Stefan Flukowski


Stefan Bronisław Flukowski urodził się 18 sierpnia 1902 roku w Warszawie, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata. W swoim dorobku literackim zasłynął jako polski pisarz i poeta, który był jednym z kluczowych członków grupy literackiej Kwadryga. Jego twórczość umiejscawia się w nurcie surrealizmu, który na przełomie lat trzydziestych XX wieku zaczynał zdobywać popularność w Polsce.

Flukowski miał znaczący wpływ na rozwój tego ruchu artystycznego w kraju, wprowadzając nowe idee i inspiracje do polskiego kontekstu literackiego. Był również uznawanym tłumaczem, który oddał w polski język dzieła takich autorów jak Anatole France i Paul Éluard. Jego umiejętności językowe i wrażliwość artystyczna przyczyniły się do popularyzacji surrealistycznej estetyki w polskim literackim świecie.

Poza działalnością literacką, Flukowski miał także miltarną przeszłość jako podporucznik piechoty Wojska Polskiego, co dodatkowo wzbogaciło jego doświadczenia i spojrzenie na rzeczywistość. Jego życie zakończyło się 8 maja 1972 roku w Świnoujściu, pozostawiając po sobie trwały ślad w polskiej kulturze i literaturze.

Życiorys

Stefan Flukowski był osobą, która wywodziła się z rodziny związanej z rzemiosłem. Naukę rozpoczął w Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie, a później kontynuował studia na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie studiował filozofię oraz prawo jednocześnie.

W okresie 1926–1937 pełnił różnorodne funkcje w sądownictwie, pracując jako aplikant sądowy, aplikant adwokacki i asesor sądowy. W tym czasie był także współzałożycielem oraz aktywnym członkiem grupy literackiej Kwadryga, redagując związane z nią czasopismo „Kwadryga”, na którego łamach zadebiutował literacko w 1927 roku. Swój debiut książkowy zanotował w 1929 roku, wydając tom poezji zatytułowany Słońce w kieracie.

Jego twórczość była na stałe obecna w prasie literackiej. Jako autor współpracował z wieloma czasopismami, w tym z „Drogą” (1931-1933), „Pionem” (1934, 1936-1937), „Rocznikiem Literackim” (1934-1936) oraz „Tygodnikiem Ilustrowanym”.

Flukowski w 1932 roku uzyskał stopień podporucznika w korpusie oficerów rezerwy piechoty z 2863 lokatą. W 1934 roku był w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III oraz posiadał przydział w rezerwie do 81 Pułku Piechoty w Grodnie.

Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku, walczył jako oficer żywnościowy I batalionu w 1 Pułku Piechoty OW Grodno, jednak wkrótce trafił do niewoli niemieckiej. Przebywał w obozach Oflag II B Arnswalde oraz Oflag II C Woldenberg, gdzie stał się jednym z animatorów życia kulturalnego, zakładając teatr jeniecki. Dla tegoż teatru stworzył wiele sztuk, w tym Jajko Kolumba, a także krótkie dramaty jak Tęsknota za Julią i Chwila królewskiej niemocy.

Po wojnie Flukowski osiedlił się w Krakowie. W latach 1946-1947 pełnił tam stanowisko kierownika literackiego Teatru im. Juliusza Słowackiego oraz przewodniczył krakowskiemu oddziałowi Związku Literatów Polskich. Publikował swoje teksty m.in. w „Odrodzeniu” (1945–1949), „Twórczości” (1946-1958 z przerwami), „Nowinach Literackich” (1947-1948) i „Tygodniku Powszechnym” (1947-1948).

Jako redaktor serii Nowy Teatr, w 1948 roku zrealizował pierwodruki sztuk autorstwa Stanisława Ignacego Witkiewicza, takich jak W małym dworku oraz Szewcy. W 1950 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie objął stanowisko redaktora w Naszej Księgarni. Dodatkowo angażował się w działalność kulturalną i dydaktyczną w Pałacu Młodzieży.

W latach pięćdziesiątych oraz później kontynuował swoją twórczość literacką oraz tłumaczenia, publikując w renomowanych pismach takich jak „Nowa Kultura”, „Współczesność”, „Odgłosy”, „Kultura”, „Życie Literackie” oraz „Tygodnik Kulturalny”.

Stefan Flukowski zmarł niespodziewanie w trakcie pobytu w Świnoujściu. Jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kw. 32B dodatkowa-22-5).

Twórczość

Twórczość Stefana Flukowskiego była głęboko osadzona w duchu Awangardy Krakowskiej. W odróżnieniu od swoich współczesnych, takich jak Tadeusz Peiper czy Julian Przyboś, którzy dążyli do uchwycenia wieczności poprzez obrazy teraźniejszości i codzienności, Flukowski przyjął inną perspektywę. Jego poezja używała metafory wieczności do przedstawienia cykliczności rzeczywistości. Poeta stawiał opór ówczesnym nowatorskim formom literackim, podkreślając postulaty prostoty w języku.

W wierszach Flukowskiego można dostrzec apoteozę pracy jako kluczowej wartości w świecie. Często nawiązywał do codziennych ludzkich zajęć, przedstawiając je jako zakończenie boskiego aktu stworzenia. Jego najbardziej znamienne utwory to:

  • Poezja- Słońce w kieracie (1929),
  • Dębem rosnę (1932),
  • Napomknięte cieniem (1961),
  • Rzeka gwiazd (1965),
  • Po stycznej słońca (1971),
  • Oko byka (1973),
  • Olimpijskie strofy (1976).

W obszarze prozy Flukowski stworzył m.in.:

  • Pada deszcz (1931) – zbiór opowiadań,
  • Urlop bosmanmata Jana Kłębucha (1939) – powieść,
  • Płomień róży (1959) – biograficzna opowieść o Słowackim i Norwidzie.

Jego dorobek dramatyczny obejmował m.in.:

  • Odys u Feaków (1939),
  • Tęsknota za Julią (1940),
  • Jajko Kolumba (1941),
  • Gwiazda dwóch horyzontów,
  • Chwila królewskiej niemocy,
  • Oranżeria (1949).

Ordery i odznaczenia

Wśród licznych honorów, które otrzymał Stefan Flukowski, szczególnie wyróżniają się:

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.

Przypisy

  1. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online] [dostęp 14.11.2019 r.]
  2. Parfieniuk 2016 ↓, s. 45.
  3. Straty ↓, W pracy Tadeusza Kryska-Karskiego „Straty korpusu oficerskiego 1939-1945”, Londyn 1996, Stefan Flukowski figuruje jako poległy 13.09.1939 r. w Zboiskach.
  4. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 560.
  5. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 86.
  6. Straty ↓.

Oceń: Stefan Flukowski

Średnia ocena:4.6 Liczba ocen:19