Daniel Singer

Media i komunikacja

Daniel Singer, urodzony 26 września 1926 roku w Warszawie, a zmarły 2 grudnia 2000 roku w Paryżu, to postać o wyjątkowym dorobku intelektualnym oraz dziennikarskim. Jego życie związane było z Francją, gdzie osiedlił się po wojnie, jednak jego korzenie sięgają polskich Żydów, co miało istotny wpływ na jego twórczość i postrzeganie rzeczywistości.

Znany był przede wszystkim z felietonów, które regularnie publikował w amerykańskim czasopiśmie The Nation oraz brytyjskim The Economist. Jego teksty charakteryzowały się głęboką analizą wydarzeń politycznych oraz społecznych, a także krytycznym podejściem do rzeczywistości.

Daniel Singer uważany jest za jednego z najważniejszych teoretyków luksemburgizmu, co podkreśla jego znaczenie w intelektualnym dyskursie zarówno XX, jak i XXI wieku. Jego wkład w myśl socjalistyczną oraz krytykę kapitalizmu pozostaje aktualny i inspirujący dla wielu współczesnych myślicieli.

Życiorys

Dzieciństwo

Daniel Singer przyszedł na świat w rodzinie zasymilowanych Żydów. Jego ojciec, Bernard Singer, był dziennikarzem, natomiast matka, Estera, wykonywała zawód nauczyciela. Matka Daniel’a miała lewicowe poglądy oraz była zwolenniczką marksizmu, co znacząco wpłynęło na jego wychowanie i późniejsze życie. Od najmłodszych lat, przyjaźniąc się z Izaakiem Deutscherem, wprowadzała swojego syna w teorie Karola Marksa i Róży Luksemburg. W połowie lat 30. XX wieku matka zrezygnowała z pracy po tym, jak Bernard Singer znalazł dobrze płatne zatrudnienie, co umożliwiło rodzinie przeprowadzkę z dzielnicy żydowskiej do lepszego mieszkania i zapisanie Daniel’a do szkoły, w której był jedynym Żydem.

Emigracja

Gdy III Rzesza rozpoczęła atak na Polskę, Daniel Singer przebywał z matką oraz siostrą w południowej Francji. Szybko podjęli decyzję o wyjeździe do Paryża, mając nadzieję na powrót do Warszawy, jednak okazało się to niemożliwe. Po inwazji hitlerowców na stolicę Francji przenieśli się do Angers, gdzie Daniel rozpoczął naukę w liceum, później przenieśli się do Tuluzy, a stamtąd do Marsylii. W sierpniu 1942 roku, gdy Daniel był na wsi, doszło do tragicznego incydentu. Francuska policja próbowała aresztować jego matkę i siostrę, lecz siostra zdołała ujść w ostatniej chwili, wyskakując przez okno, lądując w szpitalu. Dzięki pomocy ruchu oporu rodzina zdołała uciec do Szwajcarii, gdzie Daniel rozpoczął studia filozoficzne na Uniwersytecie Genewskim. Pod koniec 1944 roku opuścił Genewę, aby dotrzeć do Londynu, gdzie przebywał jego ojciec, który uprzednio był więziony w radzieckim łagrze. Tam kontynuował edukację na University of London, uzyskując tytuł bachelor’s degree w dziedzinie ekonomii.

Kariera zawodowa

W 1948 roku, w wyniku interwencji Izaaka Deutschera, Daniel Singer rozpoczął pracę w redakcji The Economist. Już w następnym roku podjął współpracę z New Statesman. Jego działalność dziennikarska skupiała się głównie na analizie sytuacji politycznej w Polsce, Związku Radzieckim oraz innych krajach Europy Wschodniej. Daniel spędził długie dziewiętnaście lat w The Economist, uczestnicząc również w programach radiowych i telewizyjnych, w tym dla BBC oraz kanadyjskiej CBC. W 1956 roku zawarł związek małżeński z francuską doktorantką Jeanne Kerel, absolwentką London School of Economics, jednak po dwóch latach ogłosili separację.

W maju 1958 roku Daniel Singer został wysłany przez redakcję The Economist do Paryża jako stały korespondent, gdzie mieszkał do końca swojego życia. W pierwszym okresie współpracował tylko z The Economist, lecz w 1970 roku zakończył tę współpracę w wyniku politycznych sporów i przeszedł do amerykańskiego tygodnika The Nation. Oprócz tego pisał dla The Times Literary Supplement, The Tribune, Monthly Review, New Statesman oraz The International Socialist Review. Dziś pamiętany jest jako osoba ceniąca sobie obiektywizm oraz przedstawiająca śmiałe poglądy, krytykował działania takich polityków jak Charles de Gaulle czy François Mitterrand oraz potrafił entuzjastycznie komentować wydarzenia z maja 1968 roku. Niestety zmarł w 2000 roku na raka płuc. Po jego śmierci ustanowiono „Daniel Singer Millennium Prize Foundation”, która corocznie przyznaje nagrodę 2500 dolarów dziennikarzowi, który napisze felieton w stylu Daniela Singera.

Poglądy

Twórczość Daniela Singera w sposób szczególny koncentrowała się na zagadnieniach politycznych, z naciskiem na transformacje, które miały miejsce nie tylko w Europie Wschodniej, ale również we Francji, gdzie artysta osiedlił się w 1958 roku.

Choć w całym swoim życiu otwarcie przyznawał się do socjalizmu, rzeczywiście nie wahał się krytykować ZSRR. Jego poglądy polityczne były złożone i obejmowały elementy anarchizmu oraz trockizmu, jednak najbardziej widocznymi wpływami w jego myśleniu były marksizm oraz ideologia luksemburgizmu.

Wyrażał zdecydowany sprzeciw wobec kapitalizmu, który według niego prowadził do samozniszczenia społeczeństwa.

Singera przekonanie było takie, że ostatecznym rozwiązaniem tej epoki będzie rewolucja społeczna. Wyrażał również silną krytykę stalinizmu i był zdania, że to Francuska Partia Komunistyczna odegrała kluczową rolę w umożliwieniu De Gaulle’owi objęcia władzy w 1958 roku. Utrata jej poparcia, według niego, była czynnikiem, który doprowadził do jego upadku.

Książki

Daniel Singer jest znanym autorem, którego prace oscylują wokół zagadnień politycznych i społecznych. Oto lista jego najbardziej znaczących książek:

  • Prelude to Revolution (1970),
  • The Road to Gdansk (1981),
  • Is Socialism Doomed? (1988),
  • Whose Millennium? (1999),
  • Deserter from Death (2005).

Oceń: Daniel Singer

★★★★★
Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:5