Jan Ledóchowski


Jan Ledóchowski, noszący herb Szaława, to postać, której życie i działalność zasługują na szczególną uwagę. Urodził się 23 czerwca 1791 roku w Warszawie, a odszedł z tego świata 10 września 1864 roku w Paryżu.

Jako poseł na Sejmy Królestwa Kongresowego, odegrał istotną rolę w kształtowaniu polityki tego okresu. Jego zaangażowanie w sprawy kraju kontynuował również jako polityk emigracyjny, gdzie dążył do zachowania polskich interesów na arenie międzynarodowej.

Ledóchowski był także oficerem armii Księstwa Warszawskiego, co ukazuje jego zaangażowanie w obronę ojczyzny oraz walkę o jej niepodległość. Jego odwaga i poświęcenie zostały docenione poprzez nadanie mu prestiżowych odznaczeń, w tym orderu Legii Honorowej oraz Virtuti Militari.

Życiorys

Jan Ledóchowski był synem generała Marcina oraz Marianny z Łączyńskich. Po pomyślnym ukończeniu nauki w Akademii Wojskowej w Wiedniu, w 1808 roku rozpoczął swoją służbę w wojsku Księstwa Warszawskiego, awansując do stopnia podporucznika.

W wyniku odniesionych sukcesów w bitwie pod Raszynem, Ledóchowski uzyskał awans na kapitana oraz zyskał miano adiutanta księcia Józefa Poniatowskiego. W czasie kampanii przeciwko Rosji w 1812 roku brał udział w walkach jako kapitan 14. Pułku Piechoty, wykonując niezwykle ważne zadania w straży przedniej pod wodzą gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Po heroicznych zmaganiach w bitwie nad Berezyną, został odznaczony zarówno Krzyżem Orderu Virtuti Militari, jak i Legią Honorową. Niestety, w okolicach Oszmiany został wzięty do niewoli przez wojska rosyjskie.

Następnie, w Królestwie Polskim w 1825 roku, Ledóchowski został wybrany posłem na Sejm, angażując się aktywnie w ruch opozycji liberalnej. W czasie sejmu czerwcowego w 1830 roku, zdecydowanie bronił zasad zapisanych w Konstytucji Królestwa Polskiego, co świadczyło o jego silnym przywiązaniu do wartości demokratycznych i niepodległościowych.

Gdy wybuchło powstanie listopadowe, na zebraniu 20 grudnia tego samego roku, Ledóchowski opowiedział się za dyktaturą generała Józefa Chłopickiego. Na sesji sejmu dnia 25 stycznia 1831 roku, podczas detronizacji cara Mikołaja I, porwał się na okrzyk: „Wyrzeknijmy więc wszyscy: nie ma Mikołaja!”, co podkreśliło jego zdecydowaną postawę wobec ówczesnej władzy. Jako przedstawiciel powiatu jędrzejowskiego w województwie krakowskim na sejm powstańczy, podpisał akt detronizacji carskiego władcy.

Ledóchowski był także zagorzałym zwolennikiem generała Jana Zygmunta Skrzyneckiego i wielokrotnie bronił go przeciwko lewicy powstańczej. W tym czasie zorganizował 1. Pułk Krakusów oraz 9. Pułk Piechoty, a od lipca 1831 roku dowodził pospolitym ruszeniem w województwie krakowskim.

Po porażce powstania, rosyjskie władze skazały Ledóchowskiego na śmierć, a jego majątek został skonfiskowany. Po tych tragicznych wydarzeniach zaangażował się w organizację komitetu pomocy dla polskich emigrantów w Stuttgarcie. Jego życie na emigracji kontynuował we Francji, a od 1841 roku w Wielkiej Brytanii. Tam również działał jako członek sejmu powstańczego na uchodźstwie, początkowo w Komitecie Narodowym Polskim, a w 1846 roku przystąpił do Towarzystwa Demokratycznego Polskiego.

W obliczu wybuchu powstania styczniowego, Ledóchowski postanowił wrócić do Krakowa. Ostatecznie zmarł i został pochowany na paryskim Cmentarzu Montmartre.

Przypisy

  1. Władysław Zajewski: Ledóchowski Marcin h. Szaława (ok. 1747–1791). [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVI/1971 [on-line]. www.ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 08.05.2019 r.]
  2. Władysław Zajewski: Ledóchowski Jan (1791–1864). [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVI/1971 [on-line]. www.ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 08.05.2019 r.]
  3. Andrzej Biernat, Ireneusz Ihnatowicz, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 2003 r., s. 479.
  4. Dayarusz Sejmu z R. 1830-1831, wydał Michał Rostworowski, T. I, Kraków 1907 r., s. 244.
  5. Walenty Zwierkowski, O Sejmie w Emigracji, Poitiers 1839 r., s. 10.

Oceń: Jan Ledóchowski

Średnia ocena:4.83 Liczba ocen:13