Bronisława Bobrowska

Polityka i administracja

Bronisława Bobrowska to postać, która miała znaczący wpływ na polskie życie społeczne i kulturalne w czasach, gdy zmagano się z dużymi wyzwaniami.

Urodziła się 18 sierpnia 1875 roku w Warszawie, a jej życie zawodowe oraz publiczne było ściśle związane z działaniami na rzecz edukacji i kobiet.

Bobrowska była działaczką oświatową, która wniosła wiele do rozwoju ruchów socjalistycznych, niepodległościowych oraz feministycznych w Polsce. Zmarła 6 lutego 1961 roku, pozostawiając po sobie istotny ślad w historii kraju.

Życiorys

Bronisława Bobrowska urodziła się jako córka Ottona Szrejbera, lekarza z spolonizowanej rodziny niemieckiej, oraz Anny z d. Wojna. W swojej edukacji rozpoczęła naukę w warszawskiej pensji żeńskiej, a później studiowała krótko na wydziale fizyko-matematycznym Kursów Bestużewskich w Petersburgu. W 1897 roku, po przeniesieniu do Krakowa, podjęła studia jako wolna słuchaczka wydziału przyrodniczego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W czasie swoich studiów aktywnie uczestniczyła w postępowej organizacji studenckiej „Zjednoczenie”. Mimo że nie ukończyła studiów, rozpoczęła pracę jako nauczycielka. Od 1901 roku była członkinią Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego, gdzie zaangażowała się w Organizację Kobiet PPSD oraz sekcję kulturalno-oświatową. Władzę nad założeniem krakowskiego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w 1914 roku uzyskała jako współzałożycielka.

W 1912 roku dołączyła do Oddziału Żeńskiego Związku Strzeleckiego w Krakowie. Gdy wybuchła I wojna światowa, zaczęła działać w oddziale wywiadowczym I Brygady Legionów Polskich, wielokrotnie przekraczając linię frontu. Podczas jednej z misji została aresztowana przez Rosjan, a jej los zaprowadził ją do więzienia na Pawiaku, gdzie przebywała w oddziale żeńskim „Serbia”. Po zdobyciu Warszawy przez Niemców odzyskała wolność 5 sierpnia 1915 roku. Po powrocie do Galicji, podjęła pracę w prywatnej szkole Marii Ramułtowej w Krakowie. Jej aktywność społeczna nie ustawała, ponieważ była działaczką krakowskiego koła Ligi Kobiet Galicji i Śląska w latach 1915–1918 oraz członkinią Naczelnego Zarządu Ligi w latach 1916–1918, wspierającą przewodniczącą Zofię Moraczewską. Dodatkowo, uczestniczyła w Kółku Lewicowym Kobiet w Krakowie w latach 1916–1917.

W wolnej Polsce kontynuowała swoją działalność w Polskiej Partii Socjalistycznej oraz w TDP, gdzie niewątpliwie zasłużyła się organizując kolonię dla dzieci robotników w Kobiernikach. W 1929 roku wraz z mężem odeszła z PPS z powodu sprzeciwów wobec antysanacyjnej linii partii. Od tego momentu całkowicie poświęciła się pracy społeczno-oświatowej. II wojnę światową spędziła w Krakowie, wciąż angażując się w opiekę nad dziećmi robotniczymi. Po wojnie, aż do śmierci w 1961 roku, pracowała w ośrodku wychowawczym TDP w Kobiernikach.

Rodzina

Od 1901 roku była żoną Emila Bobrowskiego, działacza socjalistycznego, z którym miała trzech synów: Bronisława (1901–1920), Stanisława (1904–1990) oraz Juliusza (1909–1942). Emil Bobrowski odegrał kluczową rolę w jej życiu osobistym i zawodowym.

Ważniejsze prace

  • Jak powstały religie? Kraków 1910,
  • Janek w Legjonach, Kraków 1917,
  • (z J. Młodnowską i J,. Berggruen) Pogadanki przyrodnicze, Kraków 1920,
  • Dzieje Wacka, Warszawa 1922.

Wspomnienia

  • Przeżycia z okresu I wojny światowej, Biblioteka Zakładu Narodowego Ossolińskich, rkps. sygn. 13139 II,
  • Rzeczpospolita dziecięca, Wrocław 1962,
  • Zjednoczenie, dzieje pewnego stowarzyszenia, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 1963, nr 2, s. 229–261.

Ordery i odznaczenia

Bronisława Bobrowska była osobą, która otrzymała wiele wyróżnień i odznaczeń za swoje zasługi. Oto lista najważniejszych z nich:

  • Krzyż Niepodległości – przyznany 16 marca 1937 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi – uhonorowany 11 listopada 1936 roku,
  • Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych.

Przypisy

  1. Bronisława Szreiber [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 24.01.2021 r.]
  2. Joanna Dufrat, Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej. Od Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego do Ochotniczej Legii Kobiet (1908–1918/1919), Toruń 2001, s. 73, 79, 109, 110, 120–124, 128–131, ISBN 83-7174-980-5
  3. Joanna Dufrat, Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej ..., s. 225, 223, 235
  4. Bronisława Bobrowska, Rzeczpospolita dziecięca, Wrocław 1962
  5. Jerzy Myśliński, Bobrowska Bronisława (1876–1961), Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego, t. 1, Warszawa 1978, s. 197
  6. M. Sawicka, Początkowa praca kobiet w „Strzelcu” krakowskim, w: Wierna Służba. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910–1915, Warszawa 1927, s. 16
  7. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę na polu odzyskania niepodległości”
  8. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi na polu pracy społecznej”
  9. Centralne Archiwum Wojskowe, Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych – baza elektroniczna – Bronisława Bobrowska, sygn. 89, OPWI
  10. Bronisława Bobrowska Zjednoczenie, dzieje pewnego stowarzyszenia, „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 1963, nr 2, s. 229–261

Oceń: Bronisława Bobrowska

★★★★★
Średnia ocena:4.91 Liczba ocen:15