Helena Morsztynówna

Kultura i sztuka

Helena Morsztynówna była wybitną polską pianistką, której życie obfitowało w muzyczne osiągnięcia.

Urodziła się w Warszawie 23 kwietnia 1888 roku lub, według niektórych źródeł, w 1887 roku, co może budzić pewne wątpliwości dotyczące daty jej narodzin.

Jej zmagania artystyczne oraz rozwój kariery miały miejsce w czasach dynamicznych zmian w Europie, a zakończyła swój żywot 22 maja 1954 roku w Nowym Jorku, gdzie pozostawiła po sobie trwały ślad w świecie muzyki.

Życiorys

Helena Morsztynówna, córka Kazimierza Morsztyna, który pełnił funkcję sekretarza w angielskim konsulacie w Warszawie, a także Marii z d. Klemensowskiej, była osobą o niezwykłych talentach muzycznych. Jej brat, Paweł Morstin, również zapisał się w historii rodziny. Ciekawym jest fakt, że prapradziadek Heleny, Mikołaj Malhomme, był Francuzem, który osiedlił się w Polsce po rewolucji francuskiej, a także rzekomo utrzymywał bliskie stosunki z Mikołajem Chopinem.

Już w młodym wieku Helena przejawiała uzdolnienia muzyczne, pobierając lekcje fortepianu od swojej babki, Zofii Klemensowskiej z d. Malhomme, która miała zaszczyt być uczennicą znamienitego pianisty Sigismunda Thalberga. Po pewnym czasie Helena rozpoczęła naukę u Rudolfa Strobla, co było kolejnym krokiem w jej rozwijającej się karierze muzycznej. Około 1901 roku, wyjechała do Wiednia, gdzie kontynuowała edukację pod okiem Teodora Leszetyckiego oraz Emila von Sauera, z którym współpracowała od 1903 roku. W 1905 roku z dumą uzyskała dyplom Konserwatorium Wiedeńskiego z najwyższymi wyróżnieniami.

Jej debiut na scenie miał miejsce w Filharmonii Warszawskiej w 1902 roku, co oznaczało początek jej wspaniałej kariery koncertowej. W 1906 roku udało jej się zagrać w Wiedniu, Berlinie oraz na dworze królewskim w Madrycie. Warto zaznaczyć, że w kolejnych latach występowała również w takich krajach jak Wielka Brytania, Francja i Włochy. W okresie 1907-1914, Helena dawała koncerty w wielu polskich miastach, takich jak Warszawa, Kraków, Poznań i Lwów.

Podczas I wojny światowej przeniosła się do Włoch, gdzie osiedliła się na stałe w urokliwym miasteczku Cornigliano niedaleko Genui. To właśnie tam pełniła rolę nauczycielki muzyki na włoskim dworze królewskim. Stworzyła głęboką przyjaźń z księżną Marią Józefą, co miało istotny wpływ na jej życie artystyczne. Koncertowała nie tylko we Włoszech, lecz także w różnych krajach europejskich, a także odbyła podróże do Egiptu i Indii. W 1926 roku miała zaszczyt zagrać w Genewie na koncercie z okazji odsłonięcia pomnika Fryderyka Chopina w Warszawie.

Od 1928 roku była wykładowczynią na letnich kursach dla pianistów w Mac Phail School of Music w Minneapolis. Dalsze jej plany artystyczne obejmowały występy w Genewie na zaproszenie polskiej delegacji w Lidze Narodów, gdzie w 1932 roku zagrała reprezentując Polskę na trzech koncertach. Po wybuchu II wojny światowej Helena emigrowała do Stanów Zjednoczonych, gdzie kontynuowała nauczanie w Minneapolis oraz Northern State Teachers College w Aberdeen w Dakocie Południowej, a także udzielała indywidualnych lekcji.

Jej aktywność artystyczna i edukacyjna nie została zapomniana. Po jej śmierci, w nowojorskim Calvary Cemetery, powstał fundusz stypendialny jej imienia w Fundacji Kościuszkowskiej, wspierający młodych pianistów, a także Koło Przyjaciół Heleny Morsztyn, które pielęgnuje jej pamięć. Muzyka Heleny koncentrowała się głównie na utworach Fryderyka Chopina, ale grała także kompozycje J.S. Bacha, Domenico Scarlattiego, Ludwiga van Beethovena, Ferenca Liszta, Claude’a Debussy’ego, Francisa Poulenca i Heitora Villi-Lobosa. W kręgu jej przyjaciół znajdowali się znani muzycy, tacy jak Ignacy Jan Paderewski oraz Mieczysław Horszowski.

Oceń: Helena Morsztynówna

★★★★★
Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:5