Adam Dorant

---

Życiorys

Adam Dorant rozpoczął swoją edukację w Opolu Lubelskim, a następnie kontynuował naukę w gimnazjum w Lublinie. Z powodzeniem ukończył Instytut Agronomiczny w Marymoncie. W 1841 roku, w Radlinie, ponownie spotkał ks. Piotra Ściegiennego, swojego nauczyciela z Opola Lubelskiego. Ściegienny przyjął Adama oraz jego młodszego brata Ludwika do stworzonej przez siebie organizacji walczącej o niepodległość. Niestety, obaj bracia zostali aresztowani i osadzeni w Cytadeli. W wyniku braku dowodów na udział Adama w spisku, został on zwolniony, jednakże na mocy nadzoru policyjnego.

Wziął on udział w ruchu niepodległościowym w 1846 roku, co skutkowało jego zesłaniem na Sybir. Po amnestii w 1857 roku powrócił do ojczyzny, gdzie zaangażował się w cywilne działania mające na celu przygotowanie do nowego powstania. Niestety, jego rola podczas samego powstania nie jest dokładnie znana.

W dniu 9 grudnia 1864 roku, pod pretekstem „braku latarki w nocy”, został zatrzymany i przewieziony do komisariatu. Następnego dnia, pod eskortą, odwiedził swoje mieszkanie przy ul. Smolnej, aby potwierdzić swoją tożsamość. W okolicach swojego domu „zbiegł milicyantowi, a wpadłszy do swego mieszkania, oknem z 3go piętra na bruk podwórza wyskoczył i na miejscu się zabił”. Wiadomo, że przed tym incydentem spalił w swoim mieszkaniu dokumenty, które mogły być kompromitujące dla organizacji, do której należał.

Był utalentowanym rysownikiem i skonstruował globus według własnego projektu. Jako literat współpracował z Tygodnikiem Ilustrowanym i Czytelnią Niedzielną.

Rodzina

Pochodzenie Adama Doranta jest głęboko związane z historią spolszczonej szlachty francuskiej, która osiedliła się na Litwie po dramatycznych wydarzeniach nocy św. Bartłomieja. Był on synem Ignacego Dorantta, również agronoma, oraz Joanny z domu Bratyńskiej. Adam miał czterech młodszych braci, którzy aktywnie uczestniczyli w niepodległościowych organizacjach spiskowych.

• Ludwik – brał udział w spisku ks. Ściegiennego, za co został skazany na katorgę. Po amnestii w 1857 roku powrócił do Polski, jednak jego zapał do działania w sprawie niepodległości doprowadził go ponownie do aresztowania i zesłania. Niestety, jego dalsze losy pozostają nieznane, gdyż zaginął na Kaukazie.
• Ignacy – po aresztowaniu został zesłany na Syberię, jednak powrócił do Polski, gdzie zaangażował się w przemysł cukierniczy. Jego syn z pierwszego małżeństwa nosił imię Leon Dorantt, a jego drugą żoną była Karolina Nidecka, wnuczka znanego kompozytora Józefa Elsnera.
• Władysław – po aresztowaniach swoich braci zdecydował się na emigrację, a po powrocie do kraju również zajął się przemysłem cukierniczym.
• Tomasz (1826–1887) – uznawany za jednego z pionierów przemysłu cukierniczego zarówno w Królestwie, jak i na Ukrainie.

W latach 1857–austerii, trzej z braci Dorantów walczyli w oddziałach partyzanckich, należąc do tzw. „partii”. W XIX wieku członkowie rodziny Dorantów używali zamiennie nazwisk Dorant oraz Dorantt, co świadczy o ich bogatej genealogii i złożonych losach.

Życie Tomasza połączyło się z Justyną Karoliną Gamrat, której siostra – Julia Gamrat – była zamężna ze Stanisławem Kosteckim, stając się babką Anny Podgórskiej. Dzieci Tomasza, w tym Maria Regina Dorantt, wyszły za Józefa Pomarańskiego. Ich potomstwo obejmowało m.in. Stefana Pomarańskiego oraz Zygmunta Pomarańskiego.

---

Oceń: Adam Dorant

---