Niedźwiadek (Warszawa)


Niedźwiadek to nie tylko zwykłe osiedle, ale największa jednostka mieszkalna w Ursusie, jednej z dzielnic Warszawy. Osiedle to zdobyło popularność w latach 60. i 70. XX wieku, kiedy to było znane jako Spółdzielcze Osiedle Mieszkaniowe "Niedźwiadek".

Warto zauważyć, że od 2003 roku, obszar ten został również włączony w ramy Miejskiego Systemu Informacji (MSI), co wskazuje na jego znaczenie oraz rozwój. W skład tego systemu wchodzą części centralne oraz zachodnie tej dynamicznie rozwijającej się dzielnicy.

Historia

Przed powstaniem osiedla

Przed latami 60. XX wieku, na obszarze, który dzisiaj nazywamy osiedlem Niedźwiadek, funkcjonowało kilka gospodarstw. Właścicielami tych terenów byli między innymi Krystian i Petronela Hass, a także Antoni Boguszewski oraz Leon Haas. W 1935 roku Hassowie podzielili swoje gospodarstwo pomiędzy dzieci, przydzielając synowi Zygmuntowi zachodnią część, podczas gdy siedem córek otrzymało część wschodnią. Po zakończeniu II wojny światowej, majątek Zygmunta przeszedł na jego syna Antoniego.

Budowa osiedla

Prace związane z budową nowego osiedla dla pracowników Zakładów Mechanicznych Ursus zainicjowano na początku lat 60. W 1964 roku zainicjowano prace przygotowawcze, a 9 stycznia 1965 roku Stowarzyszenie Architektów Polskich rozstrzygnęło konkurs na projekt koncepcyjny osiedla. Zwycięzcą został projekt stworzony przez architekta Stefana Putowskiego, którego praca została uznana za przekonującą pod względem zagospodarowania terenu, oferującą korzystne warunki przestrzenne. Wskazano na różnorodność urbanistyczną, której SARP oczekiwało w procesie urbanizacji stolicy.

Należy żałować, że wszystkie opracowania dotyczyły jednego tylko osiedla i że nie wszystkie mogą być realizowane.

Jan Klewin, „Konkurs na projekt osiedla »Niedźwiadek«”, Architektura. 1965 nr 6 = 211 (czerwiec), s. 251

Na osiedlu przyjęto, że główną osią komunikacyjną pó północy na południe stanie się ulica Wołodyjowskiego (obecnie Keniga). Projekt Putowskiego zakładał również tunel pod liniami kolejowymi nr 1 i 447, łączącym przyszłe osiedle z Ursusem-Zachód i ulicą Kompanii Kordian. Oba osiedla miały być obsługiwane wspólnym przystankiem osobowym na linii kolejowej nr 447. Na terenie Niedźwiadka planowano budowę miejskiego hotelu, domu kultury oraz placówek edukacyjnych, od żłobków po szkołę podstawową.

Budowa osiedla rozpoczęła się w 1968 roku, a jako pierwsze wzniesione zostały bloki przy przedłużonej ul. Sienkiewcza (obecnie Wojciechowskiego), w rejonie dawnych gospodarstw Antoniego Hassa oraz Leona Haasa. W 1973 roku przeniesiono do nowego osiedla Szkołę Podstawową nr 1 z Czechowic. Zakończenie budowy Niedźwiadka miało miejsce w 1978 roku; na obszarze 60 ha osiedla zamieszkało 18,5 tys. osób w 83 budynkach mieszkalnych. Warszawska komunikacja miejska objęła osiedle zaledwie rok przed zakończeniem budowy. Ostatecznie SOM „Niedźwiadek” okazało się większe od początkowo przewidzianych terenów, a najistotniejszą zmianą było rozszerzenie zachodnich granic osiedla, w miejscu gdzie planowano zieleń odseparowującą Niedźwiadek od przyszłego cmentarza komunalnego.

Od 1980 roku

W latach 80. XX wieku zbudowano kościół parafialny Matki Bożej Fatimskiej, który był trzecim kościołem w Ursusie, a zarazem pierwszym w osiedlu Niedźwiadek. W miejscu dawnych terenów gospodarstwa Antoniego Boguszewskiego powstał hotel robotniczy dla pracowników Zakładów Mechanicznych „Ursus”. Natomiast w latach 90. dawne gospodarstwo Hassów zostało podzielone na kilka części, gdzie na południu zbudowano bazar oraz basen kąpielowy, natomiast w północnej części powstało Osiedle Gawra. W centrum, na przełomie lat 90. i 2000 zbudowano drugi kościół Niedźwiadku, poświęcony Najświętszemu Ciału i Krwi Chrystusa.

Przystanek osobowy, który miał obsługiwać oba osiedla, otwarto blisko 40 lat później, bo w styczniu 2014 roku. Z kolei osiedle Ursus-Zachód nie zostało nigdy zrealizowane.

Informacje ogólne

Niedźwiadek to obszar, który sąsiaduje z innymi gminami i osiedlami, co czyni go ważnym punktem na mapie Warszawy.

Granice Niedźwiadka wyglądają następująco:

  • od strony zachodniej graniczy z gminą Piastów,
  • od strony północnej sąsiaduje z osiedlem Gołąbki,
  • od strony północnego wschodu graniczy z osiedlem Szamoty,
  • od strony wschodniej sąsiaduje z osiedlem Skorosze,
  • od strony południowej graniczy z osiedlem Czechowice.

Przypisy

  1. Nasz profil - Historia szkoły | Szkoła Podstawowa nr 11 im. Żołnierzy I Dywizji Kościuszkowskiej w Warszawie [online], sp11warszawa.edupage.org [dostęp 13.02.2024 r.]
  2. In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Stefan Bernard Putowski [online], www.archimemory.pl [dostęp 15.02.2024 r.]
  3. JerzyJ. Domżalski JerzyJ., Patroni ulic Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy, Urząd Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy, 2018, s. 17.
  4. JerzyJ. Domżalski JerzyJ., Patroni ulic Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy, Urząd Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy, 2018, s. 32-33.
  5. JerzyJ. Domżalski JerzyJ., W Ursusie i jego okolicy, Wydawnictwo Liwona, 2014, s. 124.
  6. JerzyJ. Domżalski JerzyJ., W Ursusie i jego okolicy, Wydawnictwo Liwona, 2014, s. 125.
  7. Uchwała nr 44/XIV/2003 Rady Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy z dnia 2.10.2003 r. w sprawie: Zatwierdzenia podziału dzielnicy Ursus na 5 obszarów w celu wdrożenia Miejskiego Systemu Informacji (MSI) na tym terenie [online].
  8. JerzyJ. Domżalski JerzyJ., Wiek XX w Ursusie, Wydawnictwo "Ezdorat", 2002, s. 49-51.
  9. JerzyJ. Domżalski JerzyJ., Wiek XX w Ursusie, Wydawnictwo "Ezdorat", 2002, s. 50.
  10. JerzyJ. Domżalski JerzyJ., Wiek XX w Ursusie, Wydawnictwo "Ezdorat", 2002, s. 140.
  11. JerzyJ. Domżalski JerzyJ., Wiek XX w Ursusie, Wydawnictwo "Ezdorat", 2002, s. 142.
  12. JerzyJ. Domżalski JerzyJ., W Ursusie i jego okolicy, Wydawnictwo Liwona, 2014, s. 124.
  13. Obszary MSI. Dzielnica Ursus. [w:] Zarząd Dróg Miejskich [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 20.04.2022 r.]

Oceń: Niedźwiadek (Warszawa)

Średnia ocena:4.74 Liczba ocen:9