Tomasz Szukalski, znany polski saksofonista jazzowy, urodził się 8 stycznia 1947 roku w Warszawie.
Jego kariera muzyczna trwała przez wiele lat, a jego wkład w polską scenę jazzową był niezwykle istotny.
Niestety, odszedł 2 sierpnia 2012 roku w Piasecznie, co pozostawiło znaczną lukę wśród miłośników jazzu w Polsce.
Życiorys
Edukacja i początki kariery
Tomasz Szukalski przeszedł przez pełny proces edukacji muzycznej. Po uczęszczaniu do warszawskiego liceum muzycznego, zdołał ukończyć klasę klarnetu pod okiem Ludwika Kurkiewicza w PWSM w Warszawie. Jego pasja do muzyki nie ograniczała się jedynie do klarnetu; samodzielnie zgłębiał również sztukę gry na saksofonie sopranowym oraz tenorowym, a klarnet basowy zawsze odgrywał dla niego szczególną rolę. Jako młody muzykant, już w czasach licealnych, zaczynał występy na estradzie, zdobywając doświadczenie i umiejętności. W składzie zespołu akompaniującego grupie Partita miał okazję grać na Jazz Jamboree ’67, co otworzyło mu drogę do dalszych artystycznych wyzwań. Nawiązał współpracę z uznanymi zespołami, takimi jak Janusza Muniaka i Tomasza Ochalskiego, a także z Big Bandem Stodoła, w którego projektach występował sporadycznie.
Lata 70.
okres 1972 roku zyskał na znaczeniu dla młodego saksofonisty dzięki współpracy z Zbigniewem Namysłowskim, wówczas jednym z czołowych saksofonistów altowych. Razem stworzyli wiele wartościowych nagrań, w tym takie albumy jak „Winobranie” oraz „Kuyaviak Goes Funky”, które wywarły dużą wpływ na polski jazz. Ich współpraca przyczyniła się do wzrostu popularności saksofonisty, który był zapraszany do współpracy przez znane osobistości, takie jak Włodzimierz Nahorny, Tomasz Stańko czy Jan Ptaszyn Wróblewski. W latach 1974–1979 intensywnie koncertował i nagrywał w całej Europie, współpracując z uznanymi muzykami, w tym z Arildem Andersenem, Davem Hollandem i Edwardem Vesalą. Współpraca z zespołem SBB w latach 1975–1976 dała mu możliwość dalszej ekspansji artystycznej, a jego udział w warsztatach jazzowych „Radost ’76” w Mąchocicach zaowocował filmem dokumentalnym pt. „Gramy Standard!” w reżyserii Andrzeja Wasylewskiego. W 1977 roku, postanowił założyć autorski zespół The Quartet, który zyskał uznanie jako grupa złożona z wybitnych indywidualności, takich jak Paweł Jarzębski, Sławomir Kulpowicz i Janusz Stefański. Debiutowali w 1977 roku, nagrywając dla archiwum Polskiego Radia, a ich występy na Jazz Jamboree ’78 były szeroko komentowane przez krytyków. Ich twórczość inspirowana była muzyką legendarnych jazzmanów, takich jak McCoy Tyner czy John Coltrane, co przyczyniło się do ich ugruntowanej pozycji w europejskim jazzie.
Lata 80.
W okresie 1980–1981, Tomasz Szukalski wraz z Józefem Skrzekiem stworzyli duet, który stał się znany dzięki wysublimowanemu fusion, reprezentowanemu na albumie „Ambitus Extended”. Szukalski jako solista dołączył do Formacji Józefa Skrzeka, z którą zrealizował płytę „Wojna Światów”. W 1981 roku wystąpił na renomowanych imprezach, takich jak Jazz Jamboree ’81 oraz Rock Jamboree ’81, grając z takimi artystami, jak Gil Goldstein i Dean Brown. Przed wprowadzeniem stanu wojennego, miał okazję występować w Baden-Baden razem z osobistościami takimi jak Rashied Ali czy Albert Mangelsdorff. Po ogłoszeniu stanu wojennego, współpraca z Janem Ptaszynem Wróblewskim przyniosła nową jakość do jego muzyki. Pomimo akcentu na mainstreamową jazzową estetykę, Szukalski w 1984 roku z nowym trio, w składzie z Czesławem Bartkowskim i Wojciechem Karolakem, znów zwrócił uwagę krytyków, gdy album „Time Killers” zyskał status najciekawszej polskiej płyty jazzowej lat 80. W 1985 roku założył kolejny kwartet, w składzie między innymi z Piotrem Biskupskim oraz Andrzejem Cudzichem, dążąc do kontynuacji sukcesów po The Quartet. W 1986 roku Szukalski z Januszem Szprotem stworzył duet Blues Duo SZ-SZ, który mimo licznych nagrań, okazał się efemerydą, której wpływ na rynek jazzowy był ograniczony.
Lata 90. i współcześnie
Od 1990 roku, Tomasz powrócił do koncepcji duetu, współpracując z pianistą Arturem Dutkiewiczem. Reaktywował również ideę kwartetu, współpracując z Cudzichem oraz zmieniającymi się perkusistami. W nowym millenium jego działalność artystyczna wzrosła, występując często w trio z Wojciechem Karolakiem i Krzysztofem Dziedzicem, a także gościnnie w różnych projektach muzycznych. W 2010 roku, w „Dniu Szakala”, zorganizowanym na rzecz artysty, wzięli udział polscy muzycy z całego świata, w tym Krzysztof Herdzin, Ewa Bem, Jarosław Śmietana oraz wielu innych, co ukazuje jego znaczenie w polskim jazzowym środowisku. Po zakończeniu swojej kariery artystycznej, Szukalski zamieszkał w Domu Artysty Weterana w Skolimowie, gdzie zmarł. Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kw. 9D-4-25).
Odznaczenia
W roku 2012 Tomasz Szukalski został uhonorowany Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. To wyróżnienie jest przyznawane osobom, które znacząco przyczyniły się do rozwoju kultury w Polsce.
Dyskografia
W tej sekcji przedstawiamy dyskografię Tomasza Szukalskiego, znanego polskiego muzyka jazzowego, który znacząco przyczynił się do rozwoju polskiej sceny jazzowej. Jego twórczość obejmuje wiele ważnych projektów i współpracy, które miały miejsce na przestrzeni lat. Poniżej znajduje się lista nagrań oraz wydanych albumów.
Nagrany | Wydany | Album | Wykonawca | Rodzaj | Wytwórnia |
---|---|---|---|---|---|
1972 | 1974 | Koncert podwójny na 5 solistów i orkiestrę (Double Concerto for Five Soloists and Orchestra) | Tomasz Szukalski, Zbigniew Seifert, Janusz Muniak, Włodzimierz Nahorny, Zbigniew Namysłowski, Czesław Niemen, Bronisław Suchanek, Janusz Stefański, Stu Martin(inne języki), Tomasz Stańko, Jan Jarczyk, Jan Ptaszyn Wróblewski i inni | nagranie studyjne | Poljazz Z-SXL 0553 |
1972 | _ | Sound of Marianna Wróblewska | Marianna Wróblewska | _ | PN Muza SXL 0847 |
1972 | _ | Naga 1 | Niebiesko-Czarni | _ | PN Muza SXL 0881 |
1972 | _ | Naga 2 | Niebiesko-Czarni | _ | PN Muza SXL 0882 |
1973 | _ | Winobranie Vintage) | Zbigniew Namysłowski | _ | PN Muza SXL 0952 |
1973 | _ | Rien ne va plus | Novi Singers | _ | PN Muza SXL 1009 |
1973 | _ | Night Jam Session in Warsaw 1973 | All Stars After Hours | album koncertowy | PN Muza SXL 1033 |
1973 | _ | Interjazz 3 | Tomasz Szukalski, John McLaughlin i inni | album koncertowy, kompilacja | Supraphon 1 15 1739 |
1974 | _ | Easy! | Wojciech Karolak | _ | PN Muza SXL 1069 |
1974 | _ | Chałturnik | S.P.P.T. Chałturnik | _ | PN Muza SXL 1079 |
1974 | _ | TWET | Tomasz Stańko, Edward Vesala, Peter Warren, Tomasz Szukalski | nagranie studyjne | PN Muza SXL 1138 |
1974 | _ | Sprzedawcy glonów (Algae Dealers) | Jan Ptaszyn Wróblewski | nagranie studyjne | PN Muza SXL 1141 |
1975 | _ | Kujaviak Goes Funky | Zbigniew Namysłowski Quintet | _ | PN Muza SX 1230 |
1975 | _ | Three Thousands Points | Krzysztof Sadowski | _ | PN Muza SX 1277 |
1975 | 2004 | Sikorki (Tits) | SBB | nagranie studyjne | Metal Mind Productions |
1975 | _ | Jazz Jamboree 75 Vol. 2 | Karin Krog & Zbigniew Namysłowski Quintet | album koncertowy | PN Muza SX 1340 |
1975 | 1976 | Balladyna | Tomasz Stańko, Tomasz Szukalski, Dave Holland, Edward Vesala | nagranie studyjne | ECM Records 1071, 1777597 |
1976 | _ | Ach! Jak Przyjemnie | Sami Swoi | nagranie studyjne | PN Muza SX 1353 |
1976 | _ | Drums Dream | Czesław Bartkowski | _ | PN Muza SX 1419 |
1976 | 2004 | Anthology, Vol. 05 | SBB | nagranie studyjne | Metal Mind Productions |
1976 | _ | Rodina | Edward Vesala, Tomasz Szukalski, Tomasz Stańko, Juhani Aaltonen(inne języki), Pekka Poyry i inni | _ | Love Records LRLP 189 |
1976 | _ | Satu | Edward Vesala, Tomasz Szukalski, Palle Mikkelborg(inne języki), Terje Rypdal, Palle Danielsson(inne języki), Tomasz Stańko, Juhani Aaltonen(inne języki) i inni | _ | ECM 1088 |
1976 | 1978 | Live at Remont | Tomasz Stańko – Edward Vesala Quartet | album koncertowy | Helicon HR 1002 |
1977 | _ | Love Chant | Jan Wallgren(inne języki) – Bengt Ernryd(inne języki) Quartet | _ | Dragon |
1978 | 1979 | Almost Green | Tomasz Stańko, Tomasz Szukalski, Palle Danielsson(inne języki), Edward Vesala | nagranie studyjne | Leo 008 |
1978 | _ | Jasmine Lady | Zbigniew Namysłowski | _ | PN Muza |
1978 | 1978 / 2009 | The Quartet | The Quartet | nagranie studyjne | Poljazz / Anex AN 302 |
1979 | _ | Loaded | The Quartet | nagranie studyjne | _ |
1979 | _ | Swing Party | Krzysztof Sadowski | _ | PN Muza SX 1796 |
1979 | _ | Neitsytmatka (Maiden Voyage) | Edward Vesala, Tomasz Szukalski, Sławomir Kulpowicz, Paweł Jarzębski, Tomasz Stańko | _ | Polarvox LJLP 1014 |
1980 | _ | Józefina | Józef Skrzek | _ | Wifon LP 037 |
1981 | _ | Wojna Światów – następne stulecie (War of the Worlds – Next Century) | Józef Skrzek, Tomasz Szukalski, Robert Gola, Janusz Ziomber, Jan Skrzek | _ | PN Muza SX 2342 |
1981 | _ | Ambitus Extended | Józef Skrzek & Tomasz Szukalski | _ | Helicon HR 1006 |
1981 | _ | Wojna Światów – Live (War of the Worlds – Live) | Józef Skrzek Formation | nagranie na żywo z Czechosłowacji | Wydawnictwo 21 21.014 |
1981 | _ | Kolędy (Carols) | Józef Skrzek & Tomasz Szukalski | singiel kolędowy 45 obr. | Helicon HR 001 |
1982 | _ | Matko, która nas znasz… | Stanisław Sojka feat. Tomasz Szukalski | nagranie studyjne | Helicon HR 1009 |
1983 | _ | Kolędy (Carols) | Józef Skrzek & Tomasz Szukalski | singiel kolędowy 45 obr. | Helicon HR 002 |
1984 | _ | Time Killers | Wojciech Karolak – Tomasz Szukalski – Czesław Bartkowski | _ | Helicon HR 1012 |
1985 | _ | Tina Kamila | Tomasz Szukalski | płyta dedykowana córce | PN Muza SX 2250 |
1986 | _ | Tina Blues | Tomasz Szukalski Quartet | album koncertowy | Poljazz PSJ 172, Wipe 7084 |
1986 | _ | Interjazz 5 | Milan Svoboda & The Polish – Czech Big Band | nagranie studyjne | Supraphon |
1986 | _ | Music from Poland at MIDEM ’86 | różni wykonawcy | _ | PN Muza SX 2292 |
1987 | _ | Polish Jazz Vol. 1 | _ | _ | Wipe 7081 |
1987 | 1987 | Sen szaleńca (A Fool’s Dream) | Tadeusz Nalepa | _ | PN Muza 2437 |
1983−1988 | 1988 | Radioaktywny (Radioactive) | Stanisław Sojka | _ | PN Muza SX 2661 |
1988 | _ | Sunrise Sunset | Grażyna Auguścik | _ | PN Muza SX 2615 |
1989 | _ | Plays Ethio – Jazz | Mulatu Astatke | _ | Poljazz PSJ 252 |
1989 | _ | Blues Duo SZ – SZ / Sz-Sz Blues | Tomasz Szukalski – Janusz Szprot | nagranie studyjne | Wipe 7079 |
1989 | _ | Borżomski Wąwóz / Body And Soul | Jazz Chorał & Tomasz Szukalski Quartet | _ | PN Muza |
1991 | _ | Absolutnie (Absolutely) | Tadeusz Nalepa | _ | PN Muza SX 3011 |
1991 | _ | Body and Soul | Tomasz Szukalski Quartet | album koncertowy | Polonia Records CD 003 |
1993 | 1994 | A Farewell to Maria | Tomasz Stańko | _ | GOWI Records CDG 12 |
1994 | 1994 | Balladyna – Theatre Play Compositions | Tomasz Stańko | _ | GOWI Records CDG 16 |
1996 | _ | Selected Recordings (:rarum XVII) | Tomasz Stańko | kompilacja | ECM Records 8017 |
1997 | _ | Gadające Drzewo (Talking Tree) | Stół Pański feat. Tomasz Szukalski, Sławomir Kulpowicz & Andrzej Przybielski | _ | ZBIG Records 001 |
1999 | _ | Lady Walking | Artur Dutkiewicz | _ | Universal Music 546070-2 |
1999 | _ | Escape | Piotr Wojtasik | _ | _ |
1999 | 2004 | Anthology, Vol. 14 | SBB | album koncertowy | Metal Mind Productions |
2000 | 2001 | Reinkarnasja | Grzegorz Karnas | _ | Not Two |
2000 | _ | Phone Consultations | Tomasz Szukalski, Wojciech Karolak, Jarosław Śmietana Quartet | _ | _ |
2000 | _ | Barefoot | Anna Maria Jopek | _ | EmArcy 016 299-2 |
2000 | _ | O co tyle milczenia | Anna Maria Jopek | _ | Universal Music Polska |
2001 | _ | Grechuta | Wojciech Majewski Quintet | _ | Sony Music Entertainment Poland |
2002 | _ | My Lullaby | Aga Zaryan | _ | Not Two/ Cosmopolis MW 737-2 |
2003 | _ | Zamyślenie (Contemplation) | Wojciech Majewski Quintet | _ | Sony Music Entertainment Poland |
2003 | _ | Live in Warsaw (Skarpa Theatre) | Karin Krog(inne języki) & Tomasz Szukalski Quartet | album koncertowy, 50 kopii | Mariusz Zych & Ambasada Norwegii w Polsce |
2004 | _ | Sny (Dreams) | Grzegorz Karnas | _ | DeBies 002 |
2005 | _ | O Panie przebacz mej myśli, że nie dość jeszcze Miłuję | Józef Skrzek | kompilacja | _ |
2005 | 2006 | Wolność w sierpniu (Freedom in August) | Tomasz Stańko, Tomasz Szukalski, Marcin Wasilewski, Apostolis Anthimos, Sławomir Kurkiewicz(inne języki), Michał Miśkiewicz, Janusz Skowron | płyta dla Muzeum Powstania Warszawskiego | FIRe |
2005 | _ | Session Natural Irish & Jazz | Carrantuohill | _ | Celt / Rockers Publishing CC08 |
2005 | _ | The Best of Polish Jazz 2005 | _ | _ | _ |
1981-2007 | 2010 | The Day of The Jackal | Tomasz Szukalski, Apostolis Anthimos, Arild Andersen, Andrzej Cudzich, Artur Dutkiewicz, Paweł Jarzębski, Kazimierz Jonkisz, Sławomir Kulpowicz, Józef Skrzek, Janusz Stefański, Zbigniew Wiatr | album koncertowy, kompilacja 100 kopii | prywatna limitowana edycja Mariusza Zycha |
2011 | _ | The Masters of Polish Jazz | Piotr Wojtasik | _ | _ |
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Zdzisław Jasiński | Elwira Korotyńska | Joanna Ładyńska | Justyna Bednarek | Andrzej Will | Teofil Boretti | Tadeusz Kabicz | René Leibowitz | Piotr Łysak | Kamil Wodka | Eugeniusz Haneman | Piotr Bratkowski | Tadeusz Kwieciński | Justyna Holm | Jan Antoni Biernacki | August Fryderyk Duranowski | Piotr Pręgowski (aktor) | Aleksander Regulski | Jerzy Boniński | Artur SikorskiOceń: Tomasz Szukalski