Ludwik Grohman


Ludwik Grohman to postać historyczna, której życie i działalność pozostają ważnym elementem polskiego przemysłu XIX wieku. Urodził się 28 sierpnia 1826 roku w Warszawie, a zmarł 1 lutego 1889 roku w Łodzi.

Był on nie tylko fabrykantem, lecz również przemysłowcem, który przyczynił się do rozwoju lokalnej ekonomii w swoim mieście.

Życiorys

Traugott Grohmann, ojciec Ludwika, przyjechał do Polski z Saksonii mniej więcej w 1820 roku, decydując się na osiedlenie w Warszawie. Wkrótce, bo już w 1827 roku, zainwestował w manufakturę w Zgierzu, a w 1841 roku osiedlił się w Łodzi na stałe. Jego firma zyskała na znaczeniu, a w 1842 roku, przyjmując w wieczystą dzierżawę posiadłość wodno-fabryczną „Lamus” na Księżym Młynie, zbudował fabrykę tkanin bawełnianych.

Ludwik dorastał w atmosferze przedsiębiorczości swojego ojca, a po jego śmierci w 1874 roku przejął kierownictwo nad zakładami, przekształcając je w firmę „Ludwik Grohman”. Jego małżeństwo z Pauliną Adeliną, córką zamożnego kupca Karola Trenklera, wzmocniło jego pozycję finansową w społeczności. W latach 1861–1869 zasiadał jako radny miejski, a w latach 80. zrealizował budowę imponującej willi przy ul. Tylnej. Ciekawostką jest, że po pewnym czasie, decydując się na częściową polonizację, zaczął pisać nazwisko jako Grohman, eliminując jedno „n” na końcu.

Ludwig był pionierem w zakresie bezpieczeństwa przeciwpożarowego — to on założył pierwszą fabryczną straż ogniową w swoim przedsiębiorstwie oraz współtworzył Łódzką Straż Ogniową Ochotniczą, pełniąc w latach 1876–1888 funkcję prezesa i komendanta tej instytucji. Z kolei, jako przeciwnik powstania styczniowego 1863 roku, jest znany jako jeden z autorów adresu dziękczynnego dla carskiego naczelnika wojennego okręgu łódzkiego, który podziękował za stłumienie powstańczego ruchu.

W 1872 roku był współzałożycielem Banku Handlowego w Łodzi i długoterminowym prezesem zarządu. Ponadto, od 1881 roku, przewodniczył Towarzystwu Kredytowemu M miejskiemu w Łodzi. Dodatkowo, w 1885 roku był jednym z współzałożycieli Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności.

W październiku 1884 roku, za swoją aktywność przy budowie cerkwi św. Aleksandra Newskiego w Łodzi, zyskał admirał honorowy, otrzymując order Świętej Anny III klasy. Kolejny prestiżowy order — Świętego Stanisława II klasy, przyznano mu w październiku 1888 roku, wyróżniając go za szczególne zaangażowanie w dobro instytucji podległych ministerstwu oświaty.

Ludwik Grohman zmarł w 1889 roku, pozostawiając potomków: córkę Annę Melanię oraz pięciu synów — Henryka, Karola, Pawła, Alfreda oraz Leona, którzy byli przygotowani do przejęcia kontroli nad rozwojem zakładów. Po jego śmierci funkcję kierowniczą przejął Henryk Grohman. Jego rodzina spoczywa w części ewangelickiejStarego Cmentarza w Łodzi, w bliskim sąsiedztwie kaplicy Scheiblera.

Przypisy

  1. Ludwik Grohman [online], Wielka Genealogia Minakowskiego [dostęp 31.05.2021 r.]
  2. Fabryka Grohmana :: Fabryki Łodzi [online], fabryki-lodz.manifo.com [dostęp 21.06.2020 r.]
  3. Joanna Podolska: Łódź. Łódź: Galaktyka, 2006 r., s. 59.
  4. ŁukaszŁ. Jaworski ŁukaszŁ., Łódzcy fabrykanci [online], 01.07.2009 r.
  5. Kronika Łódzka. Najwyższe odznaczenia. „Dziennik Łódzki”. Rok V (nr 236), s. 1, kol. 4, 21.10.1888 r. Antoni Chomętowski (red.).
  6. Kronika Łódzka. Jego Cesarska Mość.... „Dziennik Łódzki”. Rok I (nr 232), s. 2, kol. 4, 16.10.1884 r. Zdzisław Kułakowski (red.).
  7. Ludwik Grohman, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 8, Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1960 r., s. 627.
  8. a b c d e f Leszek Skrzydło: Rody fabrykanckie. Łódź: Oficyna Bibliofilów, 1999 r., s. 35–43.

Oceń: Ludwik Grohman

Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:11