Józef Dionizy Minasowicz

---

Życiorys

Józef Dionizy Minasowicz był synem kupca Augusta (zwanym w innych źródłach Augustynem) Minasowicza, który pochodził z Ormian. Jego nazwisko w języku ormiańskim ma brzmienie Minasjan. Jego ojciec prowadził sklep z przyprawami oraz był właścicielem kamienicy przy Krakowskim Przedmieściu 443 w Warszawie. Józef był także bratem Jana Klemensa, znanego malarza, a jednocześnie stryjecznym wnukiem Józefa Epifaniego.

Minasowicz kształcił się na Liceum Warszawskim oraz na uniwersytecie w Lipsku. W okresie od 1810 do 1814 roku studiował prawo. Po powrocie do Warszawy zdał egzamin w Szkole Prawa i Administracji, dzięki czemu 1 sierpnia 1814 roku zyskał możliwość pracy w administracji jako aplikant w Trybunale Cywilnym Departamentu Warszawskiego. W roku 1815 został mianowany aplikantem honorowym przy rządzie Królestwa Polskiego.

Minasowicz 1 lutego 1817 roku objął stanowisko tłumacza Prokuratorii, a jednocześnie pełnił funkcje sekretarza w Towarzystwie Rolniczym. W latach 1818-1821 wykładał prawo handlowe oraz historię prawa rzymskiego na Królewskim Uniwersytecie Warszawskim. W 1819 roku został zastępcą obrońcy sądowego Prokuratorii, a dwa lata później, w 1821 roku, objął już pełną funkcję obrońcy sądowego.

Minasowicz był również aktywnym członkiem polskiej loży wolnomularskiej „Asteria”. W 1832 roku zakupił dobra Potycz koło Czerska od rodziny Wulfersów. Pełnił szereg istotnych funkcji, w tym członka Warszawskich Departamentów Rządzącego Senatu, referendarza stanu, zdobywając przy tym wiele orderów.

Józef Dionizy Minasowicz zmarł w Warszawie w 1849 roku, w wieku 56 lat. Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim, w katakumbach (rząd 49-5). Znany był z posiadania Orderu Świętego Stanisława III klasy.

Twórczość

Józef Dionizy Minasowicz, będący nie tylko prawnikiem, ale również utalentowanym poetą oraz tłumaczem prac wybitnych autorów, takich jak Schiller, Goethe (w tym „Król Olch”) oraz Horacy, zyskał uznanie dzięki swoim ambitnym osiągnięciom literackim. Jako pierwszy przetłumaczył „Odę do radości”, a także jest autorem wiersza „Modlitwa Pańska”. Dodatkowo, zaangażował się w tworzenie i wydawanie pierwszego polskiego periodyku rolniczego – „Pamiętnik Rolniczy Warszawski” w 1817 roku, a także „Tygodnik muzyczny” w latach 1820-1821, który współredagował z Karolem Kurpińskim.

Ważniejsze utwory

• „Świątynia nadziei”, powstała na początku 1814, brak miejsca i roku wydania,
• Mowa wygłoszona przy obchodzie żałobnym po członkach Zjednoczonych Polaków w 1816 roku, która obejmowała także wiersz obrzędowy skomponowany do muzyki Kurpińskiego,
• „O polskim Białego Orła orderze” – tekst historyczny, powstały w 1820, opublikowany w „Nowym kalendarzu politycznym na rok 1821”,
• „Pienia nabożne” związane z obchodami tajemnic świętych i „Modlitwa Pańska” w hymnie, skomponowane przez Kurpińskiego, wydane w Warszawie w 1825; dodatkowo „Pieśni nabożne dla rzymsko-katolickiego chrześcijaństwa w Polsce”,
• „Śpiew na dzień imienia najdoskonalszego B∴ Jana”, z muzyką Kurpińskiego, brak miejsca wydania, 1829,
• „Twory”, zeszyt 1-4, wydane przez J. N. Bobrowicza w Lipsku w 1844, z późniejszym wydaniem w 1872; zawierające różne wiersze z lat 1812-1843, takie jak „Wrażenia i dźwięki”, „Pamiątki dla Przyjaciół” oraz „Bajki dla dzieci”,
• Wiersz „Astrea” poświęcony imieninowym celebracjom, złożony w imieniu Braci przez członka honorowego, brak daty i miejsca wydania.

Drobne utwory Minasowicza były publikowane w takich czasopismach jak „Album Malownicze” w 1849, „Biblioteka Warszawska” oraz „Pamiętnik Rolniczy Warszawski”. Poeta J. Tuwim zwrócił uwagę na niektóre wiersze w zbiorze „Księga wierszy polskich XIX w.” z 1956 roku, jak również P. Hertz w „Zbiorze poetów polskich XIX w.” z 1959 roku. Rękopisy jego utworów znajdują się w Bibliotece Jagiellońskiej, noszących sygnatury 3025, 3746 oraz 3761.

Przekłady

• „Bogowie Grecji” Schillera, powstałe w 1809 roku, z późniejszymi przypisami,
• Wczesne przekłady z lat 1810-1816, obejmujące m.in. Horacego, J. Dellile’a, Ch. F. Gellerta, F. von Hagedorna, O. Kopczyńskiego oraz F. Lope de Vega,
• „Zagadka” C. W. Contessa, dramat w jednym akcie z niemieckiego, wystawiony w Warszawie w 1816 roku,
• „Precjoza” P. A. Wolffa, dramat liryczny w czterech aktach z niemieckiego, wystawiony w 1827 roku,
• „Śpiewki wieśniacze” z opery narodowej „Krakowiaki i górale” autorstwa J. N. Kamińskiego w 1827 roku,
• Prowadził także przekład „Othello” w 1828 roku, z włoskiego, podłożony do muzyki J. Rossiniego,
• „Niema z Portici” G. Delavigne’a i E. A. Scriba, operę w pięciu aktach z muzyką Auber, przetłumaczoną z francuskiego w 1831 roku,
• Przekład miarowy wiersza A. Czajkowskiego, powstały w 1841 roku, dotyczący urodzin następcy tronu,
• Różne wiersze Goethego przetłumaczone w latach 1815-1842, jak również późniejsze przekłady z lat 1825-1842, w tym dzieła A. Lamartine’a.

Wydania zbiorowe

• „Twory”, cztery tomy wydane przez J. N. Bobrowicza w Lipsku w 1844 oraz wydanie tytułowe z 1872 roku.

Materiały

• „Odezwa do Komisji Wyznań i Oświecenia” z 1830 roku, publikacja dokonana przez T. Wierzbowskiego w „Materiałach do dziejów piśmiennictwa polskiego” z 1904 roku,
• Mowa wygłoszona w lutym 1848 do Magdaleny Łuszczewskiej, autograf przechowywany w Bibliotece Narodowej, sygn. 7105.
• Pisma urzędowe Minasowicza, dotyczące Prokuratorii generalnej, odnotowane przez Estreichera w 1876 roku.

---

Oceń: Józef Dionizy Minasowicz

---