Karol Filip Malcz

---

Życiorys

Ważnym członkiem rodziny był Karol Filip Malcz. Jego ojcem był Bogumił Konstanty Malcz, urodzony w 1767 roku, który był lekarzem i pochodził z rodziny związanej z kościołem St.Wentzelskirche w Lommatzsch (Saksonia). Jego dziadkiem był Gottlob Ehrenfried Malscha, nauczyciel muzyki w tamtejszym kościele. Bogumił Konstanty, mając dwóch braci, Adolfa Ehrenfrieda, chirurga, oraz Karola Augusta, aptekarza, osiedlił się w Warszawie, przyjmując polską wersję nazwiska. W dniu 25 listopada 1794 roku poślubił Annę Dorotę Bandau, córkę znanego złotnika Jana Bandaua. Para miała pięcioro dzieci, w tym Jana Fryderyka Wilhelma, Karola Filipa oraz Jana Bogumiła Konstantego.

Rodzina Malczów wkrótce przeniosła się do Kocka, gdzie Bogumił Konstanty prowadził praktykę medyczną aż do swojej śmierci w 1805 roku. Po tym tragicznym wydarzeniu, ośmioletni Karol powrócił do Warszawy. Tam przez pewien czas pracował w aptece, jednak szybko podjął decyzję o kształceniu się na złotnika w warsztacie swojego dziadka, gdzie odbył staż na czeladnika. W sierpniu 1818 roku wyruszył w podróż po Europie, aby poszerzyć swoje umiejętności związane z rzemiosłem.

W ciągu dziewięciu lat zwiedził Niemcy, Austrię, Węgry, Włochy, Francję, Anglię oraz Holandię. W takich miejscach studiował nowe techniki oraz wzornictwo, a także doskonalił znajomość siedmiu języków obcych. Po powrocie w grudniu 1827 roku, Karol był gotowy, aby wykonać swoje dzieło mistrzowskie w warsztacie Jana Macieja Schwartza.

W tym samym roku ożenił się z Rozyną Karoliną Werner, co umożliwiło mu nawiązanie koligacji z rodziną Wernerów, znanymi warszawskimi i łódzkimi fabrykantami. Para doczekała się dwóch synów: Karola Filipa, który zmarł w dzieciństwie (1833-1837), oraz Wilhelma Ludwika (1834–1878). Przy wsparciu finansowym starszego brata Wilhelma, uznanego już lekarza, Karol w 1828 roku rozpoczął swoją samodzielną działalność gospodarczą.

Najpierw otworzył warsztat oraz sklep w domu Celińskiego na Krakowskim Przedmieściu, a następnie w jednej z dwóch własnych kamienic. Kamienice miały numery hip. 378 oraz 377, które niestety zostały rozebrane w 1867 roku. W 1863 roku przeniósł się do kamienicy Emmela na ulicy Mazowieckiej pod nr hip. 1350. Ostatecznie w 1864 roku wrócił na Krakowskie Przedmieście do lokalu Karola Beyera przy ul. Królewskiej (nr hip. 412a).

Karol Filip Malcz zakończył swoją działalność zawodową w 1864 roku, przekazując firmę swojemu bratankowi, Augustowi Teodorowi Wernerowi. Zmarł nagle w Ozorkowie, gdzie odwiedzał rodzinę Wernerów. Początkowo został pochowany w ich grobowcu na cmentarzu luterańskim, a później przeniesiony na Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie, w miejsce oznaczone jako AIF/1/28.

Fabryka Wyrobów Srebrnych Malcza

Fabryka Wyrobów Srebrnych K.F. Malcz została założona w 1828 roku w wynajmowanej lokalizacji, jednak dzięki wyjątkowym umiejętnościom jej założyciela, Karola Filipa Malcza, firma szybko zyskała popularność. Już po dwóch latach działalności przeniosła się do własnej kamienicy numer 378, mieszczącej się na Krakowskim Przedmieściu, gdzie prosperowała przez następne 33 lata. W 1842 roku zatrudniała 50 pracowników, a do 1848 roku wartość jej produkcji osiągnęła imponującą kwotę 80 tys. rubli srebrem.

Fabryka specjalizowała się w wytwarzaniu przedmiotów o wysokim poziomie artystycznym oraz użytkowym. W ofercie znajdowały się między innymi nakrycia stołowe takie jak sztućce, cukiernice, solniczki, imbryki, oraz mleczniki, a także świeczniki, kandelabry, ramy luster, dzbany i inne akcesoria. Dodatkowo, firma zajmowała się produkcją wyrobów liturgicznych, co świadczy o jej różnorodności oraz umiejętnościach.

Początkowo wszystkie wyroby były projektowane osobiście przez Malcza, jednak z czasem zaczęto współpracować z utalentowanymi artystami, takimi jak rzeźbiarz Ludwik Kauffmann oraz grawer Hipolit Styfi. Dzięki tej współpracy, wyroby Malcza były nie tylko funkcjonalne, ale również estetycznie doskonałe, co przyciągało uwagę na licznych wystawach krajowych, gdzie były wielokrotnie nagradzane.

Warto podkreślić, że wszystkie wyprodukowane przez firmę wyroby sygnowane były cechą „Malcz”, zapisaną kursywą, oraz znakiem firmowym w postaci kotwicy umieszczonej w owalnym kształcie. Obecnie, dużą kolekcję sreber stworzonych przez Malcza, liczącą około 75 sztuk, można podziwiać w Muzeum Warszawy.

---

Oceń: Karol Filip Malcz

---