Juliusz Kłos

Nauka i edukacja

Juliusz Kłos to postać, która w znaczący sposób wpisała się w historię polskiej architektury. Urodził się 8 sierpnia 1881 roku w Warszawie, a jego życiowa droga zakończyła się 5 stycznia 1933 roku w Wilnie. W trakcie swojej kariery Kłos zdobył uznanie jako architekt oraz historyk architektury.

Ważnym aspektem jego działalności była praca na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, gdzie pełnił funkcję profesora. Juliusz Kłos był również kierownikiem Wydziału I architektury i opieki nad krajobrazem w Ministerstwie Sztuki i Kultury, do czego został powołany w 1919 roku. Jego wkład w edukację oraz rozwój architektury w Polsce w tamtym czasie jest nieoceniony.

Życiorys

Od 1920 roku Juliusz Kłos pełnił funkcję profesora na Uniwersytecie Stefana Batorego, gdzie pełnił również obowiązki dziekana wydziału sztuk pięknych. W latach 1920–1929 był kierownikiem katedry architektury, a następnie zajmował się wykładami z zakresu historii architektury. Jego działalność obejmowała rekonstrukcję dziedzińca Piotra Skargi, przy Uniwersytecie Stefana Batorego. Podjął się przeprojektowania budynków uniwersytetu, celem przystosowania ich do funkcji sal wykładowych oraz gabinetów, jak również odsłonił krużganki, które wzbogaciły przestrzeń akademicką.

Kłos prowadził badania nad podziemiami Katedry Świętego Stanisława, a w 1931 roku, współpracując z profesorem Lorentzem, odkrył grób króla Aleksandra Jagiellończyka. Jego eksploracje kierowały się także inwentaryzacją i dokumentacją architektonicznych zabytków w północno-wschodniej części Polski, których rezultaty często utrwalał na fotografiach. Tworzył albumy, a zebrane materiały obecnie są archiwizowane w różnych muzeach.

Wyróżniał się również opracowaniami przewodników po Wilnie, które ukazały się w latach 1923, 1929 oraz 1937. Niestety, jego życie zakończyło się nagle, kiedy zmarł na zawał serca w drodze z pracy do domu. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Na Rossie.

Realizacje

Juliusz Kłos to znacząca postać w architekturze i urbanistyce, znany jako twórca osiedla urzędniczego, które powstało w Brasławiu i Duniłowiczach w czasach II Rzeczypospolitej. To szczególne osiedle zostało zaplanowane jako zestaw kilkurodzinnych domów, które harmonijnie wkomponowano w zielone otoczenie, przypominające miasto-ogrody.

W dorobku Kłosa znajduje się wiele ważnych realizacji:

  • zaplanował kryptę-mauzoleum usytuowaną pod katedrą w Wilnie,
  • odpowiadał za projekt kościoła w Mieżanach,
  • stworzony przez niego kompleks koszar w Berezweczu,
  • zaprojektował loggie na Wydziale Sztuk Pięknych w Wilnie z widokiem na Ogród Bernardyński,
  • przeprowadził remont oraz restaurację kościoła św. Ignacego Loyoli w Wilnie,
  • zaprojektował hełmy na kościele Trynitarzy w Wilnie,
  • zmodernizował Teatr Reduta zlokalizowany na Pohulance,
  • badał i prowadził wykopaliska archeologiczne podziemi barbakanu przed Ostrą Bramą oraz w baszcie na Górze Zamkowej,
  • nadzorował restaurację Ostrej Bramy, kościoła św. Teresy, prezbiterium kościoła Bernardynów oraz dziedzińca Skargi na Uniwersytecie w Wilnie.

Publikacje

– Wilno. Przewodnik krajoznawczy Juliusza Kłosa, prof. Uniwersytetu St. Batorego; jest to wydanie trzecie, które zostało poprawione po śmierci autora. Publikacja ukazała się w Wilnie w 1937 roku.

Przypisy

  1. Dariusz Marciniec, Ministerstwo Sztuki i Kultury Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1918-1922, w: Rocznik Łódzki, T. 63 (2015), s. 95.

Oceń: Juliusz Kłos

★★★★★
Średnia ocena:4.93 Liczba ocen:25