Alojzy Gonzaga Jazon Żółkowski

Pierwsze kroki w edukacji Żółkowski stawiał u pijarów. Początkowo planowano, aby rozpoczął studia medyczne, jednak ostatecznie obrał ścieżkę aktorską, kontynuując rodzinny zawód. W zakresie wykształcenia muzycznego, uczęszczał do Karola Kurpińskiego oraz Józefa Polkowskiego, gdzie kształcił się zarówno w muzyce, jak i w śpiewie. W 1832 roku, dzięki determinacji matki, otrzymał posadę w chórze Opery Warszawskiej, co pozwoliło mu na uwolnienie się od służby w wojsku rosyjskim. Już rok później stał się etatowym pracownikiem Warszawskich Teatrów Rządowych, debiutując w roli Lorda Kookburna w operze 'Fra Diavolo'.

Żółkowski od samego początku był pozytywnie odbierany przez warszawską publiczność, początkowo z powodu pamięci o zmarłym ojcu, a później ze względu na unikalny styl gry, zwłaszcza w rolach komediowych. Kierując się intuicją i wyobrażeniem wyłaniającym się z lektury scenariusza, różnił się od znanego mu aktora Jana Walerego Królikowskiego, który dla swoich ról potrzebował głębokich badań nad obyczajami związanymi z tłem dramatycznych przedstawień.

Jak twierdzi Eugeniusz Szwankowski, Żółkowski był aktorem oryginalnym i niepowtarzalnym; nie miał swojego poprzednika ani następcy, stanowił unikatowe zjawisko w historii polskiego teatru. Jego kariera profesjonalna, która rozpoczęła się na stałe, przewidziała i tajemniczo zapowiadała czas, kiedy gwiazdy Teatru Rozmaitości miały rozkwitnąć. Po zakończeniu 56-letniej kariery artystycznej, Żółkowski był jednym z najwyżej opłacanych aktorów na europejskich scenach. Trwał w popularności wśród różnych warstw społecznych, od arystokracji po rzemieślników i studentów.

Przez większość swojego zawodowego życia występował niemal wyłącznie w Warszawie, rzadko opuszczając to miasto, głównie z powodu problemów zdrowotnych, m.in. artretyzmu. W 1848 roku świętował swoje 25-lecie pracy artystycznej, a następnie hucznie obchodził 45-lecie w 1878 roku, oraz 50-lecie w czerwcu 1883 roku. Jego ostatni występ miał miejsce zaledwie dwa tygodnie przed jego śmiercią, a jako miejsce wiecznego spoczynku wybrał cmentarz Powązkowski (kwatera 13-1-27/28/29/30).

W małżeństwie z Teklą ze Skalskich, zawartym 19 lutego 1846 roku, doczekał się córki Alojzy Rafaeli, która przyszła na świat w 1850 roku i poślubiła lekarza Adolfa Ostrowskiego. Warto wspomnieć, iż wnukiem Żółkowskiego był Adam Ostrowski, znany śpiewak operowy, urodzony w 1872 lub 1873 roku.