Bernard Ludwik Hantke to wybitna postać w polskim przemyśle, którego życie i działalność pozostawiły trwały ślad w historii. Urodził się 2 października 1826 roku w Warszawie, a zmarł 21 kwietnia 1900 roku. Jego osiągnięcia w dziedzinie przedsiębiorczości były niezwykle znaczące, zwłaszcza w kontekście rozwoju przemysłu w Polsce.
Hantke, pochodzenia żydowskiego, był nie tylko przedsiębiorcą, ale także wizjonerem, który potrafił dostrzegać możliwości tam, gdzie inni się ich nie spodziewali. Jednym z jego najważniejszych osiągnięć było założenie Huty Częstochowa, która stała się kluczowym elementem polskiego przemysłu metalurgicznego.
Jego praca w Hucie Częstochowa wniosła istotny wkład w rozwój regionalnej gospodarki, a także w znaczący sposób wpłynęła na kształtowanie się społeczności lokalnej.
Życiorys
Bernard Hantke urodził się w Warszawie, w żydowskiej rodzinie, której korzenie sięgają Poznania z XVIII wieku. Był synem Adolfa (1796–1859) oraz Anny Karoliny Kohen (1804–1830). Już od najmłodszych lat interesował się rolnictwem, co doprowadziło go do ukończenia studiów w renomowanym Instytucie Rolniczym.
Po zakończeniu edukacji zaczął pracować jako administrator dóbr ziemskich, co w późniejszych latach przyczyniło się do jego sukcesów jako przedsiębiorcy. W 1851 roku Hantke wydał „Przewodnik dla mniejszych i większych plantatorów buraków”, który okazał się cenny dla wielu rolników. W 1860 roku przystąpił do spółki z Augustem Rephanem oraz braćmi Scholtze, stając się jednym z właścicieli nowo utworzonej fabryki narzędzi rolniczych.
Przemiany w przedsiębiorstwie miały miejsce w 1866 roku, kiedy to zmieniono jego profil produkcyjny, przyjmując nazwę Fabryka Machin, Kotłów Parowych i Wszelkich Odlewów p.f. „Bracia Scholtze i B. Hantke”. W 1870 roku Hantke zainwestował w nową fabrykę gwoździ, drutu, łańcuchów oraz narzędzi ogrodniczych, przekształcając ją w 1882 roku w spółkę akcyjną. W tamtym okresie sprzedał znaczną część swoich udziałów górnośląskiemu koncernowi Oberschlesische Eisenindustrie AG für Bergbau und Hüttenbetrieb zu Gleiwitz.
Hantke był pionierem w zakresie elektryfikacji, jego fabryka była pierwszą w Królestwie Polskim, która zainstalowała elektryczność. W 1874 roku podjął stanowisko sędziego handlowego, a jego zasługi w dziedzinie przemysłu były powszechnie uznawane. Jako dziedzic dóbr Drybus, podjął dalsze kroki dla rozwoju przemysłu metalowego, otwierając zakłady w Jekaterynosławiu oraz Saratowie w końcu lat 80. XIX wieku.
Inwestycje Hantkego obejmowały również region częstochowski, gdzie w połowie lat 90. XX wieku założył Towarzystwo B. Hantke, które zakupiło tereny majątku paulińskiego. W miejscu tym rozwijało się górnictwo rud żelaza oraz hutnictwo. Z jego inicjatywy w latach 1897-1903 powstała hutę żelaza w Częstochowie, ulokowana w malowniczej wsi Raków.
Hantke zainwestował również w architekturę, budując w latach 1900-1903 neobarokowy pałacyk Hantkego, który dziś stanowi ważny punkt w historii regionu. Osobistym krokiem w jego życiu była konwersja na kalwinizm, choć dokładna data tego wydarzenia nie jest znana.
Życie prywatne
Bernard Hantke był osobą o bogatym życiu osobistym. Warto zaznaczyć, że był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Regina Rosen (1835–1856), a drugą Maria Zofia Regenhart (1842–1897).
W wyniku pierwszego małżeństwa Hantke doczekał się dwóch synów: Aleksandra (1853–1870) oraz Józefa Leopolda (ur. 1855). Drugie małżeństwo zaowocowało natomiast szóstką dzieci, do których należeli:
- Zofia Maria (1861–1923),
- Tadeusz (1863–1927), który był ziemianinem i właścicielem dóbr Koźminek,
- Wanda Henrietta (1865–1936), żona Jana Rosena oraz matka Jana Henryka Rosena,
- Henryk (1867–1908),
- Gustaw Aleksander (1868–1939),
- Alfred Bernard (1871–1929), który był przemysłowcem i zięciem Aleksandra Bandtkie-Stężyńskiego.
Bernard Hantke zmarł w dniu 21 kwietnia 1900 roku, a jego miejsce spoczynku znajduje się w grobowcu rodzinnym na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie (kwatera I-4-1).
Warto również dodać, że w 2014 roku jego imię zostało nadane jednej z dotychczas bezimiennych ulic w rejonie częstochowskiej huty.
Przypisy
- W Częstochowie mamy ulice Hantkego i Bojemskiego. Evopress spółka z o.o, 26.05.2014 r. [dostęp 26.05.2014 r.]
- Grób Adolfa Hantke w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.
- śp. Bernard Hantke.
- Inteligencja zamordowana w Katyniu – odpowiedź G majorowi.
- Towarzystwo Zakładów Metalowych „B. Hantke” SA. madeinwola.waw.pl.
- Bernard Ludwik Hantke. zssb.ids.czest.pl.
- Tak Reychman.
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Manas Ryba | Edmund Jan Langner | Andrzej Topiński | Krzysztof Hagemejer | Adam Pakulski | David Mitzner | Jacek Chwedoruk | Wojciech Ostrowski (ekonomista) | Włodzimierz Kiciński | Karol Filip Malcz | Abraham Gepner | Aron Serdyner | Lewi Lesser | Andrzej Bratkowski (ekonomista) | Jan Epstein | Krzysztof Kalicki | Henryk Maria Fukier | Bogusław Herse (1872–1943) | Mieczysław Hertz | Henryk WitaczekOceń: Bernard Hantke