Tomasz Łysiak, urodzony 9 grudnia 1970 roku w Warszawie, to wspaniały przedstawiciel polskiej kultury, będący zarówno pisarzem, jak i dziennikarzem oraz publicystą. Jego twórczość obejmuje również scenariusze filmowe oraz występy aktorskie.
Łysiak jest znany jako twórca popularnej radiowej audycji satyrycznej pt. DeDektyw Inwektyw, która zdobyła uznanie słuchaczy dzięki swojemu inteligentnemu humorowi i ciętej satyrze. Jego zaangażowanie w różnorodne formy sztuki sprawia, że jest osobą wszechstronną i kreatywną.
Co więcej, Tomasz Łysiak jest współzałożycielem Stowarzyszenia Sióstr i Braci Henryka II Pobożnego oraz ks. Anny Śląskiej, co podkreśla jego aktywność nie tylko jako twórcy, ale również jako działacza społecznego.
Radio
Tomasz Łysiak rozpoczął swoją przygodę z radiem w 1993 roku, kiedy to na antenie Radia WAWA zaczęły się ukazywać jego cotygodniowe felietony zatytułowane „Jaka głowa taka mowa”. Zbiór tych felietonów został wydany w formie książkowej przez wydawnictwo Von Boroviecky, co stanowi potwierdzenie jego popularności i znaczenia w polskim radiu.
W 1996 roku Łysiak objął prowadzenie porannej audycji satyrycznej „DeDektyw Inwektyw”. Program ten cieszył się ogromnym zainteresowaniem i był emitowany bez przerwy od listopada 1996 roku aż do kwietnia 2021, kiedy to nastąpiło odejście Łysiaka z Radia WAWA. W 2011 roku, z okazji 15-lecia stacji, Radio WAWA wydało wybór nagrań z tego popularnego programu na płytach.
Literatura
Tomasz Łysiak jest znanym autorem, którego twórczość obejmuje wiele różnorodnych dzieł literackich. Wśród jego najważniejszych publikacji znajdują się Trylogia Szalbierska, w skład której wchodzą tytuły: „Szalbierz” (2007), „Bliznobrody” (2008) oraz „Psy Tartaru” (2010). Akcja tych trzech tomów osadzona jest w realiach średniowiecznej Polski, a fabuła skupia się na wydarzeniach związanych z najazdem Tatarów w 1241 roku.
W 2008 roku Łysiak napisał opowiadanie zatytułowane „Dwunasta zapałka”, które otworzyło zbiór opublikowany przez Narodowe Centrum Kultury (NCK) z okazji 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, noszącym tytuł „Jedenastu dzielnych ludzi”. Publikacja ta pokazuje szeroką gamę podejść i spojrzeń na polską historię i walkę o wolność.
W 2013 roku z rąk NCK ukazała się powieść „Cytadela”, która narracyjnie prowadzi czytelnika przez okres manifestacji patriotyczno-religijnych w Warszawie przed wybuchem powstania styczniowego. Książka ta zdobyła uznanie i tytuł „Najpiękniejszej książki roku” w 54. edycji Warszawskich Targów Książki.
Wśród licznych dzieł autora warty uwagi jest również album „I wojna światowa nad Sanem”, opublikowany w 2014 roku przez Muzeum Regionalne w Stalowej Woli z okazji setnej rocznicy rozpoczęcia Wielkiej Wojny. W albumie tym znajduje się esej „Dwa pierścionki. Rzecz o Władysławie Leśniaku”, który zdobył Nagrodę Literacką Miasta Stalowej Woli w 2014 roku pod nazwą „Gałązka sosny”.
Kolejną ważną publikacją jest zbiór esejów historycznych „Medalion na pancerzu”, który ujrzał światło dzienne w 2015 roku nakładem wydawnictwa Prohibita. W 2018 roku Łysiak wydał książkę „Sybir. Zesłanie Józefa P.”, która w formie beletrystycznej przedstawia losy Józefa Piłsudskiego w czasach jego zesłania na Syberię.
Publicystyka
W latach 90. XX wieku Tomasz Łysiak był aktywnym działaczem medialnym, publikując zarówno teksty, jak i rysunki w tygodniku „Nowe Państwo”, gdzie pełnił funkcję szefa działu kultury.
W latach 2004–2005 na łamach dziennika „Życie” oraz jego weekendowego dodatku „Warszawiak” pisał felietony, które przyciągały uwagę czytelników swoją przenikliwością i stylem.
Obecnie jest publicystą i felietonistą w tygodniku „wSieci”, gdzie jego pisania są regularnie publikowane.
Od stycznia 2016 roku, Tomasz Łysiak kieruje również działem Historii w „Gazecie Polskiej”. Dodatkowo jest twórcą i redaktorem comiesięcznego suplementu „Gazeta Polska. Historia. Drogi do niepodległości”, co podkreśla jego zaangażowanie w promowanie ważnych tematów historycznych.
Telewizja
Od 2016 roku, Tomasz Łysiak wraz z Robertem Kaczmarkiem prowadzi na antenie TVP dynamiczny cykl programów zatytułowany „Nakręceni na dokument”. Program ten ma na celu prezentację archiwalnych filmów dokumentalnych, które opowiadają o bogatej historii Warszawy.
Od 2017 roku, Łysiak współprowadzi na antenie TVP3 Warszawa program dotyczący tematyki historycznej oraz kulturowej, obecnie z historykiem dr. Krzysztofem Rakiem. Program ten nosi nazwę „CHiP – Cywilizacja, Historia i Polityka. Rozmowy niecodzienne” i stanowi platformę do wymiany myśli na temat kluczowych zagadnień z zakresu historii i polityki.
Dodatkowo, Tomasz Łysiak jest autorem cyklu programów poświęconych mniej znanym historiom związanym z Warszawą, zatytułowanego „Warszawa mówi”, emitowanego na TVP3 Warszawa. Jego prace przyczyniają się do zwiększenia świadomości o lokalnych historiach i kulturowym dziedzictwie stolicy.
Film
Autorstwa Tomka Łysiaka jest scenariusz do filmu „Polska na trzech ekranach” (reż. Andrzeja Kałuszko), który stanowił kluczowy element wystawy polskiego pawilonu podczas EXPO 2008 w Saragossie.
Jako scenarzysta, Łysiak był zaangażowany w stworzenie trzech fabularyzowanych dokumentów w reżyserii Macieja Pawlickiego: „Śluby rycerskie” (2011), który koncentruje się na soborze w Konstancji oraz personie Pawła Włodkowica; „Dybowski 1863” (2013), dotyczący aresztowania Benedykta Dybowskiego przez cara; oraz „Hołd carów” (2013), który opowiada o hołdzie składanym przez Szujskich.
Współpraca Łysiaka nie kończy się na dokumentach historycznych. Wraz z Marcinem Wolskim, Antonim Krauze i Maciejem Pawlickim, był częścią zespołu zajmującego się scenariuszem filmu „Smoleńsk” (2014), zrealizowanego przez Antoniego Krauzego.
Dodatkowo, jest głównym scenarzystą filmu fabularnego „Legiony” w reżyserii Dariusza Gajewskiego, który ukazuje proces odzyskiwania niepodległości oczami młodych legionistów.
Warto również wspomnieć, że Łysiak był scenarzystą i narratorem serialu dokumentalnego „Cud Wisły” (2020), który celebruje bitwę warszawską z 1920 roku z okazji stulecia zwycięstwa nad bolszewikami.
Nie można zapomnieć o jego dokumencie „Noc Belwederska”, który w formie reportażu przedstawia wydarzenia związane z początkiem powstania listopadowego, mającego miejsce w Warszawie w 1830 roku.
Wyróżniony za „Legiony”, wraz z Maciejem Pawlickim i Adamem Borowskim, honorowany był Drzwiami do Wolności na XI Międzynarodowym Festiwalu Filmowym NNW.
Życie prywatne
Jest mężem Magdaleny. Tomasz Łysiak jest synem znanego pisarza Waldemara Łysiaka, co dodaje prestiżu jego rodzinie. Ponadto, pełni również rolę ojca reżysera Tadeusza Łysiaka, co podkreśla twórcze tradycje w ich rodzinie.
Wybrana filmografia
W twórczości Tomasza Łysiaka można dostrzec wiele znaczących ról i projektów, które wpisały się w historię polskiej kinematografii. Poniżej przedstawiono jego wybraną filmografię, ukazującą rozwój jego kariery.
- 1991: Cynga – Andrzej Klonowicz vel Józef Głażewski,
- 1993: Żegnaj Ameryko! (Auf wiedersehen Amerika) – polski celnik,
- 1993: Pora na czarownice – Tomek,
- 1993: Pożegnanie z Marią – Piotr,
- 1993: Samowolka – Wicek Dziuba,
- 1994: Piękna warszawianka (La Belle de Varsovie) – Amerykanin,
- 1999: Tygrysy Europy,
- 2008: Polska na trzech ekranach – scenarzysta,
- 2013: Dybowski 1863 – scenarzysta,
- 2013: Śluby rycerskie – scenarzysta,
- 2014: Smoleńsk – scenarzysta,
- 2019: Legiony – scenarzysta.
Publikacje
Oto zestawienie publikacji Tomasza Łysiaka, które z pewnością zainteresują miłośników literatury. Każda z książek wpisuje się w unikalny świat wykreowany przez autora, a ich tematyka przyciąga uwagę i zachęca do głębszej lektury. Poniżej przedstawiam szczegółowy opis jego dorobku literackiego:
- Szalbierz – powieść awanturnicza z XIII wieku, inaugurująca cykl Kroniki Szalbierskie, opublikowana w Warszawie w 2007 roku, ISBN 978-83-926413-0-8,
- Bliznobrody – druga część cyklu Kroniki Szalbierskie, wydana w Warszawie w 2008 roku, ISBN 978-83-926413-4-6,
- Psy Tartaru – trzecia książka z cyklu Kroniki Szalbierskie, ukazała się w Warszawie w 2010 roku, ISBN 978-83-926413-1-5,
- Cytadela – pierwszy tom serii Nieśmiertelni, dostępny w Warszawie od 2013 roku, ISBN 978-83-63631-94-9,
- Medalion na pancerzu – wydanie z 2015 roku, które również zostało opublikowane w Warszawie, ISBN 978-83-61344-87-2.
Przypisy
- FilmPolski.pl – 1920. CUD WISŁY [online], pl/fp/index.php?film=1254331 [dostęp 26.04.2024 r.]
- a b Projekcja filmu „Ostatni rozdział”. Tomasz Łysiak i Magdalena Łysiak odznaczeni przez szefa UdSKiOR [online], niezalezna.pl [dostęp 06.11.2022 r.]
- Facebook [online], www.facebook.com [dostęp 04.05.2021 r.]
- Tomasz Łysiak. Urodzony 4 lipca. „w Sieci”, s. 17, 12–18.12.2016 r. Warszawa.
- https://warszawa.tvp.pl/51102437/noc-belwederska.
- https://warszawa.tvp.pl/55128896/warszawa-mowi.
- https://warszawa.tvp.pl/33947102/chip-rozmowy-niecodzienne.
- https://niezalezna.pl/290343-drzwi-do-wolnosci-dla-tomasza-lysiaka-macieja-pawlickiego-i-adama-borowskiego.
Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":
Jan Chojnacki (dziennikarz) | Jacek Wroński | Maria Aszerówna | Wiesław Weiss | Andrzej Twarowski | Aleksandra Zawłocka | Piotr Zychowicz | Tomasz Smokowski | Wiktoria Padlewska | Piotr Skórzyński | Małgorzata Bocheńska | Edward Etler | Daniel Singer | Magdalena Jaworska | Wojciech Appel | Jerzy Wasiukiewicz | Krzysztof Wągrodzki | Krzysztof Ibisz | Marek Nowicki (dziennikarz) | Joanna Wierzbicka-RusieckaOceń: Tomasz Łysiak