Władysław Wagner (inżynier)

---

Życiorys

Władysław Wagner, pochodzący z rodziny odlewników, w młodym wieku musiał stawić czoła trudnościom, gdyż stracił rodziców. W rezultacie rozpoczął swoje zawodowe życie w warszawskiej firmie Rudzki, w której przeszedł praktykę i udało mu się uzyskać wykwalifikowaną posadę odlewnika. Następne lata spędził w Rosji, gdzie zdobywał doświadczenie w różnych fabrykach metalurgicznych, w tym w Zakładach Putiłowskich, a także w zakładach Malewskich oraz w Moskwie, gdzie pełnił funkcje kierownicze, koncentrując się głównie na produkcji odlewów pomników.

W latach 1907–1927 Wagner kierował zakładami Józefa Johna w Łodzi. W 1910 roku zainicjował działalność Towarzystwa Rzemieślniczego „Resursa”, gdzie pełnił rolę pierwszego założyciela oraz prezesa. Jego działalność obejmowała również budowę kościoła św. Stanisława Kostki, a także zorganizowanie komitetu fundacji dzwonu „Zygmunt”. Dzwon ten stworzono przy współpracy rzeźbiarza Kazimierza Bejma oraz odlewnika Stanisława Kwiatkowskiego, mając na celu realizację projektu w zakładzie Józefa Johna.

W 1912 roku Wagner był jednym z głównych organizatorów wystawy rzemieślniczej, która przyniosła znaczące dochody, a te pozwoliły na zakup posesji oraz budowę nowego gmachu przy ul. J. Kilińskiego 117 w Łodzi. Po wybuchu I wojny światowej przebywał w Niemczech i nie mógł wrócić do Łodzi, co zmusiło go do przetrwania w Rosji aż do 1919 roku. Po powrocie do kraju znów objął kierownicze stanowisko w firmie J. Johna.

Był również odpowiedzialny za organizację Szkoły Rzemiosł w Łodzi, przekazanej wkrótce Zgromadzeniu Salezjanów. Dzięki swoim zasługom, w 1920 roku otrzymał tytuł dożywotniego kuratora Resursy Rzemieślniczej. W latach 20. XX wieku angażował się politycznie, zostając radnym Rady Miejskiej w Łodzi z ramienia partii chrześcijańsko-demokratycznej. W 1928 roku kandydował do sejmu z ramienia Bloku Współpracy z Rządem.

Do 1935 roku pełnił funkcję dyrektora Szkoły Rzemiosł w Pabianicach, gdzie odlał wiele znamienitych pomników, w tym pomnik Tadeusza Kościuszki w Łodzi, popiersie króla Władysława Jagiełły w Tuszynie oraz pomnik Legionisty w Pabianicach. Dodatkowo był członkiem Obozu Wielkiej Polski oraz kierownikiem Związku Teatrów Świetlnych. W 1923 roku wspierał fundację odlewu św. Jana Bosko, który umieszczono w Szkole Salezjanów w Oświęcimiu.

Ostatecznie, Władysław Wagner spoczął w części rzymskokatolickiej Starego Cmentarza w Łodzi, gdzie jego pogrzeb odbył się 17 marca 1937 roku po ceremonii w katedrze św. Stanisława Kostki.

Wyróżnienia

Wśród licznych osiągnięć Władysława Wagnera, za które został uhonorowany, można wymienić ważne wyróżnienia, które podkreślają jego wkład w rozwój inżynierii i działalności społecznej.

• Złoty Krzyż Zasługi,
• Order Świętego Grzegorza Wielkiego,
• Tytuł szambelana Stolicy Apostolskiej.

Wybrane odlewy

W zestawieniu odlewów Władysława Wagnera można znaleźć kilka znaczących dzieł sztuki, które odzwierciedlają jego umiejętności i wizję artystyczną. Wśród nich wyróżniają się:

• dzwon Zygmunt, który zdobi kościół św. Stanisława Kostki w Łodzi,
• pomnik Tadeusza Kościuszki w Łodzi,
• popiersie króla Władysława Jagiełły, znajdujące się w Tuszynie,
• pomnik Legionisty usytuowany w Pabianicach.

---

Oceń: Władysław Wagner (inżynier)

---