Eustachy Jaxa Chronowski, urodzony 22 września 1845 roku w Warszawie, a zmarły 17 maja 1916 roku w Krakowie, to postać niezwykle ważna w historii Polski. Był on nie tylko działaczem społeczno-charytatywnym, ale również właścicielem znanych hoteli "Saskiego" i "Grand" w Krakowie. Jego biografia to właściwie kalejdoskop wydarzeń – od uczestnictwa w powstaniu styczniowym w 1863 roku, przez emigrację, po aktywny udział w wojnie francusko-pruskiej w 1870 roku.
Chronowski był synem Alojzego Chronowskiego, a jego młodzieńcze lata upłynęły pod znakiem walki o wolność. Jako student warszawskiej Szkoły Głównej, postanowił wziąć udział w powstaniu. Brał udział w działaniach zbrojnych w oddziałach Łapińskiego, Lipińskiego i Michała Zielińskiego. Niestety, ranny w bitwie pod Parszowem, zmuszony był emigrować do Paryża, gdzie wstąpił jako ochotnik do armii i zdobył stopień oficerski.
W 1871 roku, Chronowski z armią gen. Bourbakiego przeszedł do Szwajcarii, co wyznaczyło kierunek jego dalszego życia. Później osiedlił się w Krakowie, gdzie przyczynił się do znacznych zmian w przemyśle hotelarskim, wypożyczając hotel "Saski", a w 1886 roku zakładając na wzór francuski hotel "Grand". Jego starania w znacznym stopniu zreformowały branżę hotelarską i przyczyniły się do rozwoju turystyki w tym regionie.
Nie ograniczał się jedynie do działalności biznesowej. Chronowski był również aktywnym działaczem społecznym, szczególnie zauważalnym jako prezes Towarzystwa "Przytuliska" dla Uczestników Powstania 1863/1864 roku. Przez całe swoje życie gromadził cenne zbiory sztuki oraz dawnego rzemiosła, które po swojej śmierci przekazał Muzeum Narodowemu. Majątek przekazał natomiast Arcybractwu Miłosierdzia oraz gminie Kraków, a fundacja jego imienia wspiera młodzież rzemieślniczą.
Warto także wspomnieć, że jego żoną była Kazimiera Kotnowska, córka powstańca z 1863 roku, który emigrował do Ameryki. Eustachy Chronowski został pochowany na Cmentarzu Rakowickim, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii Polski i Krakowa.
Przypisy
- Pogrzeb ś. p Eustachego Chronowskiego Czas 20.05.1916 r. nr 253 [online]
- Testament Eustachego Jaxy Chronowskiego Czas 18.05.1916 r. nr 250 [online]
- Nekrolog Eustachy Jaxa Chronowski Czas 18.05.1916 r. nr 249 [online]
- Józef Musiałek, Rok 1914. Przyczynek do dziejów brygady Józefa Piłsudskiego, Kraków 1915 r. s. 20.
- Akt rejestracji urodzenia Warszawa Św Krzyż 1861/2820 [online]
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Henryk Witaczek | Mieczysław Hertz | Bogusław Herse (1872–1943) | Henryk Maria Fukier | Krzysztof Kalicki | Jan Epstein | Andrzej Bratkowski (ekonomista) | Lewi Lesser | Aron Serdyner | Abraham Gepner | Marek Dietl | Sławomir Pocztarski | Kordian Tarasiewicz | Antoni Wiesław Blikle | Józef Gotti | Małgorzata Zaleska | Moses Asch | Aleksander Karol Bernard Laski | Krzysztof Żebrowski (przedsiębiorca) | Lech GrobelnyOceń: Eustachy Chronowski