Paweł Pitera, urodzony 15 lutego 1952 roku w Warszawie, to znacząca postać w polskiej kinematografii. Jest on nie tylko reżyserem filmów fabularnych, ale także dokumentalnych, co podkreśla jego wszechstronność w sztuce filmowej.
Jako scenariusz i tłumacz, Pitera przyczynił się do wielu projektów filmowych, wykazując się zarówno kreatywnością, jak i umiejętnością przekładu myśli autorskich na język filmowy.
Życiorys
Paweł Pitera, to człowiek o bogatym dorobku kulturalnym. Jest absolwentem Wydziału Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie zdobył dyplom w 1976 roku, a swoją edukację kontynuował na Wydziale Reżyserii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, gdzie uzyskał dyplom w 1980 roku.
W ciągu swojej kariery wielokrotnie współpracował z różnorodnymi teatrami, gdzie specjalizował się głównie w reżyserowaniu komedii i fars. Swoje umiejętności miał okazję wykazać na deskach takich scen jak: Teatr Wybrzeże w Gdańsku w latach 1987-1989, Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie w latach 2002-2003, Teatr Muzyczny w Poznaniu w 2003 i 2007, Teatr Polski w Poznaniu w 1999 roku, a także Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu w latach 2003 i 2005. W 2004 roku pracował w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie, natomiast w 2011 roku w Teatrze Nowym im. Kazimierza Dejmka w Łodzi, oraz w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu w 2009 roku. Ostatnie lata jego kariery to praca w Teatrze Bagatela im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego w Krakowie, w latach 2007 oraz 2011–2013.
Jako reżyser filmów dokumentalnych, seriali telewizyjnych i pełnometrażowych projektów telewizyjnych, Pitera zyskał uznanie dzięki takim dziełom jak Szkatułka z Hongkongu (1983), Na kłopoty… Bednarski (1986), Powrót do Polski (1988) oraz Świadectwo (2008). Dodatkowo, reżyserował liczne programy telewizyjne, które miały charakter publicystyczny, muzyczny i edukacyjny.
Warto również wspomnieć, że Pitera był stypendystą National Forum Foundation, założonej przez Ronalda Reagana, co podkreśla jego znaczenie w dziedzinie sztuki i kultury.
Życie prywatne
Paweł Pitera to postać związana z ciekawą historią rodzinną. Jest synem Zbigniewa Pitery, znanego krytyka filmowego, który żył w latach 1918-2014, oraz Ireny z domu Pałygiewicz, która odeszła w 2020 roku.
W życiu osobistym Paweł jest mężem politykJulii Pitery. Razem tworzą rodzinę, mając syna Jakuba, co czyni ich życie rodzinnym i pełnym wyzwań.
Filmografia
Filmy fabularne
Chronologicznie przedstawiając dorobek Pawła Pitery w obszarze filmów fabularnych, w 1995 roku miał miejsce jego występ w serialu telewizyjnym Odjazd, gdzie wcielił się w rolę lekarza. Dwa lata wcześniej, w 1992 roku, współtworzył nowelę Łza księcia ciemności. Rok 1990 przyniósł mu z kolei możliwość występu jako nauczyciel w filmie W środku Europy.
Warto również wspomnieć, że w 1988 roku pełnił funkcję reżysera w filmie Powrót do Polski. Jego talent aktorski można było zobaczyć w 1987 roku w produkcji Kocham kino, gdzie zagrał naczelnik miasta.
Ponadto, w latach 80. pracował nad Na kłopoty… Bednarski, gdzie pełnił funkcję reżysera w serialu TV, oraz nad filmem Szkatułka z Hongkongu, również jako reżyser. W 1983 roku stworzył również Sen o Violetcie w ramach Sny i marzenia, zarówno jako reżyser, jak i scenarzysta.
Pełnił różne role w licznych produkcjach, takich jak Prawo jest prawem (1982), gdzie współpracował jako reżyser. W 1981 roku był drugim reżyserem w filmie Był Jazz, a po dziesięciu latach, w 1974 roku, brał udział w realizacji Urodzin Matyldy, w której współpracował reżysersko. Ostatnie lata jego kariery fabularnej to współpraca przy filmie Nie będę cię kochać w 1973 roku.
Filmy dokumentalne
W sferze filmów dokumentalnych, Paweł Pitera również wykazał się nieprzeciętnymi zdolnościami. W 2017 roku wyreżyserował oraz napisał scenariusz do dokumentalnego filmu Habit i zbroja. W 2008 roku zaangażował się jako konsultant w projekcie Zapomniane powstanie, a także pełnił rolę reżysera i scenarzysty w filmie Świadectwo.
W 2006 roku zasiadł na fotelu reżysera i scenarzysty przy Tajemnicach Watykanu. W poprzednich latach, konkretnie w 2003 roku, podobne role przyjął przy Nie lękajcie się oraz Watykan Jana Pawła II z roku 2000, które również stworzył w podobnym charakterze. Możemy wymienić także Papieża Jana Pawła II i jego przyjaciela oraz Historię ubezpieczeń, gdzie Pitera pełnił rolę reżysera oraz scenarzysty.
Na koncie ma także film Ach, te okienka z 1997 roku w roli reżysera oraz wieloletni projekt Maciek, rower i ekonomia realizowany w latach 1996-1998, gdzie zarówno reżyserował, jak i pisał scenariusz. W latach 1993-1994 pracował nad Komputerowa szkoła Marka Peryta, a także realizował Statek w 1980 roku. Ostatnią produkcją, w którą się zaangażował, była To także Berlin West z 1979 roku, gdzie pełnił rolę realizatora.
Etiudy szkolne PWSFTviT
Działalność Pawła Pitery w obszarze etiud szkolnych PWSFTviT również zasługuje na uwagę. W 1979 roku zrealizował etiudę Postiv, a także współpracował przy Niedzieli, gdzie odgrywał znaczącą rolę. W tym samym roku zadbał o reżyserię Ceremoniału.
Rok wcześniej, w 1978 roku, zrealizował etiudę o nazwie Spotkałem kiedyś szczęśliwych Tatarów… oraz napisał scenariusz do Kocham Johny’ego Travoltę, gdzie również zajmował się dźwiękiem. Jego pierwsze kroki w reżyserii stawiał w 1977 roku, realizując Lustro oraz film Jestem zwykłym pracownikiem.
Nagrody filmowe
Paweł Pitera otrzymał wiele znaczących wyróżnień i nagród za swoje wyjątkowe osiągnięcia w dziedzinie kinematografii. Poniżej przedstawiamy niektóre z jego najbardziej prestiżowych nagród filmowych:
- 1984 – Sny i marzenia – Avellino (Międzynarodowy Festiwal Filmu Neorealistycznego), II Nagroda,
- 2004 – Nie lękajcie się – Niepokalanów (Międzynarodowy Festiwal Filmów Katolickich) I Nagroda w kategorii filmu dokumentalnego,
- 2008 – Świadectwo – Nagroda Stowarzyszenia „Kina Polskie” Platynowy Bilet.
Przypisy
- Paweł Pitera [online], Stowarzyszenie Filmowców Polskich [dostęp 26.11.2024 r.]
- Irena Pitera, Warszawa, 28.07.2020 - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl, 28.07.2020 r. [dostęp 26.11.2024 r.]
- ZbyszekZ. Kaczmarek, To już koniec! Sąd Najwyższy oddalił kasację Pitery - chodziło o akta IPN i TW ps. Piotr [online], Niezalezna.pl, 24.05.2017 r. [dostęp 26.11.2024 r.]
- Mąż Pitery pozwał "Gazetę Polską" [online], Wprost, 17.04.2009 r. [dostęp 26.11.2024 r.]
- Grupa WirtualnaG.W. Polska Grupa WirtualnaG.W., „Gazeta Polska”: mąż Pitery współpracował z SB, „wiadomosci.wp.pl”, 01.07.2008 r. [dostęp 22.12.2016 r.]
- Paweł Pitera, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 22.12.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Tomasz Olejarczyk | Mila Kamińska | Abraham Izaak Kamiński | Maja Hirsch | Wojciech Wiśniewski (muzyk) | Zbigniew Mentzel | Wojciech Wójcik (pisarz) | Romuald Zerych | Albert Krystyniak | Andrzej Zygierewicz | Zdzisław Krzywicki | Adam Zdrójkowski | Joanna Freszel | Marta Bryła | Sylwia Stano | Wojciech Kostecki | Andrzej Bieńkowski (satyryk) | Piotr Strojnowski | Wojciech Tracewski | Mateusz DamięckiOceń: Paweł Pitera