Gmach Stowarzyszenia Techników w Warszawie


Budynek znany jako Gmach Stowarzyszenia Techników Polskich, często określany jako Warszawski Dom Technika, to niezwykle ważna budowla, której historia sięga początku XX wieku.

Wzniesiony w latach 1903-1905, powstał z myślą o zaspokajaniu potrzeb Stowarzyszenia Techników Polskich. Obecnie, jest siedzibą Naczelnej Organizacji Technicznej i znajduje się przy ul. T. Czackiego 3/5.

Ten piękny gmach nie tylko zachwyca swoim wyglądem, ale także pełni znaczącą rolę w warszawskim krajobrazie kulturowym i technicznym.

Historia

Dnia 8 marca 1901 roku Rada Stowarzyszenia Techników podjęła decyzję o budowie dedykowanego gmachu dla potrzeb tej instytucji. W ramach tego przedsięwzięcia powołano dwie komisje, z których jedna skoncentrowała się na opracowaniu koncepcji architektonicznej budynku. W skład tej komisji weszli m.in. Piotr Drzewiecki oraz Aleksander Henryk de Rosset, a także architekci Władysław Marconi i Bronisław Rogóyski. Druga komisja, składająca się z 30 członków, miała za zadanie monitorować aspekty finansowe tego przedsięwzięcia.

W pobliżu traktu królewskiego, przy ul. Włodzimierzowskiej 3/5, 5 czerwca 1901 roku nabyto działkę o wielkości 2100 m², za którą zapłacono 120 tys. rubli. Zorganizowano również konkurs, który miał na celu wyłonienie projektu na nową siedzibę. W dwustopniowym postępowaniu konkursowym wybrano projekt inż. arch. Jana Fijałkowskiego. Główne prace budowlane zostały powierzone Biuru Architektoniczno-Budowlanym „Rogóyski, Bracia Horn i Rupniewicz”, które rozpoczęło budowę 31 lipca 1903 roku. W wrześniu 1903 roku miała miejsce uroczystość złożenia kamienia węgielnego, a cała inwestycja zakończyła się 25 listopada 1905 roku.

Równocześnie z budową obiektu intensywnie pracowano nad wystrojem wewnętrznym i zewnętrznym gmachu. Zygmunt Otto, uznawany za ważnego rzeźbiarza, wykonał projekt trzech symbolicznych rzeźb, które miały zdobić elewację budynku. Na szczycie umiejscowił postaci Dedala i Ikara, natomiast nad głównym wejściem, na wysokości drugiego piętra, znalazły się rzeźby Archimedesa i kobiety z promieniami radu, które miały symbolizować przeszłość oraz przyszłość. W kartuszu nad wejściem umieszczono napis łaciński: ARTIBUS TECHNICIS MCMIV.

Podczas wewnętrznego wystroju, niezwykle istotnym elementem był plafon na głównej klatce schodowej, który ilustrował pochód ludzkości przez ogień rewolucji ku lepszemu jutru, nosząc tytuł „Odrodzenie” i stworzył go Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz. Niestety, w trakcie II wojny światowej spłonęło trzecie i czwarte piętro tego budynku. Po upadku powstania warszawskiego, Niemcy podpalili resztę gmachu, co doprowadziło do ogromnych strat w wystroju wnętrz oraz sztukaterii. Wiele elementów konstrukcyjnych, w tym stropy i ściany działowe, uległo całkowitemu zniszczeniu.

Po wojnie polscy inżynierowie podjęli się ambitnego zadania rekonstrukcji Domu Technika, który 18 listopada 1948 roku stał się siedzibą Naczelnej Organizacji Technicznej (NOT). Ta organizacja zarządza budynkiem do dzisiaj. W latach 1968-2003 gmach przeszedł modernizację, w trakcie której zainstalowano nowoczesne systemy akustyczne oraz klimatyzacyjne.

Opis

W obrębie gmachu Stowarzyszenia Techników w Warszawie zainaugurowano wiele różnorodnych działalności, które odzwierciedlają bogactwo technicznej społeczności. Można wymienić: wydziały posiedzeń technicznych, kotłów i motorów, a także pośrednictwo pracy, które wspiera zakupy i zatrudnienie w branży. Istotnym elementem funkcjonowania stowarzyszenia jest szkolnictwo techniczne, które kształci przyszłych specjalistów w dziedzinach technicznych. Dodatkowo, zorganizowano komitet gospodarczy, który odpowiada za aspekty finansowe, oraz kasę techników, zajmującą się sprawami materialnymi członków.

W strukturach stowarzyszenia działa również wiele komitetów, takich jak: komitet słownictwa technicznego, urządzeń zdrowotnych, techniki wojennej, a także komitet biblioteczny oraz komitet ds. samorządu. Ważnym aspektem jego działalności jest również komitet informacyjny, który wspiera młodzież wyjeżdżającą na studia w zawodach technicznych. Dodatkowo, stowarzyszenie angażuje się w wydawnictwa techniczne i użyteczność publiczną, co ma na celu upowszechnienie wiedzy technicznej.

W ramach działalności Stowarzyszenia Techników Polskich funkcjonują liczne koła, w tym: architektów, chemików ogrzewników, oraz pracy społecznej. Nie brakuje również specjalistycznych grup, takich jak inżynierowie cywilni oraz absolwenci poszczególnych uczelni. Działa także koło elektroników, przemysłowo-ekonomiczne górników i hutników, a także inżynierów mierniczych, bezpieczeństwa pracy, melioracyjnych, mechaników oraz cukrowników. Istotną rolę odgrywają też inżynierowie dróg i mostów, doradcy oraz rzeczoznawcy.


Oceń: Gmach Stowarzyszenia Techników w Warszawie

Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:15