Stanisław Świętochowski

---

Młodość

Stanisław Świętochowski, w swoim młodzieńczym okresie, ukończył w 1917 roku Gimnazjum Wojciecha Górskiego z siedzibą w Warszawie. Następnie rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej, gdzie kształcił się w dziedzinie inżynierii budowlanej. Jego plany akademickie zostały jednak przerwane, gdyż zdecydował się ochotniczo wstąpić do Wojska Polskiego. W tej roli brał udział w trudnych zmaganiach, które miały miejsce podczas wojny polsko-radzieckiej.

Kariera lekkoatletyczna

Stanisław Świętochowski rozpoczął swoją karierę lekkoatletyczną w latach 1921-1924. W 1924 roku miał zaszczyt wystąpić na igrzyskach olimpijskich w Paryżu, jednak niestety odpadł w eliminacjach biegu na 400 metrów.

W ciągu swojej kariery zdobywał liczne tytuły mistrza Polski. W 1922 roku okazał się najlepszy zarówno w biegu na 400 metrów, jak i na 800 metrów. W 1923 roku triumfował również w sztafecie 4 × 100 metrów. Dodatkowo w 1921 roku zdobył brązowy medal w biegu na 100 metrów, a także w biegu na 400 metrów w latach 1921 i 1923, a także w skoku w dal w 1922 roku.

Świętochowski sześciokrotnie ustanawiał rekordy Polski, w tym w biegu na 400 metrów przez płotki, gdzie osiągnął czas 1:06,3 (28 lipca 1923 w Warszawie). Jego osiągnięcia obejmowały także sztafety, gdzie ustanawiał rekordy na 4 × 100 m (46,7 oraz 46,4 w 1922 i 1923 roku), w sztafecie szwedzkiej (2:08,8 w 1922) oraz w sztafecie olimpijskiej (3:48,6 w Lwowie, 16 lipca 1922). Ostatnim z jego osiągnięć było ustanowienie rekordu w sztafecie 10 × 100 m na czas 1:59,5 (8 maja 1924 w Warszawie).

Jako zawodnik reprezentował Polonię Warszawa, a także miało miejsce jego wystąpienie w pierwszym meczu reprezentacji lekkoatletycznej Polski z Czechosłowacją oraz Jugosławią, gdzie rywalizował w biegu na 800 metrów, zdobywając 5. miejsce, a także brał udział w sztafetach 4 × 100 metrów oraz 4 × 400 metrów.

Rekordy życiowe Stanisława Świętochowskiego obejmują:

• bieg na 100 metrów – 11,3 (27 maja 1922, Warszawa),
• bieg na 400 metrów – 53,1 (2 lipca 1922, Warszawa),
• bieg na 800 metrów – 2:06,0 (1 lipca 1922, Warszawa),
• bieg na 400 metrów przez płotki – 1:06,3 (28 lipca 1923, Warszawa),
• skok w dal – 5,93 (31 lipca 1921, Warszawa),
• trójskok – 10,41 (31 lipca 1921, Warszawa).

Był jednym z czołowych zawodników polskiej lekkoatletyki i zapisał się na trwałe w historii dyscypliny.

Działalność dyplomatyczna

20 czerwca 1924 roku Świętochowski zakończył swoją karierę sportową oraz zdecydował się na nowy etap w swoim życiu, podejmując zatrudnienie w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Jego pierwszym istotnym miejscem pracy stał się Konsulat Generalny RP w Lille, gdzie spędził osiem lat od 1924 do 1932 roku.

W tymże czasie zdobył nie tylko praktyczne doświadczenie, ale również ukończył studia prawnicze w 1932 roku. Następnie, od 1934 do 1938 roku, pełnił funkcję konsula w Düsseldorfie, co znacząco wpłynęło na jego dalszą karierę w dyplomacji.

Aresztowanie i śmierć

Po wybuchu II wojny światowej, Stanisław Świętochowski otrzymał polecenie ewakuacji wraz z innymi członkami Ministerstwa Spraw Zagranicznych do Rumunii. Z powodu spóźnienia na pociąg, postanowił próbować przedostać się do Rumunii przez Lwów. Niestety, jego próba zakończyła się aresztowaniem przez NKWD w Śniatyniu.

W rezultacie trafił do więzień w Stanisławowie oraz Kozielsku, a następnie został osadzony na Łubiance w Moskwie, gdzie przez rok toczył się jego proces. 10 listopada 1940 roku, Wojenne Kolegium Sądu Najwyższego ZSRR wydało na niego wyrok śmierci.

Wyrok ten został wykonany 25 grudnia tego samego roku. Ciało Świętochowskiego zostało spalone w krematorium na Cmentarzu Dońskim w Moskwie. Co ciekawe, wyrok z 1940 roku został uchylony przez Sąd Najwyższy ZSRR dopiero w 1990 roku.

---

Oceń: Stanisław Świętochowski

---