Jacek Roman Wszoła, urodzony 30 grudnia 1956 roku w Warszawie, jest wybitnym polskim lekkoatletą, który zasłynął w konkurencji skoku wzwyż. Jego osiągnięcia sportowe są imponujące i obejmują wiele ważnych wydarzeń międzynarodowych.
Wszoła jest dwukrotnym uczestnikiem igrzysk olimpijskich, gdzie odniósł znakomite sukcesy. W swoim debiucie podczas igrzysk w Montrealu w 1976 roku zdobył złoty medal, a cztery lata później, podczas występu w Moskwie, zdobył srebrny medal. W obu tych wydarzeniach udało mu się pobić rekord olimpijski, co stanowi dowód jego niesamowitych umiejętności i determinacji.
Poza osiągnięciami olimpijskimi, Wszoła zdobył tytuł halowego mistrza Europy oraz został złotym medalistą uniwersjady. Jego kariera rozpoczęła się na arenie międzynarodowej w 1975 roku, kiedy to wygrał mistrzostwa Europy juniorów, co zainicjowało jego dalsze sukcesy w lekkoatletyce.
Dzięki swojemu wyjątkowemu występowi na igrzyskach olimpijskich w Montrealu, Jacek Wszoła zyskał miano „cudownego dziecka Montrealu”, co odzwierciedla jego wielkie osiągnięcia na tym prestiżowym wydarzeniu sportowym.
Życiorys
Jacek Wszoła jest synem Romana Wszoły, który był zarówno trenerem młodzieży, jak i nauczycielem wychowania fizycznego w warszawskim technikum łączności. Ukończył Zespół Szkół Łączności w Warszawie. Następnie studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, a także kształcił się w warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego.
Wszoła dwanaście razy stawał na podium mistrzostw Polski seniorów, z czego jedenaście z tych startów kończyło się zdobyciem złotego medalu. W okresie od 1974 do 1985 roku brał udział w 29 meczach międzypaństwowych, reprezentując Polskę i odnosząc tam 15 zwycięstw indywidualnych.
Można go określić mianem rekordzisty zarówno Polski, jak i Europy oraz świata. W 1976 roku uplasował się na drugim miejscu w prestiżowym plebiscycie Przeglądu Sportowego, otrzymując również Złote Kolce. Jacek Wszoła zyskał miano Zasłużonego Mistrza Sportu i został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Kariera sportowa
Początki
Jacek Wszoła rozpoczął swoją przygodę ze sportem w 1971 roku, jednak jego zainteresowanie lekkoatletyką zrodziło się znacznie wcześniej – już w latach 60. często towarzyszył ojcu na zawodach. W 1974 roku zdobył swój pierwszy złoty medal na mistrzostwach Polski seniorów, a podczas mistrzostw Europy zdobył 5. miejsce z wynikiem 2,19 metra. W kolejnym roku, na juniorskich zawodach w Atenach, poleciał na wyżyny, zdobywając złoty medal z wynikiem 2,22 metra i ustanawiając nowy rekord imprezy.
Igrzyska Olimpijskie 1976
Eliminacje do olimpijskiego skoku wzwyż w Montrealu miały miejsce 30 lipca. Aby przejść do kolejnego etapu, Wszoła musiał pokonać poprzeczkę zawieszoną na wysokości 2,16 metra, co udało się 14 skoczków. Polak startował w grupie A, gdzie w trzech podejściach pokonał kolejno wysokości 2,10, 2,13 i 2,16 metra, zajmując pierwsze miejsce ex aequo z amerykańskim zawodnikiem Jamesem Barrineau.Finał olimpijski odbył się 31 lipca i trwał ponad 4 godziny w trudnych warunkach deszczowych. W pierwszych trzech próbach opuścił wysokości 2,00, 2,05 oraz 2,10 metra, by następnie pokonać 2,18 metra, co sprawiło, że w rywalizacji pozostało dziesięciu zawodników. Wśród nich tylko Jacek i kanadyjski faworyt Greg Joy dotarli do 2,25 metra. Wszoła zdołał pokonać tę wysokość w drugiej próbie, podczas gdy Joy nie zaliczył 2,25 metra i przesunął pozostałe próby na 2,27 metra, co również nie udało mu się pokonać. Później żadnemu z zawodników nie udało się pokonać wysokości 2,27 oraz 2,29 metra.
Poniższa tabela ilustruje wyniki Jacka Wszoły z finału olimpijskiego w Montrealu.
2,00 | 2,05 | 2,10 | 2,14 | 2,18 | 2,21 | 2,23 | 2,25 | 2,27 | 2,29 | Wynik | Komentarze |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
– | – | – | o | o | o | o | x o | x x – | x – – | 2,25 | olimpijski rekord |
1977 – 1980
Po powrocie z igrzysk w Montrealu, w marcu 1977 roku Wszoła zdobył złoty medal na halowych mistrzostwach Europy w Hiszpanii, bijąc rekord halowego czempionatu wynikiem 2,25 metra. W sierpniu tego samego roku zdobył złoto na uniwersjadzie, a w pucharze świata zajął 3. miejsce. W finale pucharu Europy uplasował się na drugiej pozycji. Pomimo świetnej formy, podczas halowych mistrzostw Europy w Wiedniu w 1978 roku był siódmy, a kilka miesięcy później zajął szóste miejsce na mistrzostwach Europy w Pradze. W 1979 roku zajął drugie miejsce w pucharze świata oraz pożegnał się z podium na uniwersjadzie w Meksyku, zdobywając czwarte miejsce z wynikiem 2,26 metra. Sezon olimpijski w 1980 rozpoczął od srebra na halowych mistrzostwach Starego Kontynentu, a 25 maja w Eberstadt wynikiem 2,35 metra ustanowił nowy rekord świata.
Igrzyska Olimpijskie 1980
W Moskwie, 31 lipca odbyły się eliminacje w skoku wzwyż, a finał był rozgrywany 1 sierpnia. Jacek Wszoła przystąpił do zawodów jako rekordzista świata. Do finału, aby przejść, należało osiągnąć minimum 2,21 metra. Polak, po opuszczeniu 2,05 metra, zdobył 2,10, 2,15 oraz 2,18 metra, a wysokość 2,21 pokonał w drugiej próbie. Ostatecznie zajął 8. miejsce w eliminacjach i 11. w klasyfikacji końcowej finału. Uznawany za jedno z największych wydarzeń igrzysk, finał odbył się 1 sierpnia. Wszoła już w pierwszej próbie nie zaliczył 2,10 metra, a następnie w 2,15 metra przeszedł, jednak po opuszczeniu 2,18 metra, z każdą kolejną próbą zaliczył 2,21 i 2,24. Dzięki skokom na 2,27 oraz 2,29 metra poprawiał rekord olimpijski, a nowy rekord igrzysk ustanowił przy skoku na 2,31 metra. Niestety, trzykrotne próby na 2,33 metra zakończyły się niepowodzeniem, co sprawiło, że nie mógł konkurować z Gerdem Wessigiem, który ustanowił nowy rekord świata wynikiem 2,36 metra. Wszoła uznał srebrny medal za osobistą porażkę.
Poniższa tabela ilustruje wyniki Jacka Wszoły z finału olimpijskiego w Moskwie.
2,10 | 2,15 | 2,18 | 2,21 | 2,24 | 2,27 | 2,29 | 2,31 | 2,33 | Wynik |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
– | o | – | x o | x o | o | o | x o | x x x | 2,31 |
1980 – 1982
Po sezonie olimpijskim 1980, Wszoła brał udział w zawodach w Poznaniu, gdzie pogorszył sobie stan zdrowia. Odbicie od tartanu spowodowało zerwanie więzadeł w stawie skokowym, co wykluczyło go z treningów na 18 miesięcy.
Afera pantoflowa 1982
W 1982 roku doszło do konfliktu z Polskim Związkiem Lekkiej Atletyki. Wszoła wystąpił w butach „Tiger” zamiast oficjalnych butów Adidasa. Ten krok zawdzięczał współpracy z japońską firmą ASICS, która przelała na jego konto wynagrodzenie, a zawodnik oficjalnie tłumaczył to wygodą. W wyniku tego zdarzenia nie mógł wystartować w finale mistrzostw Europy.
1982 – 1989
W 1983 roku Jacek po raz trzeci, ale i ostatni uczestniczył w uniwersjadzie, gdzie osiągnął wynik 2,20 metra, co dało mu 13. miejsce. W sierpniu 1983 roku z powodzeniem zadebiutował na mistrzostwach świata w Helsinkach, gdzie w eliminacjach uzyskał 2,21 metra, a w finale z wynikiem 2,23 metra kończył ogółem na 13 pozycji. Biorąc pod uwagę bojkot igrzysk w Los Angeles w 1984 roku, nie miał okazji wystartować na swoich trzecich igrzyskach. Podczas zawodów Przyjaźń-84, które odbyły się pod auspicjami krajów socjalistycznych, Wszoła uplasował się na 4. miejscu z wynikiem 2,15 metra. Kolejny wielki występ miał miejsce na halowych mistrzostwach Europy w 1987 roku, gdzie zajął 11. miejsce z wynikiem 2,20 metra. W 1988 roku nie był w najlepszej formie, co uniemożliwiło mu start w Seulu na igrzyskach olimpijskich. Jego kariera zawodnicza dobiegła końca w 1989 roku.
Po zakończeniu kariery
Po zakończeniu kariery sportowej, Jacek Wszoła postanowił nie tylko pozostać aktywnym w świecie sportu, ale również spróbować swoich sił w biznesie. Wraz z Marianem Woroninem, rekordzistą Polski w biegu na 100 metrów, zainaugurował działalność przedsiębiorczą. Niestety, ta inicjatywa nie przyniosła oczekiwanych rezultatów.
W kolejnych latach Wszoła pracował jako trener, a także nauczyciel historii powszechnej w Szwecji. Jego kariera w Skandynawii była jednak krótka, ponieważ podjął decyzję o powrocie do Polski. Miał szansę na zatrudnienie jako trener w klubie tenisowym w Dublinie, jednak ostatecznie zrezygnował na rzecz oferty pracy w branży obuwniczej, gdzie miał reprezentować jedną z firm.
Ostatecznie, w wyniku historycznych wydarzeń, takich jak upadek Muru Berlińskiego, zdecydował się na inne ścieżki zawodowe. Prowadził kantor, a następnie w 1999 roku otworzył sklep sportowy w centrum handlowym na warszawskim Ursynowie. Tam można było nabywać akcesoria i odzież sportową, co z pewnością przyspieszyło rozwój środowiska sportowego w tej dzielnicy.
Wszoła był także jednym z inicjatorów powstania sieci klubów fitness „Fitness Klub Gymnasion”, która zdobyła popularność w Polsce. Jako doświadczony sportowiec, czasami występuje w telewizji jako komentator wydarzeń sportowych, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem z szerszą publicznością. W 2008 roku był także bohaterem jednego z komiksów o polskich sportowcach, przygotowanych przez Gazetę Wyborczą.
W 2010 roku został jednym z ambasadorów cyklu Samsung Athletic Cup, co potwierdza jego obecność w świecie sportu nawet po zakończeniu czynnej kariery.
Wszoła brał również udział w zawodach weteranów, zdobywając złoty medal halowych mistrzostw Europy w Birmingham w 1997 roku w kategorii wiekowej 40–44 lata z wynikiem 2,01 m. W 2012 roku odegrał rolę ambasadora podczas Warmia Mazury Senior Games, gdzie zdobył srebrny medal w pchnięciu kulą oraz brąz w żeglarstwie.
Warto również wspomnieć, że Jacek Wszoła był członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010 oraz 2015 roku. Prywatnie jest żonaty i ma dwoje dzieci, co pokazuje jego zaangażowanie nie tylko në życie zawodowe, ale także rodzinne.
Osiągnięcia
Imprezy międzynarodowe
Rok | Nazwa imprezy | Lokalizacja | Pozycja | Wynik |
---|---|---|---|---|
1974 | Mistrzostwa Europy | Rzym | 5. miejsce | 2,19 |
1975 | Halowe mistrzostwa Europy | Katowice | 11. miejsce | 2,16 |
1975 | Mistrzostwa Europy juniorów | Ateny | 1. miejsce | 2,22 |
1975 | Półfinał pucharu Europy | Londyn | 1. miejsce | 2,20 |
1975 | Finał pucharu Europy | Nicea | 5. miejsce | 2,11 |
1976 | Igrzyska olimpijskie | Montreal | 1. miejsce | 2,25 OR |
1977 | Halowe mistrzostwa Europy | San Sebastián | 1. miejsce | 2,25 |
1977 | Uniwersjada | Sofia | 1. miejsce | 2,22 |
1977 | Półfinał pucharu Europy | Warszawa | 2. miejsce | 2,20 |
1977 | Finał pucharu Europy | Helsinki | 2. miejsce | 2,28 |
1977 | Puchar świata | Düsseldorf | 3. miejsce | 2,24 |
1978 | Halowe mistrzostwa Europy | Wiedeń | 7. miejsce | 2,21 |
1978 | Mistrzostwa Europy | Praga | 6. miejsce | 2,21 |
1979 | Uniwersjada | Meksyk | 4. miejsce | 2,26 |
1979 | Półfinał pucharu Europy | Lüdenscheid | 1. miejsce | 2,24 |
1979 | Puchar świata | Montreal | 2. miejsce | 2,27 |
1980 | Halowe mistrzostwa Europy | Sindelfingen | 2. miejsce | 2,29 |
1980 | Igrzyska olimpijskie | Moskwa | 2. miejsce | 2,31 |
1982 | Mistrzostwa Europy | Ateny | – | – |
1983 | Uniwersjada | Edmonton | 11. miejsce | 2,20 |
1983 | Mistrzostwa świata | Helsinki | 13. miejsce | 2,23 |
1983 | Finał pucharu Europy | Londyn | 5. miejsce | 2,19 |
1984 | Przyjaźń-84 | Moskwa | 4. miejsce | 2,15 |
1985 | Finał pucharu Europy | Moskwa | 5. miejsce | 2,20 |
1987 | Halowe mistrzostwa Europy | Liévin | 11. miejsce | 2,20 |
Mistrzostwa Polski seniorów
Stadion
Jacek Wszoła jest niezwykle utalentowanym sportowcem, który dwunastokrotnie wystartował w finale mistrzostw Polski seniorów, zdobywając zawsze miejsca w czołówce – nigdy nie zajął pozycji gorszej niż druga. Jego najbliższym rywalem podczas zawodów w 1983 roku był Janusz Trzepizur, któremu Wszoła uległ, co ograniczyło jego szanse na zdobycie kolejnego złotego medalu. W klasyfikacji wszech czasów w mistrzostwach Polski Wszoła obecnie zajmuje drugą lokatę, ustępując jedynie Arturowi Partyce, który może się poszczycić kolekcją dwunastu złotych krążków.
Mistrzostwa Polski | Pozycja | Wynik |
---|---|---|
1974, Warszawa | 1. miejsce | 2,09 |
1975, Bydgoszcz | 1. miejsce | 2,10 |
1976, Bydgoszcz | 1. miejsce | 2,17 |
1977, Bydgoszcz | 1. miejsce | 2,17 |
1978, Warszawa | 1. miejsce | 2,20 |
1979, Poznań | 1. miejsce | 2,25 |
1980, Łódź | 1. miejsce | 2,22 |
1982, Lublin | 1. miejsce | 2,28 |
1983, Bydgoszcz | 2. miejsce | 2,28 |
1984, Lublin | 1. miejsce | 2,28 |
1985, Bydgoszcz | 1. miejsce | 2,30 |
1988, Grudziądz | 1. miejsce | 2,29 |
Hala
Wszoła posiada również bogaty dorobek medali w halowych mistrzostwach Polski seniorów, w których zdobył łącznie 11 medali. Dzięki tym osiągnięciom, Jacek Wszoła zajął pierwsze miejsce w klasyfikacji wszech czasów halowego czempionatu, co tylko potwierdza jego dominację w tej dyscyplinie.
Mistrzostwa Polski | Pozycja | Wynik |
---|---|---|
1975, Katowice | 2. miejsce | 2,13 |
1976, Warszawa | 1. miejsce | 2,18 |
1977, Zabrze | 1. miejsce | 2,17 |
1978, Zabrze | 1. miejsce | 2,20 |
1979, Zabrze | 1. miejsce | 2,17 |
1980, Zabrze | 1. miejsce | 2,30 |
1981, Zabrze | 1. miejsce | 2,27 |
1984, Zabrze | 1. miejsce | 2,30 |
1986, Zabrze | 1. miejsce | 2,33 |
1987, Zabrze | 1. miejsce | 2,27 |
1989, Zabrze | 2. miejsce | 2,18 |
Progresja wyników
Progresja wyników Jacka Wszoły odzwierciedla jego rozwój sportowy oraz zdolności osiągane na różnych etapach kariery. Poniżej zamieszczono szczegółowe dane dotyczące jego wyników w poszczególnych latach.
Wiek | Rezultat | Data | Miejsce | Pozycja na listach światowych |
---|---|---|---|---|
17 | 2,08 | 28 października 1973 | Warszawa | 99 |
18 | 2,20 | 8 czerwca 1974 | Kassel | 25. |
19 | 2,23 | 9 sierpnia 1975 | Warszawa | 14. |
20 | 2,29 | 8 września 1976 | Koblencja | 02 2. |
21 | 2,30 | 11 września 1977 | Fürth | 05 5. |
22 | 2,24 | 17 września 1978 | Warszawa | 30. |
23 | 2,29 | 3 lipca 1979 | Sztokholm | 08 8. |
24 | 2,35 | 25 maja 1980 | Eberstadt | 02 2. |
25 | 2,28i | 13 lutego 1981 | Berlin Zachodni | 14. |
26 | 2,28 | 3 lipca 1982 | Lublin | 24. |
27 | 2,28 | 26 czerwca 1983 | Bydgoszcz | 39. |
28 | 2,31 | 2 września 1984 | Rzym | 21. |
29 | 2,32 | 19 czerwca 1985 | Warszawa | 20. |
30 | 2,33i | 9 lutego 1986 | Zabrze | 13. |
31 | 2,27i | 8 lutego 1987 | Zabrze | 50. |
32 | 2,29 | 14 sierpnia 1988 | Grudziądz | 42. |
33 | 2,24i | 4 czerwca 1989 | Eberstadt | 90. |
36 | 2,00 | 12 września 1992 | Zduńska Wola | 99 |
41 | 2,01 | _ | Birmingham | 99 |
Rekordy
Rekordy świata
Discyplina | Wynik | Data wydarzenia | Lokalizacja |
---|---|---|---|
Skok wzwyż na stadionie | 2,35 m | 25 maja 1980 r. | Eberstadt |
Rekordy Europy
Rodzaj konkurencji | Wynik | Termin | Lokacja |
---|---|---|---|
Skok wzwyż – stadion | 2,29 | 8 września 1976 | Koblencja |
Skok wzwyż – stadion | 2,35 | 25 maja 1980 | Eberstadt |
Rekordy Polski
W trakcie swojej imponującej kariery, która trwała 18 lat, Jacek Wszoła ustanowił w sumie jedenaście rekordów Polski na stadionie, co stanowi jego znaczący wkład w historię lekkoatletyki w naszym kraju.
Wynik | Data | Lokalizacja |
---|---|---|
2,20 | 8 czerwca 1974 | Kassel |
2,22 | 24 maja 1975 | Warszawa |
2,23 | 9 sierpnia 1975 | Warszawa |
2,24 | 8 czerwca 1976 | Mediolan |
2,25 | 22 czerwca 1976 | Bydgoszcz |
2,26 | 12 lipca 1976 | Warszawa |
2,27 | 22 sierpnia 1976 | Warszawa |
2,29 | 8 września 1976 | Koblencja |
2,30 | 11 września 1977 | Fürth |
2,31 | 25 maja 1980 | Eberstadt |
2,35 | 25 maja 1980 | Eberstadt |
Rekordy życiowe
Rodzaj konkurencji | Wynik | Data wydarzenia | Miasto | Notatki |
---|---|---|---|---|
Skok wzwyż – stadion | 2,35 | 25 maja 1980 | Eberstadt | rekord świata |
Skok wzwyż – hala | 2,33 | 9 lutego 1986 | Zabrze | – |
Przypisy
- Barbara Sowa: Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała Lista. Dziennik.pl, 16.03.2015 r. [dostęp 21.03.2015 r.]
- Wyniki Halowych Mistrzostw Polski. „Lekkoatletyka”. XX (4), s. 17, 04.1975 r. Warszawa: RSW „Prasa”.
- Halowe Mistrzostwa Polski Seniorów. „Lekkoatletyka”. XXXIV (3), s. 5, 03.1989 r. Warszawa: RSW "Prasa".
- MaciejM. Nowocień MaciejM., Jacek Wszoła: Senior Games w Polsce trzeba powtórzyć [online], Wyborcza.pl, 18.09.2012 r. [dostęp 18.09.2012 r.]
- Warmia Mazury Senior Games: Medal Jacka Wszoły w pchnięciu kulą [online], SportoweFakty.pl, 11.09.2012 r. [dostęp 11.09.2012 r.]
- Senior Games LIDZBARK WARMIŃSKI, 11-12 września 2012 [online], domtel-sport.pl [dostęp 18.09.2012 r.]
- RafałR. Kazimierczak RafałR., Janusz Trzepizur: Miałem jedną myśl: pokonać Moegenburga [online], Sports.pl, 02.01.2011 r. [dostęp 11.01.2011 r.]
- Polski Komitet Olimpijski: Jacek Wszoła – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl. www.olimpijski.pl. [dostęp 31.05.2014 r.]
- Wyniki finałowego konkursu skoku wzwyż w serwisie sports-reference.com [online] [dostęp 17.04.2010 r.]
- GBRAthletics: World Student Games (Men) [online] [dostęp 16.04.2010 r.]
- GBRAthletics: IAAF World Cup in Athletics [online] [dostęp 16.04.2010 r.]
- wjah.co.uk: European Junior Championships 1975. [dostęp 11.09.2014 r.]
- Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Osiągnięcia polskiej lekkiej atletyki w 40-leciu PRL. Mecze międzypaństwowe I reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984 r.
- Tadeusz Olszański: Osobista historia olimpiad. Warszawa: wydawnictwo Studio Emka, 2004 r. ISBN 83-88607-40-5.
- Janusz Rozum, Daniel Grinberg, Zbigniew Jonik, Henryk Kurzyński, Leszek Luftam, Stefan Pietkiewicz, Tadeusz Wołejko: 90 lat polskiej lekkoatletyki 1919–2009. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2009 r. ISBN 978-83-902509-9-1.
- HenrykH. Gąszczak HenrykH., Polska lekkoatletyka w statystyce historycznej; lata 1920-2007 [online], statystyka.histor.pzla.pl [dostęp 27.02.2012 r.]
- Janusz Waśko, Andrzej Socha: Athletics National Records Evolution 1912 – 2006. Zamość – Sandomierz: 2007 r. s. 88.
- Ablwenci [online], Zespół Szkół nr 37 [dostęp 27.06.2013 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Grzegorz Skrzecz | Tomasz Leżański | Alfred Loth | Ryszard Żochowski (koszykarz) | Stefan Szelestowski | Czesław Krug | Mirosława Litmanowicz | Henryk Przeździecki (sportowiec) | Robert Lis | Stanisław Nykiel | Jan Taubenhaus | Robert Sycz | Ludwik Turowski | Bolesław Kwiatkowski | Wiesław Korzeniowski | Stanisław Podgórski (kolarz) | Ewa Piasek | Marcin Stolarski | Tomasz Stocki | Anna HunkiewiczOceń: Jacek Wszoła