Gmach Domu Bankowego Wilhelma Landaua w Warszawie

---

Opis

Gmach Domu Bankowego Wilhelma Landaua, który powstał w latach 1904-1906, jest przykładem znakomitego projektu, zrealizowanego przez Stanisława Grochowicza oraz Gustawa Landaua-Gutentegera. Zleceniodawcy, czyli spadkobiercy Wilhelma Landaua, pragnęli, aby budynek był optymalnie usytuowany. Kluczowe dla projektu były: doskonałe umiejscowienie wejścia i hali kasowej, naturalne oświetlenie pomieszczeń oraz zapewnienie wygodnych warunków zarówno dla klientów, jak i dla pracowników instytucji, a także nowoczesność w rozwiązaniach dotyczących skarbców.

Na zewnętrznej elewacji gmachu można dostrzec liczne detale inspirowane stylem secesyjnym, które zachowały się również wewnątrz budynku. Wśród wyróżniających się elementów odnajdziemy: posadzkę z motywem liścia klonu, artystycznie wykonane sztukaterie okien, a także oryginalne meble oraz boazerię. Dodatkowo, barierki ozdobione są kwiatowymi wzorami o wąskich, giętkich łodygach, co dodatkowo podkreśla estetykę tego miejsca.

Bank Landaua funkcjonował w swojej siedzibie do 1925 roku, po czym jego miejsce zajmował Polski Bank Przemysłowy. Czas II wojny światowej przyniósł nowe wyzwania — gmach wykorzystywano na potrzeby Szpitala Maltańskiego, który mieścił się w pobliskim pałacu Mniszchów. W trakcie okupacji w skarbcu urządzono salę operacyjną oraz magazyn, zaś na pierwszym piętrze znajdowała się apteka. W budynku przebywali również członkowie Sanitarnej Pomocniczej Służby Przeciwlotniczej, pomagający w szpitalu jako sanitariusze.

Pomimo trudności wojennych gmach przetrwał najgorsze chwile z minimalnymi uszkodzeniami, takimi jak zniszczony świetlik w hali kasowej. Jednakże po zakończeniu działań wojennych, urządzenia architektoniczne budynku uległy zmianie — zniknęła efektowna kopuła zdobiąca główne wejście. W wyniku powojennej reorganizacji numer budynku zmieniono z 42 na 38.

Po 1945 roku w tym miejscu mieściły się różne instytucje, takie jak Stołeczny Ośrodek Propagandy Partyjnej, a także szkoły językowe, w tym kursy języka rosyjskiego prowadzone przez Państwowy Instytut Języka Rosyjskiego im. A.S. Puszkina. W latach 1994-2009 w gmachu działał również Instytut Francuski.

W latach 50. na bocznej ścianie gmachu umieszczono tablicę upamiętniającą egzekucje dokonane na Polakach w dniach 7 i 14 sierpnia 1944, zaprojektowaną przez Karola Tchorka. W 1984 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków, co stanowiło istotny krok w jego ochronie. Natomiast w latach 2015–2018 gmach pełnił rolę siedziby Parku Miniatur Województwa Mazowieckiego.

---

Oceń: Gmach Domu Bankowego Wilhelma Landaua w Warszawie

---