Stefan Wierbłowski

Polityka i administracja

Stefan Wierbłowski to postać, która miała istotny wpływ na politykę i dyplomację Polski w okresie powojennym. Urodził się 17 marca 1904 roku w stolicy kraju, Warszawie, gdzie również zmarł 4 grudnia 1978 roku. Jako zwolennik ideologii komunistycznej, Wierbłowski pełnił ważne funkcje w administracji PRL.

W 1944 roku został mianowany pełnomocnikiem tajnego Centralnego Biura Komunistów Polski, działającego przy Komitecie Centralnym Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (b), co podkreśla jego znaczenie w strukturach ówczesnej władzy. Jego kariera dyplomatyczna nabrała tempa, gdy w latach 1945–1947 obejmował stanowisko ambasadora Polski w Czechosłowacji.

W późniejszych latach, pomiędzy 1944 a 1948 rokiem, był członkiem Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej, a następnie, w latach 1948–1968, zaangażowany w działania Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Jego wkład w propagandę i politykę był widoczny także jako redaktora naczelnego magazynu Nowe Drogi w latach 1959–1968.

Życiorys

Stefan Wierbłowski był osobą, która z zaangażowaniem uczestniczyła w różnych aspektach życia społeczno-politycznego Polski w XX wieku. Jego kariera rozpoczęła się w latach 1919-1920, kiedy to pracował jako ekspedytor w Drukarni Łazarewskiego Instytutu Komisariatu Ormiańskiego przy Ludowym Komisariacie d.s Narodowości RFSRR. W tym okresie stał się członkiem Komsomołu, a od 1920 roku przystąpił do Komunistycznej Partii Robotniczej Polski.

W latach 1921-1924 pełnił funkcję sekretarza Komitetu Dzielnicowego Praga, a jednocześnie był aktywnym członkiem i kierownikiem Centralnej Techniki. Swoją wiedzę rozwijał w latach 1923-1925, studiując na Wydziale Społeczno-Politycznym w Wolnej Wszechnicy Polskiej. Dalsze kształcenie odbył w latach 1927-1930, gdy studiował w Caen w Instytucie Chemii Przemysłowej, jednocześnie będąc członkiem Francuskiej Partii Komunistycznej, w tym pełniąc różne ważne funkcje, jak członkostwo w Komisji Wykonawczej Grup Polskich.

Jego zaangażowanie polityczne przyniosło mu też wiele obowiązków, jako członka Krajowego Sekretariatu KC KPP oraz sekretarza Centralnej Redakcji w latach 1931 i 1933-1934. Niestety po powrocie do Polski w 1935 roku został aresztowany za swoją działalność komunistyczną i skazany na dwanaście lat pozbawienia wolności.

Po wyzwoleniu przez ZSRR przeszedł na teren okupacji sowieckiej i rozpoczął pracę w Białymstoku. W końcu 1939 roku objął stanowisko kierownika Wydziału Pracy Rejonowego Komitetu Wykonawczego. W latach 1939-1940 pracował jako kierownik techniczny w Chemicznej Spółdzielni Pracy „CHIMTRUD”. Po wojnie, od października 1940 do czerwca 1941, był sekretarzem redakcji w polskojęzycznym Sztandarze Wolności w Mińsku.

W obliczu wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej musiał opuścić Mińsk, następnie pracował w Komitecie Wykonawczym Kominternu w Moskwie. W 1942 roku został redaktorem zajmującym się Nowymi Widnokręgami w Kujbyszewie, przekształcającymi się w późniejszym czasie w Moskwie. Od 1944 roku był członkiem tajnego Centralnego Biura Komunistów Polski działającego przy KC WKP(b) w Moskwie.

Powróciwszy do kraju w drugiej połowie 1944 roku, Wierbłowski zajął wysokie stanowiska w Polskiej Partii Robotniczej, w tym został zastępcą szefa Resortu Informacji i Propagandy PKWN. Po przekształceniu PKWN w Rząd Tymczasowy, 31 grudnia 1944, awansował na podsekretarza w Ministerstwie Informacji i Propagandy oraz na posła do Krajowej Rady Narodowej. Po nominacji 30 marca 1945 roku, reprezentował Polskę jako poseł RP w Pradze.

W ciągu swojej misji jako ambasador Czechosłowacji, którą pełnił od 22 czerwca 1945 do 28 listopada 1947, skutecznie interweniował w sprawach polskiej społeczności w Zaolziu. Po zakończeniu swojej kadencji, w październiku 1947 roku, wrócił do Ministerstwa Spraw Zagranicznych jako sekretarz generalny, a w lutym 1948 roku objął stanowisko podsekretarza stanu w MSZ.

W wyniku zawału serca we wrześniu 1954 roku, został zmuszony do odejścia z MSZ, a następnie był przewodniczącym Rady Naukowo-Wydawniczej Polskiej Akademii Nauk oraz kierownikiem Katedry Historii Powszechnej w Instytucie Nauk Społecznych KC PZPR. Otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a także przewodniczył Polskiemu Komitetowi ds. UNESCO. W 1962 roku na stanowisku wiceprzewodniczącego Rady Wykonawczej UNESCO, a do 1968 roku pełnił funkcję redaktora naczelnego Nowych Dróg.

Jako delegat uczestniczył w I, II, III i IV Zjeździe Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, a jego obecność w KC PZPR trwała od 1948 do 1968 roku. Stefan Wierbłowski zmarł w Warszawie i spoczął na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C 35-5-14).

Ordery i odznaczenia

Wśród licznych wyróżnień, które zdobył Stefan Wierbłowski, znalazły się liczne odznaczenia, świadczące o jego zasługach i wkładzie w rozwój kraju. Poniżej przedstawiamy zestawienie jego odznaczeń:

  • Order Sztandaru Pracy I klasy,
  • Order Krzyża Grunwaldu II klasy,
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1949),
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (19 lipca 1946),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej,
  • Wielka Wstęga Orderu Białego Lwa (Czechosłowacja, 1947),
  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (Węgry, 1948),
  • Order Flagi Narodowej I stopnia (KRL-D, 1954),
  • Order 9 września 1944 II stopnia (Bułgaria, 1948).

Bibliografia, linki

W poniższym zestawieniu znajdują się cenne źródła dotyczące Stefana Wierbłowskiego. Oto ich przedstawienie:

  • Zaolzie w świetle szyfrogramów polskiej placówki dyplomatycznej w Pradze oraz MSZ w Warszawie 1945–1949. Dostępne pod adresem polonica.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-27)],
  • Informacje w BIP IPN,
  • Wierbłowski Stefan – biogram w bazie Sejmu RP.

Przypisy

  1. Wysokie odznaczenia Koreańskiej Republiki Ludowej otrzymali członkowie rządu i działacze polscy. „Życie Warszawy”. Rok XI Nr 260 (3431), s. 1, 01.11.1954 r. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 01.07.2023 r.]
  2. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 12.05.2020 r.]
  3. Symbole braterskiej współpracy [w:] "Gazeta Robotnicza", nr 149, 01.06.1948 r., s. 2.
  4. Układ polsko-węgierski wkładem w pokój i bezpieczeństwo [w:] „Gazeta Robotnicza”, 21.06.1948 r., s. 1.
  5. M.P. z 1949 r. nr 62, poz. 832 „za wybitne zasługi w służbie państwowej”.
  6. M.P. z 1947 r. nr 68, poz. 465 zezwolenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14.03.1947 r. na przyjęcie i noszenie orderów państw obcych.
  7. M.P. z 1947 r. nr 16, poz. 35 „za zasługi na polu ogólno - państwowej pracy”.
  8. „Kurier Polski”, nr 262 z 07.12.1978 r., s. 2.
  9. Czesław Grzelak, Henryk Stańczyk, Stefan Zwoliński, Armia Berlinga i Żymierskiego, Warszawa 2009, s. 42.
  10. Od 22.06.1945 r. do 01.04.1947 r. jako poseł.
  11. chargé d’affaires przy rządzie Czechosłowacji w Londynie reprezentujący Rząd RP na uchodźstwie.

Oceń: Stefan Wierbłowski

★★★★★
Średnia ocena:4.73 Liczba ocen:14