Stanisław Wilhelm Lilpop, urodzony 19 grudnia 1863 roku w Warszawie, to postać, która miał znaczący wpływ na rozwój regionu oraz kultury polskiej. Osoby takie jak on przyczyniają się do tworzenia trwałych fundamentów społeczności, a jego życie i działalność zestawiają się z wieloma aspektami historii industrializacji Polski.
Lilpop był nie tylko przedsiębiorcą, ale także współzałożycielem miasta-ogrodu Podkowa Leśna, które stało się wzorem dla wielu podobnych inicjatyw. Jego wizje urbanistyczne i zaangażowanie w rozwój terenów zielonych w okolicy Warszawy przyczyniły się do upowszechnienia idei miast-ogrodów w Polsce.
Oprócz działalności przemysłowej, Lilpop pasjonował się fotografią, co czyni go również interesującą postacią w obszarze sztuki i dokumentacji życia społecznego swojego czasu. Jego prace fotograficzne są nie tylko wyrazem talentu, ale także cennym źródłem wiedzy o mijających epokach.
Życiorys
Był jednym z ośmiorga dzieci Stanisława Lilpopa oraz Joanny z Petzoldów. Historia jego rodziny sięga daleko wstecz, bowiem jego pradziad przybył z Grazu do Warszawy w roku 1789, zakładając później firmę zegarmistrzowską, która funkcjonowała aż do 1939 roku. Jego ojciec nie tylko osiągnął status jednego z najbogatszych przedsiębiorców w Polsce, ale również był znanym mecenasem sztuki oraz kolekcjonerem dzieł artystycznych.
Stanisław Wilhelm uzyskał wykształcenie na Wydziale Handlowym Politechniki Ryskiej, gdzie studiował w latach 1884–1889. W trakcie swojego studiów był członkiem Korporacji Akademickiej Welecja, co podkreśla jego aktywność w życiu akademickim. Po śmierci ojca, odziedziczył znaczny majątek, który wyceniano na 320 000 rubli srebrem. Posiadał również udziały w kilku fabrykach zajmujących się produkcją maszyn oraz w cukrowniach.
W 1909 roku poczynił kroki w kierunku odsprzedania większości majątków ziemskich znajdujących się w Brwinowie, a pozyskane środki zainwestował w niezwykłą wyprawę. W 1910 roku udał się na safari do Kenii, gdzie zdobył nie tylko trofea myśliwskie – część z nich obecnie znajduje się w muzeum w Stawisku – lecz również stworzył ogromny zbiór fotografii, dokumentujących nieistniejącą już kulturę oraz obyczaje miejscowych społeczności. Te zdjęcia, oddające bogactwo kolorów i życia, stanowią cenny wkład w badania etnograficzne.
Po odzyskaniu niepodległości, gdy spółka „Siła i Światło” SA rozpoczęła budowę linii kolejowej elektrycznej między Warszawą a Grodziskiem Mazowieckim, Stanisław Lilpop potrafił przekonać ówczesnego dyrektora finansowego do poprowadzenia tej trasy przez malownicze tereny Podkowy Leśnej. Dzięki tej operacji zrealizował pomysł utworzenia spółki o nazwie „Miasto Ogród Podkowa Leśna”. W 1925 roku ofiarował tereny przyszłego miasta jako aport do spółki akcyjnej, w której zaangażował się, uzyskując znaczny udział – 40% akcji. Część gruntów zachował dla siebie, na których w 1928 roku zbudował wspaniałą willę „Stawisko” dla swojej córki Anny oraz jej męża, Jarosława Iwaszkiewicza.
Jako zapalony fotograf, Stanisław Lilpop zostawił po sobie obszerną kolekcję zdjęć, które były wykonane dawną metodą autochromatyczną. Część z tych prac została zaprezentowana podczas wystawy, która miała miejsce w 2015 roku w warszawskim Domu Spotkań z Historią. Jego twórczość fotograficzna ożywa do dzisiaj w pamięci licznych miłośników sztuki.
Tragiczny koniec życia przyniósł mu akt samobójczy, który miał miejsce w Hotelu Bristol. Został pochowany na cmentarzu w Brwinowie. Stanisław Lilpop stał się również inspiracją dla fikcyjnej postaci pana Liebe z powieści „Soból i panna” autorstwa Józefa Weyssenhoffa. Znalazł się również w kartach powieści „Stulecie Winnych” Ałbeny Grabowskiej, w której został odtworzony przez Adama Ferency w serialu o tym samym tytule.
Przypisy
- a b JarosławJ. Wojciechowski JarosławJ., Pierwsze kolorowe zdjęcia Warszawy, „Gazeta Wyborcza”, warszawa.wyborcza.pl, 01.02.2016 r. [dostęp 02.02.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Jan Berson | Adolf Scholtze | Józef Wolff (wydawca) | Samuel Orgelbrand | Elżbieta Suchocka-Roguska | Irena Eris | Joanna Andrychiewiczowa | Zalman Nożyk | Igor Chalupec | Jacek Pawlak | Kazimierz Ansgary Kamiński | Rafał Szereszowski | Oskar Saenger | Ignacy Poznański | Jacek Dubiński | Leopold Stanisław Kronenberg | Hilary Landsberg | Jakub Ludwik Flatau | Michał Bergson (bankier) | Krzysztof Fryderyk BrunOceń: Stanisław Wilhelm Lilpop