który znajduje się w tomie „Opiekun”. To wyraz hołdu, który dodaje głębi i wymiaru do jego dziedzictwa.
Przypisy
- C04 Leyb Goldin description of a single day in the Ghetto. training.ehri-project.eu. [dostęp 19.04.2021 r.]
- Getto warszawskie - życie za murem. przewodnik-katolicki.pl. [dostęp 19.04.2021 r.]
- Smak gettowego życia 16. Mieszkanie prywatne Emanuela Ringelbluma – Leszno 18. 1943.pl. [dostęp 19.04.2021 r.]
- Kto napisze naszą historię. imdb.com. [dostęp 19.04.2021 r.]
- Nie jest gotowy. wolnelektury.pl. [dostęp 19.04.2021 r.]
- a b c d e f Goldin Lejb (Lejbł). jhi.pl. [dostęp 19.12.2018 r.]
- Aleksandra Bańkowska, Tadeusz Epsztein (opr.) – Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, tom 11, Ludzie i prace "Oneg Szabat" (Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 2013) str. XXX
Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":
Paweł Sztompke | Mikołaj Kosianowicz | Maciej Rybiński (dziennikarz) | Modest Dobrzyński | Wojciech Włodarczyk (dziennikarz) | Zygmunt Broniarek | Cezary Sokołowski | Andrzej Józef Dąbrowski | Anna Wróblewska | Kazimierz Dziewanowski | Rafał Porzeziński | Czesław Nusbaum | Aleksander Wieczorkowski | Hanna Igalson-Tygielska | Sylwin Strakacz | Agnieszka Porzezińska | Sławomir Sierakowski | Hanna Lis | Marcin Wojciechowski | Kazimierz GryżewskiOceń: Lejb Goldin