Józef Stanisław Hornowski, urodzony 30 lipca 1874 roku, był wybitnym polskim lekarzem oraz anatomopatologiem. Jego wkład w medycynę był znaczący, a osiągnięcia doceniły kolejne pokolenia naukowców.
Zmarł 9 września 1923 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii medycyny.
Pełnił rolę profesora zwyczajnego nauk medycznych, co podkreśla jego znaczenie w akademickim świecie oraz jego wpływ na rozwój dziedziny anatomopatologii w Polsce.
Życiorys
Józef Hornowski był synem Józefa Włodzimierza, który był właścicielem Łochowa w powiecie węgrowskim oraz Łucji z Dunin-Borkowskich, znanej pamiętnikarki. Warto dodać, że jego bratem ciotecznym był Medard Downarowicz, a dziadkiem Józef Gabriel Walenty Hornowski noszący herb Korczak. Z tego co wiadomo, był krewnym Cypriana Norwida, który określał go mianem „wujka Józefa”.
Józef ukończył Gimnazjum Męskie w Lublinie w 1895 roku. Następnie udał się do Dorpatu, gdzie w Uniwersytecie Dorpackim rozpoczął studia medyczne. Jego nauka odbywała się pod przewodnictwem Augusta Raubera oraz Juliusa Kemela, z którego podręcznika zoologii dokonano polskiego tłumaczenia. W 1898 wrócił do Warszawy, aby kontynuować naukę na Uniwersytecie Warszawskim. W tym okresie, pod kierunkiem Konstantego Uszyńskiego, Józef napisał swoją pierwszą pracę naukową poświęconą chemotaksji.
Jego udział w strajku uniwersytetów rosyjskich na przełomie lat 1898-1899 doprowadził do przeniesienia go do Wilna. Po roku wrócił do Warszawy, gdzie rozpoczął pracę jako asystent Kazimierza Zielińskiego w Szpitalu Przemienienia Pańskiego. Wkrótce jego felietony medyczne zaczęły pojawiać się w czasopiśmie „Wszechświat”. W trakcie nauki na uczelni szczególnie interesowała go anatomia patologiczna i histopatologia. Promotorem jego pracy dyplomowej był Zdzisław Dmochowski.
W 1900 roku zakończył studia, po czym spędził dwa lata w Berlinie, gdzie pod okiem Ludwiga Picka poszerzał swoją wiedzę w dziedzinie anatomopatologii. W 1905 roku przez rok sprawował funkcję kierownika ambulatorium, pracowni rentgenowskiej oraz prosektorium w Szpitalu Przemienia Pańskiego. Równocześnie intensywnie prowadził badania naukowe, korzystając z pracowni histologicznej Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego pod przewodnictwem Henryka Ferdynanda Hoyera, w której przygotowywał kolejne opracowania.
W 1907 roku przeniósł się do Lwowa, gdzie objął stanowisko asystenta w Zakładzie Anatomii Patologicznej Uniwersytetu Lwowskiego. Już rok później uzyskał tytuł doktora medycyny. W 1911 roku został docentem, a w 1914 roku profesorem nadzwyczajnym. W tym czasie pełnił rolę głównego prosektora w Zakładzie dla Chorych Umysłowych na Kulparkowie. W 1917 roku, mając w dorobku ponad sześćdziesiąt prac naukowych, uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Dwa lata później powierzono mu kierowanie Katedrą Anatomii Patologicznej na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego.
Pełnił szereg funkcji, w tym przewodniczącego Towarzystwa Biologicznego oraz Towarzystwa Lekarskiego. Był także członkiem Towarzystwa Powszechnych Wykładów Wszechnicy, Politechniki, Akademii Nauk Lekarskich oraz członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności.
Józef Hornowski spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 48-1-13). W dniu 18 marca 1925 na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego odsłonięto tablicę pamiątkową oraz popiersie prof. Józefa Hornowskiego.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF STANISŁAW HORNOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 19.12.2019 r.]
- Z pamiętnika "Kusicielki" - "Gazeta Łochowska" 79(111): kwiecień 2004 r. [dostęp 20.01.2011 r.]
- Małgorzata Szeja, Miejsca Norwidowskie w diecezji drohiczyńskiej: Łochów i Strachówka. niedziela.pl, "Niedziela", Edycja podlaska 35/2002 r.
- Z Uniwersytetu warszawskiego. „Nowości Illustrowane”. Nr 14, s. 4, 04.04.1925 r.
- www.sejm-wielki.pl: Józef Włodzimierz Hornowski h. Korczak (odm.)
- www.sejm-wielki.pl: Józef Gabriel Walenty Hornowski h. Korczak (odm.)
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Bronisław Handelsman | Michał Wszoła | Ludwik Anders | Janina Rafałowska | Leon Wernic | Bartłomiej Noszczyk | Walenty Gagatkiewicz | Roman Markuszewicz | Julian Stolarczyk | Stanisława Bussold | Zygmunt Radliński | Zbigniew Fałda | Wojciech Puzyna | Barbara Warda | Marta Erlich | Marek Trela | Zbigniew Tomankiewicz | Krzysztof Bielecki (lekarz) | Ludwika Tarłowska | Ksawery WatraszewskiOceń: Józef Hornowski (1874–1923)