Mieczysław Orgelbrand, który przyszedł na świat w 1847 roku w Warszawie, to postać wyróżniająca się w polskim środowisku wydawniczym. Był nie tylko wydawcą, ale również księgarzem i drukarzem. Jego życie zakończyło się 6 października 1903 roku, również w Warszawie.
Mieczysław był synem Samuela Orgelbranda, a także młodszym bratem Hipolita Orgelbranda, co z pewnością miało wpływ na jego dalszą działalność w branży książkowej.
Życiorys
Mieczysław Orgelbrand, po zakończeniu II Gimnazjum w Warszawie, rozpoczął swoją przygodę ze studiami w Szkole Głównej Warszawskiej w 1865 roku, uzyskując tytuł magistra prawa i administracji w 1869. Z zamiarem stworzenia ilustrowanego pisma „Wieniec”, w 1871 roku odbył podróż po polskich miastach, aby nawiązać kontakty z księgarzami, pisarzami, drzeworytnikami oraz rysownikami.
Na początku 1872 roku Mieczysław, wspólnie z bratem Hipolitem, przejął rodzinną firmę, która obejmowała drukarnię, odlewnię czcionek oraz księgarnię, mieszczącą się przy ul. Bednarskiej 20 (Krakowskie Przedmieście 66) w Warszawie, a założoną przez ich ojca, Samuela. Przedsiębiorstwo, działające pod nazwą „Zakłady S. Orgelbranda Synów”, błyskawicznie zaczęło się rozwijać, uruchamiając w 1871 roku drzeworytnię, która początkowo służyła do potrzeb pisma „Wieniec” i była kierowana przez W. Gersona. W kolejnych latach dodano dział litografii, chemigrafii (fotocynkografii), a także fabrykę maszyn drukarskich oraz skład papieru.
Mieczysław Orgelbrand z dużym zaangażowaniem importował maszyny oraz matryce odlewnicze, stworzył grawernię matryc i stempli, a także wytwórnię linii mosiężnych i zakład galwanoplastyczny. Około roku 1899 nabył dwie nowoczesne odlewnie czcionek – Sikorskiego oraz Lewentala, co znacząco przyczyniło się do wzrostu możliwości produkcyjnych jego firmy.
W 1896 roku bracia Orgelbrand przekształcili swoje przedsiębiorstwo w „Towarzystwo Akcyjne Odlewni Czcionek i Drukarni S. Orgelbranda Synów” z kapitałem zakładowym wynoszącym 350 tysięcy rubli, a Mieczysław objął stanowisko dyrektora zarządzającego. W 1897 roku wartość produkcji Towarzystwa wyniosła 290 718 rubli, co stanowiło 25% całej produkcji zakładów poligraficznych w Warszawie. Z biegiem lat, zdobyli rynek zbytu w Rosji, otwierając składy czcionek w miastach takich jak Petersburg czy Moskwa.
W 1899 roku zakupiono dużą drukarnię od spółki Reszke, Ruszkowski i Rundo, a w 1901 roku rozpoczęto remont oraz rozbudowę siedziby firmy znajdującej się wówczas na ul. Hożej 41 i ul. Zgoda 7, gdzie tymczasowo mieściła się księgarnia. W latach 1901-1902 doszło do fuzji z Warszawskim Towarzystwem Akcyjnym Artystyczno-Wydawniczym, co doprowadziło do wzrostu kapitału zakładowego do 850 000 rubli. Dodatkowo, firma zatrudniała 600 osób przy 215 maszynach.
Mieczysław skoncentrował się na działalności poligraficznej, co wpłynęło na ograniczenie profilu wydawniczego, chociaż nie zaprzestał on całkowicie publikacji. Wydano m.in. zmniejszoną wersję „Encyklopedii Powszechnej” stworzonej przez Samuela Orgelbranda, która ukazywała się w trzech edycjach. W 1895 roku rozpoczęto prace nad 18-tomową ilustrowaną wersją tego dzieła, pierwszy tom opublikowano w 1898 roku, a ostatnie – po śmierci Mieczysława – w 1904 roku.
Oprócz wspomnianej Encyklopedii, Towarzystwo publikowało również wartościowe materiały ilustrowane, np. „Wilanów. Album widoków i pamiątek” z 1877 r., wydane we współpracy z Drzeworytnią Warszawską. Działały także inne czasopisma, takie jak „Wieniec” oraz „Kurier Codzienny”, w których Mieczysław pełnił rolę redaktora naczelnego.
Towarzystwo Orgelbrandów nie tylko tworzyło własne publikacje, ale także drukowało dla innych wydawców, jak Gebethner i Wolff czy Maurycy Orgelbrand, stryj Mieczysława. Czasopisma takie jak „Biesiada Literacka” i „Tygodnik Ilustrowany” również były produkowane w ich drukarni, przy jednoczesnej produkcji masowych urzędowych druków oraz katalogów.
W uznaniu zasług Mieczysława Orgelbranda w branży poligraficznej, był on wielokrotnie nagradzany dyplomami oraz medalami na znanych wystawach, m.in. w Wiedniu (1873), Warszawie (1875) oraz Petersburgu (1895). Poza działalnością zawodową, był również członkiem Zgromadzenia Drukarzy Warszawskich oraz projektował założenie szkoły drukarskiej w Warszawie. W życiu osobistym Mieczysław był żonaty z Gabrielą, córką warszawskiego bankiera Samuela Lewenberga. Mieli dwoje dzieci – syna Wacława oraz córkę Romanę, która zmarła młodo.
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Leopold Landsberg | Herman Epstein | Andrzej Brzeski (ekonomista) | Józef Rawicz | Ryszard Kokoszczyński | Władysław Kijok | Cezary Skoryna | Grzegorz Mędza | Adam Natanson | Jakub Hertz | Dominika Bettman | Michel Adam Lisowski | Piotr Arak | Gustaw Karol Sennewald | Stanisław Ignacy Norblin | Miguel Skrobot | Leon Goldstand | Hipolit Wawelberg | Henryk Natanson | Marek NiechciałOceń: Mieczysław Orgelbrand