Gustaw Auscaler to wybitna postać w polskim prawodawstwie, urodzona 31 maja 1917 roku w Warszawie. Jego życie i praca wniosły istotny wkład w rozwój polskiego systemu prawnego, zwłaszcza w dziedzinie prawa karnego.
Jako osoba pochodzenia żydowskiego, Auscaler był aktywnym działaczem komunistycznym, a jego kariera w sądownictwie przypadła na trudny okres stalinizmu. Zyskując uznanie w dziedzinie prawa, pełnił funkcję sędziego w Sądzie Najwyższym, co potwierdza jego znaczenie w polskim środowisku prawniczym.
W późniejszych latach był także rektorem Wyższej Szkoły Prawniczej im. Teodora Duracza, gdzie mógł dzielić się swoją wiedzą oraz doświadczeniem z przyszłymi prawnikami. Gustaw Auscaler zmarł 10 listopada 1965 roku w Izraelu, pozostawiając po sobie istotny ślad w historii polskiego prawa.
Życiorys
Gustaw Auscaler był zaangażowany w działalność polityczną od młodości. Był członkiem Komunistycznego Związku Młodzieży Polski, a w czerwcu 1946 roku dołączył do Polskiej Partii Robotniczej, a później do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1947-1948 zajmował stanowisko członka Komitetu Miejskiego PPR w Bielsku-Białej, gdzie także aktywnie uczestniczył w pracach egzekutywy tego komitetu.
W 1947 roku zakończył edukację na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W grudniu 1948 roku, w wyniku decyzji Komitetu Centralnego PPR, rozpoczął pracę w prokuraturze. W latach 1948-1949 pełnił funkcję wiceprokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie, a równocześnie był pierwszym sekretarzem POP PZPR przy Sądzie Apelacyjnym w tymże mieście. Dodatkowo kierował oddziałem Zrzeszenia Prawników Polskich w Krakowie.
Od października 1949 do września 1950 roku mężczyzna zajmował stanowisko zastępcy dyrektora Departamentu Nadzoru Prokuratorskiego w Ministerstwie Sprawiedliwości. W tym samym czasie, w 1949 roku, został lektorem Komitetu Warszawskiego, a od 1951 roku był lektorem KC PZPR. Również w latach 1950-1951 pełnił funkcję dyrektora Departamentu II w Prokuraturze Generalnej.
W lutym 1951 roku Auscaler został sędzią Sądu Najwyższego, gdzie sprawował swoją funkcję aż do 1954 roku. Był jednym z trzech sędziów, którzy 20 października 1952 roku, podczas tajnego posiedzenia, zatwierdzili wyrok śmierci na gen. bryg. Augusta Emila Fieldorfa (obok niego w składzie orzekającym znajdował się także Emil Merz oraz Igor Andrejew).
Od 1951 do 1954 roku Auscaler był rektorem Wyższej Szkoły Prawniczej im. Teodora Duracza, która później przekształciła się w Ośrodek Doskonalenia Kadr Sędziowskich i Prokuratorskich. Następnie, w latach 1953-1956, pracował jako docent w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, gdzie swoje zainteresowania naukowe ukierunkował na prawo.
W 1954 roku uzyskał stopień doktora nauk prawnych oraz rozpoczął pracę jako pracownik naukowy w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR. Niestety, w 1957 roku został wykluczony z PZPR, co stało się punktem zwrotnym w jego życiu. W grudniu tego samego roku emigrował z rodziną do Izraela, przyjmując imię Szmuel, i rozpoczął nowy rozdział w swoim życiu jako prokurator rejonowy w Tel Awiwie.
Publikacje
Gustaw Auscaler to autor licznych publikacji, które w sposób znaczący przyczyniły się do rozwoju wiedzy w dziedzinie prawa. Poniżej przedstawiamy zestawienie jego najważniejszych dzieł:
- Radziecka prokuratura (1950, współautor: Konstantin Pietrowicz Gorszenin),
- Radziecki sąd ludowy (1951, współautor: Konstantin Pietrowicz Gorszenin),
- Stan wyższej konieczności w prawie karnym: zagadnienie legalności i celowości w prawie karnym imperialistycznym a w prawie karnym socjalistycznym (1953),
- Materiały Sesji Naukowej PAN 4-9 lipca 1953 r. (1954, współautor: Jan Wasilkowski),
- O formach zagarnięcia własności społecznej (1956),
- Chuligaństwo. Studia pod red. Jerzego Sawickiego (1956, praca zbiorowa),
- Przestępstwa kierowców w stanie nietrzeźwości (1958),
- Orzecznictwo Sądu Najwyższego z zakresu materialnego prawa karnego (1958),
- Orzecznictwo Sądu Najwyższego z zakresu materialnego prawa karnego, 1945-1957; zbiór analityczny w ujęciu przedmiotowym i artykułowym. Według stanu na dzień 30.6.1957 r. (1958).
Odznaczenia i ordery
Gustaw Auscaler był osobą, która otrzymała wiele wyróżnień za swoje zasługi. W jego dorobku znaleźć można znaczące nagrody. Poniżej przedstawiamy niektóre z nich:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 1951 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany w 1954 roku.
Przypisy
- a b c d e Agnieszka Rybak: Za późno na sprawiedliwość. rp.pl, 25.02.2017 r. [dostęp 02.04.2022 r.]
- a b c d e f g h i j k Informacje w BIP IPN. [dostęp 02.04.2022 r.]
- Maria Fieldorf, Leszek Zachuta, Generał „Nil” August Emil Fieldorf, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1993.
- Maria Fieldorf, Leszek Zachuta, Gen. „Nil”. Żołnierz Polski Walczącej, Legion, rok 60, nr 1, Kraków 1988.
- M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450.
- M.P. z 1951 r. nr 74, poz. 988.
- Paweł Machcewicz, Krzysztof Persak, Wokół Jedwabnego, Warszawa 2002, s.453.
Pozostali ludzie w kategorii "Prawo i sprawiedliwość":
Konstanty Ludwik Makomaski | Małgorzata Krok | Jacek Trela | Bohdan Chełmicki | Stefan Kalinowski (prawnik) | Wacław Borkowski | Adam Chełmoński (1890–1959) | Zygmunt Nagórski (1884–1973) | Andrzej Szajkowski | Liwiusz Ilasz | Emil Stanisław Rappaport | Czesław Jaworski | Małgorzata Manowska | Robert Jastrzębski | Tadeusz Dyzmański | Emil Ordon | Władysław Bednarz | Janusz Łętowski | Jerzy Nasierowski (adwokat) | Zdzisław GalickiOceń: Gustaw Auscaler