Jan Kurzyna-Pelszewski

---

Życiorys

Jan Kurzyna-Pelszewski urodził się w Warszawie w 1835 roku. Jego ojciec wywodził się z szlachty zaściankowej. Młody Jan rozpoczął swoją edukację w seminarium pijarskim w Opolu, jednak po upływie dwóch lat postanowił zrezygnować z drogi duchownej na rzecz innej kariery.

W 1857 roku zdecydował się na studia w Akademii Medycznej w Warszawie. Już na drugim roku nauki zainicjował powstanie kółka akademickiego, angażując się aktywnie w życie uczelni. Wydarzenia z czerwca 1859 roku przyniosły mu notoriety, kiedy zorganizował manifestacyjną dymisję dla paruset studentów, co spotkało się z represjami. Wobec zaistniałych okoliczności wyjechał do Paryża.

Na emigracji związał się z Ludwikiem Mierosławskim i jego zwolennikami, pełniąc funkcje sekretarza i kasjera. Prowadził również korespondencje z sympatykami Mierosławskiego w Polsce. W 1860 roku Jan zainicjował w Paryżu działalność Towarzystwa Młodzieży Polskiej, co miało na celu zjednoczenie młodzieży w obronie polskich interesów narodowych.

W sierpniu 1862 roku Jan wyruszył do Warszawy jako przedstawiciel Mierosławskiego na rozmowy z Komitetem Centralnym Narodowym, jednakże nie przyniosły one oczekiwanych rezultatów. Poza tym, aktywnie uczestniczył w zakładaniu Związku Narodowego Rewolucyjnego. Również w roku 1863 asystował Mierosławskiemu w kolejnych negocjacjach z Komitetem. Jednak w kwietniu tegoż roku padł ofiarą aresztowania przez policję austriacką i trafił do lwowskiego więzienia.

Na szczęście 24 września udało mu się uciec z tego miejsca. Po ucieczce nie powrócił do współpracy z Mierosławskim. W 1864 roku w Dreźnie zainicjował Związek Patriotów Polskich, a także został mianowany przez Bronisława Brzezińskiego pełnomocnikiem Rządu Narodowego, reprezentując go tym samym poza granicami zaboru rosyjskiego.

Jako pełnomocnik miał dużą władzę, podporządkowując sobie znaczą część emigracyjnych struktur rządowych i zakładając pismo pod tytułem Wytrwałość. Jan Kurzyna-Pelszewski zmarł 2 lipca 1865 roku w Zurychu, gdzie stoczył pojedynek z Aleksandrem Guttrym, odnosząc rany, które przyczyniły się do jego śmierci.

---

Oceń: Jan Kurzyna-Pelszewski

---