Andrzej Bieńkowski (satyryk)


Andrzej Wiesław Bieńkowski, znany szerzej jako Andrzej Rumian, to postać, która na trwałe wpisała się w krajobraz polskiej kultury. Urodzony 15 czerwca 1925 roku w Warszawie, a zmarły tamże 28 kwietnia 2017 roku, był nie tylko utalentowanym satyrykiem, ale również poetą i dziennikarzem.

Jego życie i twórczość były ściśle związane z ważnymi wydarzeniami w historii Polski, w tym z udziałem w powstaniu warszawskim, które miało ogromny wpływ na jego artystyczną działalność. Andrzej Bieńkowski nie tylko bawił, ale także prowokował do refleksji, stając się jednym z istotniejszych głosów swojej epoki.

Życiorys

Andrzej Bieńkowski, znany satyryk, w czasie powstania walczył w szeregach jako kapral w kompanii „Aniela” należącej do baonu „Gustaw”. Używał pseudonimów takich jak „Andrzej” oraz „Wit”. W dniu 5 września 1944 roku odniósł rany na ulicy Traugutta i został hospitalizowany przy ulicy Koszykowej 45. Od 15 września 1944 roku służył w batalionie „Ruczaj”. Jego heroiczna postawa została uhonorowana przyznaniem Krzyża Walecznych. Po zakończeniu walk, trafił do niewoli niemieckiej w Stalagu VI J S.A. w Dorsten, gdzie otrzymał numer jeniecki 140329.

Po wojnie osiedlił się w Szkocji, gdzie przez rok studiował na Wydziale Ekonomicznym college’u Uniwersytetu St. Andrews w Dundee. Po powrocie do kraju podjął studia na Uniwersytecie Warszawskim, specjalizując się w socjologii. Już w 1947 roku rozpoczął pracę w Wydawnictwie „Czytelnik”, gdzie zdobył szereg doświadczeń jako autor przekładów literackich, szczególnie utworów scenicznych. Jego prace były publikowane w różnorodnych miesięcznikach oraz antologiach.

Jako współzałożyciel powojennego Podwieczorku przy mikrofonie, zdobył popularność jako autor i wykonawca w tej audycji. Był również związany z cykliczną radiową audycją satyryczno-rozrywkową Tu dziewiątka. Współpracował z pismami takimi jak Szpilki czy Stolica, a także z kabaretem Dudek. Dodatkowo, był członkiem Koła Dziennikarzy Samodzielnych Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, co jeszcze bardziej podkreśla jego aktywną obecność w polskim życiu kulturalnym.

W swojej twórczości wydał w serii satyrycznych książek Biblioteka Stańczyka tomik Nić porozumienia, w którym zamieścił „wiadomości z kraju i ze świata”, prezentowane wcześniej na scenie Podwieczorków. Od 1953 roku był członkiem Sekcji D – Autorów Utworów Literackich Małych Form w Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS. Był nie tylko autorem, ale i stałym gościem warszawskiego Klubu Aktora SPATiF, co czyniło go integralną częścią artystycznego życia stolicy.

Andrzej Bieńkowski zmarł i spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (Kwatera: A 18; rząd: 6, grób: 4), pozostawiając po sobie niezatarte ślady w polskiej kulturze i satyrze.

Przypisy

  1. IdaI. Świerkocka, „Czy to prawda, że w SPATiF-ie...?”. Warszawski SPATiF w literaturze i wspomnieniach, Warszawa: Prace magisterska, Wydział Polonistyki UW, Instytut Kultury Polskiej, 05.11.2019 r.
  2. MarekM. Nowakowski, Szpot w Spatifie, „Rzeczpospolita dodatek Plus Minus”, 14.05.2005 r. [dostęp 19.05.2017 r.]
  3. JerzyJ. Waglewski, Z historii PRL: Wspomnienia niekontrolowane, Wydawn. Iskry, 2006, s. 263, ISBN 978-83-7453-628-8.
  4. AndrzejA. Rumian, Nić porozumienia, Warszawa: Iskry, 1964.
  5. AndrzejA. Rumian, Historia jednego zdjęcia, „Stolica: warszawski tygodnik ilustrowany”, nr. 34, r. 39, Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”, 19.08.1984 r. [dostęp 02.05.2017 r.]
  6. ErykE. Lipiński, Drzewo Szpilkowe, Czytelnik, 1989, s. 63, ISBN 978-83-07-01400-5.
  7. Stowarzyszenie AutorówS.A. ZAiKS, Odszedł Andrzej Bieńkowski [online], www.zaiks.org.pl [dostęp 12.05.2017 r.]
  8. Andrzej Wiesław Bieńkowski, 1944.pl. [dostęp 06.05.2017 r.]
  9. Andrzej Bieńkowski, Warszawa, 04.05.2017 – nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 05.05.2017 r.]
  10. Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu, [w:] szukaj w bazie, www.straty.pl [dostęp 19.05.2017 r.]
  11. Norman FrederickN.F. Simpson, Wahadło jednokierunkowe, AndrzejA. Rumian (tłum.), „Dialog” (4), kwiecień 1961, ISSN 0012-2041.
  12. AndrzejA. Rumian, Nikt cię tu nie wzywał [online], LIRYKA, LIRYKA... [dostęp 19.05.2017 r.]
  13. Oddział Warszawski Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich [online], www.sdpwarszawa.pl [dostęp 30.04.2017 r.]
  14. Historia powstania Batalionu – Gustaw Harnaś [online], gustaw-harnas.pl [dostęp 30.04.2017 r.] [zarchiwizowane 08.07.2017 r.]
  15. Podwieczorek przy mikrofonie, „PolskieRadio.pl” [dostęp 30.04.2017 r.]
  16. Kabaretowe numery i klimaty: "Dziewiątka", „PolskieRadio.pl” [dostęp 30.04.2017 r.]
  17. RobertR. Bielecki, Żołnierze Powstania Warszawskiego, Warszawa: Neriton, 1995, s. 154, ISBN 978-83-902407-9-4.
  18. DobrosławaD. Świerczyńska, Polski pseudonim literacki, Państwowe Wydawn. PWN, 1999, s. 138, ISBN 978-83-01-12871-5.

Oceń: Andrzej Bieńkowski (satyryk)

Średnia ocena:4.83 Liczba ocen:22