Jerzy Ryba


Jerzy Ryba, znany także pod pseudonimem Jerry, to postać niezwykle ważna w historii polskiej sztuki filmowej. Urodził się w 1909 roku w Warszawie, gdzie spędził znaczną część swojego życia, rozwijając swoje pasje artystyczne.

Jako scenarzysta i recenzent filmowy, Ryba nie tylko tworzył teksty do filmów, ale także wnikał w ich analizę i ocenę, przyczyniając się do rozwoju krytyki filmowej w Polsce. Oprócz tego, był autorem licznych utworów muzycznych, które zdobyły popularność i uznanie.

Jego twórczość związana była z wieloma filmowymi projektami, a jego dorobek trwa do dzisiaj, choć, niestety, zakończył się po 1941 roku, kiedy to zniknął z pola widzenia.

Życiorys

Jerzy Ryba był synem Henryka Ryby, który prowadził żydowski teatr znany jako Teatr Scala w Warszawie. Jego edukacja rozpoczęła się na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie zdobył podstawy wiedzy, które później wykorzystał w swojej karierze zawodowej jako dziennikarz. W 1938 roku, jako recenzent, współpracował z tygodnikiem Kino. Jego praca w Paryżu jako korespondent tego tygodnika otworzyła mu nowe horyzonty literackie.

Warto zaznaczyć, że od 1930 roku Ryba zaczął pisać teksty piosenek rewiowych, podpisując je pseudonimem Jerry. Jego twórczość obejmowała także tłumaczenie tekstów amerykańskich i niemieckich piosenek filmowych na język polski, wśród których znajdował się choćby utwór z filmu Karioka. Do najbardziej rozpoznawalnych piosenek, które stworzył, należy „Bo to się zwykle tak zaczyna” oraz „Za późno”, które powstały przy muzyce Zygmunta Karasińskiego i były wykonywane przez Olgierda Buczka.

W burzliwych czasach, pod koniec sierpnia 1939 roku, Jerzy Ryba przebywał w Warszawie, gdzie brał udział w kursie przeciwgazowym, przygotowując się do nadchodzących trudności. Po wybuchu II wojny światowej znalazł się w Białymstoku, jednak w grudniu 1939 roku wrócił do Warszawy, chcąc być bliżej swojej rodziny oraz znajomych.

Od października 1940 roku Ryba mieszkał w warszawskim getcie, gdzie pełnił rolę jednego z członków Judenratu. Jego zaangażowanie w życie kulturalne tego odizolowanego miejsca obejmowało pisanie dla żywego dziennika, a także dostarczanie aktualnych tekstów satyrycznych oraz piosenek dla teatru Femina, który otwarto w czerwcu 1941 roku. Po zakończeniu działalności w getcie, niestety, okoliczności jego śmierci pozostają nieznane.

Przypisy

  1. Tomasz Lerski, Encyklopedia Kultury Polskiej XX Wieku, Muzyka-Teatr-Film, ISBN 83-917189-9-9, Polskie Wydawnictwo Naukowo-Encyklopedyczne, 2008
  2. redakcja. Kursy rezerw O.P.L.G.. „Robotnik : organ Polskiej Partyi Socyalistycznej”. R.45 (nr 236), s. 6, 25.08.1939 r. Warszawa.

Oceń: Jerzy Ryba

Średnia ocena:4.83 Liczba ocen:21