Karol Grela (chemik)

---

Życiorys

Karol Grela to uznany chemik specjalizujący się w syntezie organicznej, metatezie olefin oraz chemii metaloorganicznej. Po ukończeniu studiów, uzyskał tytuł magistra inżyniera na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej w 1994 roku. Dwa lata później obronił pracę doktorską w Instytucie Chemii Organicznej PAN. Jego promotor, prof. Mieczysław Mąkosza, odegrał kluczową rolę w jego akademickiej karierze.

W latach 1999–2000 Grela odbył staż podoktorski w prestiżowym Instytucie Maxa Plancka (Max-Planck-Institut für Kohlenforschung) w Mülheim, w Niemczech, pod opieką prof. Aloisa Fürstnera. Stopień doktora habilitowanego uzyskał w 2003 roku w IChO PAN, natomiast tytuł profesora zwyczajnego uzyskał w 2008 roku. Od 2012 roku związany jest z Wydziałem Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie pełni rolę nauczyciela akademickiego.

Grela aktualnie kieruje badaniami w Laboratorium Syntezy Metaloorganicznej, usytuowanym w Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych (CeNT3), zlokalizowanym na kampusie warszawskiej Ochoty. Jego osiągnięcia naukowe obejmują 160 publikacji oraz 20 wynalazków, które są objęte patentami lub zgłoszeniami patentowymi. Do tej pory wypromował dziesięciu doktorów nauk chemicznych, wśród których znajduje się dr inż. Michał Bieńk, założyciel firmy Apeiron Synthesis S.A.

Grela doczekał się wielu nagród, w tym licznych grantów Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, takich jak „Start” (1998), „Mistrz” (2007), Team (2009) i Team-Tech (2016), a także funduszy z KBN, NCBiR i NCN, w tym „Maestro” (2012). W 2014 roku odebrał nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, a w 2016 roku otrzymał Medal Stanisława Kostaneckiego, przyznawany przez Polskie Towarzystwo Chemiczne.

Wybrane publikacje

Karol Grela jest autorem wielu znaczących publikacji w dziedzinie chemii, które przyczyniły się do rozwoju technologii metatezy olefin. Jego artykuły zostały opublikowane w prestiżowych czasopismach naukowych, z których wyróżniają się następujące:

• Karol K. Grela, Syuzanna S. Harutyunyan, Anna A. Michrowska, A highly efficient ruthenium catalyst for metathesis reactions, „Angewandte Chemie International Edition”, 41 (21), 2002, s. 4038–4040, DOI: 10.1002/1521-3773(20021104)41:21<4038::AID-ANIE4038>3.0.CO;2-0, PMID: 12412074 (ang.),
• Michał M. Bieniek i inni, Advanced fine-tuning of grubbs/hoveyda olefin metathesis catalysts: a further step toward an optimum balance between antinomic properties, „Journal of the American Chemical Society”, 128 (42), 2006, s. 13652–13653, DOI: 10.1021/ja063186w, PMID: 17044669 (ang.),
• Rafał R. Gawin i inni, A dormant ruthenium catalyst bearing a chelating carboxylate ligand: in situ activation and application in metathesis reactions, „Angewandte Chemie International Edition”, 46 (38), 2007, s. 7206–7209, DOI: 10.1002/anie.200701302, PMID: 17661308 (ang.),
• Michał M. Bieniek i inni, In an attempt to provide a user’s guide to the galaxy of benzylidene, alkoxybenzylidene, and indenylidene ruthenium olefin metathesis catalysts, „Chemistry (Weinheim an Der Bergstrasse, Germany)”, 14 (3), 2008, s. 806–818, DOI: 10.1002/chem.200701340, PMID: 18064624 (ang.),
• Cezary C. Samojłowicz, Michał M. Bieniek, Karol K. Grela, Ruthenium-based olefin metathesis catalysts bearing N-heterocyclic carbene ligands, „Chemical Reviews”, 109 (8), 2009, s. 3708–3742, DOI: 10.1021/cr800524f, PMID: 1953449 (ang.),
• Michał M. Smoleń i inni, Synthesis and catalytic activity of ruthenium indenylidene complexes bearing unsymmetrical NHC containing a heteroaromatic moiety, „RSC Advances”, 6 (80), 2016, s. 77013–77019, DOI: 10.1039/C6RA18210K (ang.),
• Adrian A. Sytniczuk i inni, At Long Last: Olefin Metathesis Macrocyclization at High Concentration, „Journal of the American Chemical Society”, 140 (28), 2018, s. 8895–8901, DOI: 10.1021/jacs.8b04820, PMID: 29944361 (ang.),
• Michał M. Smoleń i inni, Ruthenium Complexes Bearing Thiophene-Based Unsymmetrical N-Heterocyclic Carbene Ligands as Selective Catalysts for Olefin Metathesis in Toluene and Environmentally Friendly 2-Methyltetrahydrofuran, „Chemistry (Weinheim an Der Bergstrasse, Germany)”, 24 (57), 2018, s. 15372–15379, DOI: 10.1002/chem.201803460, PMID: 30230657 (ang.).

Dodatkowo, Karol Grela jest redaktorem książki „Olefin Metathesis: Theory and Practice”, która została wydana przez Wiley w 2014 roku, posiadającej ISBN 978-1-118-20794-9.

---

Oceń: Karol Grela (chemik)

---