Wacław Cybulski

---

Życiorys

Wacław Cybulski urodził się w rodzinie Stefana, który zmarł w 1946 roku, oraz Kamilli z Filipowskich, zmarłej w 1934 roku. Początkowe edukację odbył w Gimnazjum Emiliana Konopczyńskiego w Warszawie, a potem jako ochotnik wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej oraz III powstaniu śląskim. Po ukończeniu studiów w 1925 roku, uzyskał tytuł inżyniera chemika na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej.

Po ukończeniu studiów, Wacław rozpoczął swoją karierę zawodową, związując się z Kopalnią Doświadczalną „Barbara” w Mikołowie. W 1937 roku uzyskał stopień doktora na Akademii Górniczo-Hutniczej, gdzie napisał pracę zatytułowaną „Badania nad zjawiskiem deflagracji polskich materiałów wybuchowych amonowo-saletrzanych powietrznych w warunkach górniczej roboty strzelniczej”.

W trakcie II wojny światowej, w styczniu 1940 roku przeszedł do Wojska Polskiego we Francji, gdzie służył w 24 pułku ułanów. Po upadku Francji, kontynuował służbę w Wielkiej Brytanii. W 1942 roku został odkomenderowany do Zakładu Naukowo-Badawczego w Buxton, gdzie pracował nad opracowaniem materiałów wybuchowych.

Po wojnie, w 1946 roku, wrócił do Polski i objął stanowisko dyrektora w Kopalni Doświadczalnej „Barbara”. W 1947 roku habilitował się na AGH i w 1954 roku został profesorem nadzwyczajnym, a w 1970 roku już profesorem zwyczajnym. Wykładał na Politechnice Śląskiej oraz Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie. Od 1964 roku był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w 1971 roku przyjęto go w poczet członków rzeczywistych tej instytucji.

Cybulski ogłosił 150 prac naukowych w krajowych i zagranicznych czasopismach naukowych, a także napisał kilka książek, takich jak „Strzelanie elektryczne w górnictwie” (1970, wspólnie z Pawłem Krzystolikiem), „Górnicze środki strzelnicze” (1972) oraz „Wybuchy pyłu węglowego i ich zwalczanie” (1973), która została również przetłumaczona na język angielski. Był ojcem Krzysztofa, który w latach 2004–2018 kierował Kopalnią Doświadczalną „Barbara”.

Wacław Cybulski zmarł w marcu 1973 roku w Mikołowie, a jego miejsce spoczynku znajduje się w rodzinnym grobie Cybulskich na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 24-6-9).

Ordery i odznaczenia

Wśród licznych odznaczeń i orderów, które otrzymał Wacław Cybulski, znajdują się następujące wyróżnienia:

• Order Sztandaru Pracy I klasy,
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski,
• Order Sztandaru Pracy II klasy,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1933),
• Złoty Krzyż Zasługi (28 listopada 1949),
• Śląski Krzyż Powstańczy (1958),
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej,
• Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Górnik PRL”,
• Złota Odznaka „Racjonalizator Produkcji”.

Te odznaczenia stanowią dowód jego znaczących osiągnięć i wkładu w rozwój kraju.

Nagrody

Wacław Cybulski to postać, która przez swoje osiągnięcia naukowe zyskała uznanie w dziedzinie techniki i bezpieczeństwa w górnictwie. W ciągu swojej kariery otrzymał szereg znaczących nagród, które potwierdzają jego wkład w rozwój tej dziedziny.

• Państwowa Nagroda Naukowa II stopnia w dziale nauk technicznych, przyznana za badania dotyczące bezpieczeństwa w kopalniach, w szczególności za pracę opisaną w książce pt. Badania nad hamowaniem wybuchów pyłu węglowego zaporami z pyłu kamiennego (1950),
• Nagroda Państwowa II stopnia (zespołowa) w 1964 roku.

Upamiętnienie

Po śmierci Wacława Cybulskiego, jego działalność oraz osiągnięcia zostały na stałe wpisane w pamięć środowiska naukowego i edukacyjnego. 29 listopada 1978 roku jego imię zaczęła nosić Zasadnicza Szkoła Górnicza w Łaziskach Górnych, która obecnie funkcjonuje jako Zespół Szkół Energetycznych i Usługowych.

W 1989 roku, Komitet Termodynamiki i Spalania Polskiej Akademii Nauk z siedzibą w Warszawie, ustanowił medal dedykowany profesorowi Cybulskiemu. Medal ten jest przyznawany wyróżniającym się naukowcom oraz instytucjom, które zajmują się badaniami nad problemami wybuchów pyłów.

W 1997 roku została powołana Fundacja o nazwie „Bezpieczne Górnictwo imienia profesora Wacława Cybulskiego”, której celem jest wspieranie inicjatyw mających na celu podnoszenie standardów bezpieczeństwa w polskim górnictwie do światowego poziomu.

Sukcesy i dokonania profesora spisano także w formie książki, którą napisał jego syn, Krzysztof, ukazując nie tylko jego życie zawodowe, ale również osobiste.

---

Oceń: Wacław Cybulski

---