Herman Epstein, urodzony w 1806 roku w Warszawie, pozostaje znaczącą postacią w historii stolicy. Jako warszawski bankier oraz przedsiębiorca o żydowskich korzeniach, jego życie i działalność tworzą interesujący rozdział w lokalnej ekonomii XIX wieku.
Epstein zmarł w 25 października 1867 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie dziedzictwo, które nadal budzi zainteresowanie badaczy i historyków.
Życiorys
Herman Epstein był postacią niezwykle interesującą, będąc synem Jakuba, który był zarówno kupcem, jak i filantropem. Miał trzech braci, w tym Adama, Jana oraz Józefa. Z jego wczesnych lat wiadomo niewiele, ale istnieją przesłanki, że odbył praktykę w bankowości w Niemczech, korzystając z doświadczenia domu Rotszyldów. W wieku 30 lat objął kluczowe stanowisko jako administrator ceł w Kongresówce oraz dyrektor loterii klasowej.
W latach czterdziestych XIX wieku doszło do przejęcia loterii przez rząd, co skłoniło Epstein do skierowania swoich bogatych zainteresowań ku przemysłowi. Założył bowiem pierwszą nowoczesną cukrownię Hermanów w pobliżu Sochaczewa. W 1841 roku jego kariera nabrała tempa, kiedy to został radcą handlowym. Jego majątek obejmował również dobra Gaj i Paprotnia.
Od pięćdziesiętych lat XIX wieku Epstein pełnił funkcje prezesa Rady dla dwóch kluczowych linii kolejowych: Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej oraz Warszawsko-Bydgoskiej. W 1857 roku Kolej Warszawsko-Wiedeńska znalazła się w zespole problemów finansowych; rząd postanowił wydzierżawić ją prywatnemu konsorcjum, które prowadził właśnie Epstein. Jego powiązania z wpływowymi Rotszyldami pozwoliły na pozyskanie znaczących kredytów, dzięki czemu obie linie kolejowe zostały ostatecznie uratowane przed upadkiem. W 1855 roku Epstein został członkiem Rady Przemysłowej.
Oprócz kariery zawodowej, Epstein wyróżniał się także jako filantrop. Od 1850 roku był aktywnym członkiem Rady Opiekuńczej Zakładów Dobroczynnych w Królestwie, wspierając wiele instytucji dobroczynnych, niezależnie od ich wyznania, podążając tym samym śladami swojego ojca, Jakuba.
Od 1840 roku posiadał dawny pałac Badenich usytuowany przy placu Krasińskich w Warszawie, w którym przyjmował wiele znakomitych osobistości z różnych środowisk: politycznych, finansowych, arystokratycznych oraz artystycznych. W 1863 roku zasłużył na najwyższe odznaczenie carskie, order św. Włodzimierza. Po jego śmierci, jego synowie zostali obdarzeni dziedzicznym szlachectwem w Imperium Rosyjskim, a on sam był również kawalerem Orderu Świętego Stanisława III klasy.
Herman Epstein ożenił się w 1830 roku z Eleonorą Glücksberg (córką Natana Glücksberga) pochłoniętą przez warszawską tradycję wydawniczą. Mieli czworo dzieci: Mikołaja Stanisława (1831-1902, uczestnika powstania styczniowego oraz sybiraka), Mieczysława (1833-1914, bankiera i przemysłowca), Leona (1834-1903, bankiera) oraz Marię (1836-1881).
Herman Epstein spoczywa na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie, chociaż jego nagrobek nie zachował się do dziś.
Przypisy
- Nie odnotowuje go baza nagrobków osób pochowanych na tym cmentarzu.
- Reychman nie podaje czy chodzi o order polski czy rosyjski.
- Reychman podaje 1803 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Andrzej Brzeski (ekonomista) | Józef Rawicz | Ryszard Kokoszczyński | Władysław Kijok | Cezary Skoryna | Grzegorz Mędza | Adam Natanson | Jakub Hertz | Mateusz Szczurek | Henryk Emanuel Glücksberg | Leopold Landsberg | Mieczysław Orgelbrand | Dominika Bettman | Michel Adam Lisowski | Piotr Arak | Gustaw Karol Sennewald | Stanisław Ignacy Norblin | Miguel Skrobot | Leon Goldstand | Hipolit WawelbergOceń: Herman Epstein