Andrzej Bogdan Jędraszko

---

Życiorys

Andrzej Bogdan Jędraszko urodził się w rodzinie związanej z edukacją. W trakcie historii Warszawy, szczególnie podczas Powstania warszawskiego, został przetransportowany do obozu przejściowego w Pruszkowie/Żbikowie. W marcu 1945 roku powrócił do zniszczonej Warszawy, a na jesieni tego samego roku zapisał się do niedawno reaktywowanego Gimnazjum im. A. Mickiewicza na Saskiej Kępie.

W 1946 roku ukończył Liceum Ogólnokształcące im. A Mickiewicza w Warszawie, co było kolejnym krokiem w jego edukacji. Następnie, w 1952 roku, zakończył naukę w Szkole Głównej Planowania i Statystyki oraz w 1950 roku w Studiu Planowania Przestrzennego przy Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Uwieńczył swoją działalność naukową zdobywając doktorat na Politechnice w 1978 roku.

Jego naukowe ambicje nie zatrzymały się na Polsce. Po wyjeździe do Francji, w 1982 roku zakończył studia w Universitè de Paris VIII w Institute d’Urbanisme, a także w 1963 roku na University of Michigan, gdzie pogłębiał swoją znajomość języka angielskiego. To świadczy o jego wszechstronnej edukacji oraz pasji do nauki.

W listopadzie 1981 roku Jędraszko wyjechał do Meksyku, gdzie na zaproszenie G. Valnera Onjasa, ówczesnego wiceministra do spraw osiedli ludzkich (SAHOP), objął rolę doradcy oraz wykładowcy problematyki dotyczącej osiedli ludzkich, co było dla niego nowym wyzwaniem zawodowym.

Jako autor oraz współautor licznych projektów badawczych, Jędraszko przyczynił się do rozwoju planowania aglomeracji miejskich w Polsce. Należy do grona intelektualistów, którzy napisali 15 książek dotyczących gospodarki przestrzennej w Niemczech oraz Unii Europejskiej, a także wieloma publikacjami w ramach swojej dziedziny. Jako doradca instytucji krajowych i zagranicznych, a także ekspert ONZ oraz UE, Jędraszko nastawiony jest na międzynarodową współpracę. Był także inicjatorem i menedżerem projektów o zasięgu międzynarodowym oraz członkiem międzynarodowych komisji. Uczestniczył jako delegat rządu polskiego w Światowej Konferencji w sprawie Osiedli Ludzkich w Vancouver w 1976 roku, a także był współinicjatorem powołania nowej agencji ONZ, znanej jako UN Centre for Human Settlements.

Sprawowane funkcje

Andrzej Bogdan Jędraszko ma bogate doświadczenie zawodowe, które zaczęło się w 1964 roku, kiedy to dołączył do grona ekspertów UN/UNDP. W ramach swojej kariery pełnił różne istotne funkcje, w tym jako doradca w kwestiach planowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa.

Jednym z kluczowych momentów w karierze Jędraszko było jego zaangażowanie jako doradca ds. planowania w Karachi Development Authority w Pakistanie, gdzie odegrał znaczącą rolę w opracowaniu planu dla regionu Karachi, zamieszkanego przez 12 milionów ludzi. W 1968 roku został menedżerem projektu ONZ, a od 1977 roku pełnił funkcję wiceprzewodniczącego UN Commission on Human Settlements przez dwa lata, przyczyniając się do kluczowych inicjatyw podczas sesji w Nowym Jorku oraz Nairobi, a także jako członek Biura w Meksyku.

Ważnym elementem jego pracy były także misje ONZ, w tym przewodniczenie misji na Cyprze w 1982 roku, której celem było zainicjowanie procesu zjednoczenia podzielonej wyspy.

Odgrywał również rolę indywidualnego eksperta w wielu dziedzinach, takich jak zarządzanie sektorem publicznym, rozwój regionalny, transport, ochrona środowiska oraz mieszkalnictwo.

Pozostałe funkcje

Jędraszko posiada także doświadczenie w pracy w Polsce, gdzie od 1951 do 1960 roku był związany z Biurem Urbanistycznym Warszawy, a następnie z Pracownią Planu Ogólnego. Pełnił funkcje projektanta i kierownika Zespołu Programowania, współtworząc plan generalny Warszawy w 1957 roku, a także różnorodne plany regionalne i miejskie.

W latach 1954-55 działał jako ekspert w Korei, a następnie w Komitecie Urbanistyki i Architektury, gdzie był koreferentem w sprawach dotyczących planów dla dużych polskich miast.

Podczas swojego pobytu w Iraku, w Ministerstwie Municipalities, Jędraszko pełnił funkcję głównego inżyniera i miał istotny wpływ na plany rozwoju dużych miast irackich, w tym Basry i Mosulu.

W Warszawie kierował zespołem w Pracowni Urbanistycznej w latach 1964-65, a także był członkiem negocjatorów odpowiedzialnych za umowę z władzami Iraku, dotyczącą planu zagospodarowania przestrzennego Bagdadu.

W latach 1965-72 Jędraszko kontynuował pracę jako ekspert ONZ, pełniąc funkcję doradcy do spraw urbanistyki oraz planowania regionalnego w Pakistanie, angażując się w opracowanie master planu dla regionu metropolitalnego Karachi.

Pracował również w Warszawie w Instytucie Kształtowania Środowiska oraz jako wykładowca na liczących się instytucjach związanych z planowaniem urbanistycznym. Ponadto, w Meksyku był doradcą w zakresie polityki rozwoju osiedli ludzkich oraz prowadził seminaria dotyczące planowania obszarów metropolitalnych.

Ostatnie przystanki w jego karierze to prace w Stuttgart, gdzie pełnił obowiązki planisty miejskiego oraz konsultanta ds. planowania regionalnego, a również doradca dla polskich samorządów w latach 1993-97 w ramach programu TOKTEN.

Członkostwa honorowe

Andrzej Bogdan Jędraszko to wybitna postać w dziedzinie urbanistyki oraz polityki przestrzennej w Polsce. Jego osiągnięcia, szczególnie w zakresie członkostw honorowych, są niezwykle znaczące. Zarówno na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym, Jędraszko odegrał kluczową rolę w kształtowaniu polityki urbanistycznej.

1. Towarzystwo Urbanistów Polskich, Warszawa
   – Pełnił funkcję członka od 1954 roku. Swoją działalność w Zarządzie prowadził w latach 1977-1980. W 2003 roku, na XIII Walnym Zjeździe TUP, został uhonorowany tytułem członka honorowego.
2. Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju
   – Jako członek trzech komisji (1976-1981) zajmował się tematyką rozwoju przestrzennego kraju, planowania regionalnego oraz analizą tendencji rozwoju międzynarodowego. Jest również autorem wielu prac naukowych.
3. International Federation for Housing and Planning, Haga, Holandia
   – Był delegatem TUP na liczne konferencje i przedstawił wiele referatów związanych z tą tematyką. Zasiadał w Zarządzie jako przedstawiciel TUP w latach 1978-1981.
4. UN Economic Commission for Europe, Genewa, Szwajcaria
   – Jako członek Grupy Ekspertów ds. badań miejskich i regionalnych reprezentował Ministerstwo Gospodarki Komunalnej. Pełnił również rolę koordynatora i raportera III European Conference on Urban and Regional Research, która miała miejsce w Warszawie.
5. The UN World Congress on Human Settlements, Vancouver 1976
   – Współpraca w Grupie Przygotowawczej oraz autor (wraz z A. Ciborowskim) Raportu Polskiego na wspomniany kongres. Uczestniczył w delegacji rządowej na tenże kongres.
6. UN Commission on Human Settlements, Nowy Jork 1977-1979
   – Wiceprezydent Komisji oraz członek Biura. Jędraszko reprezentował Polskę na konferencjach: I (Nowy Jork), II (Nairobi) oraz III (Miasto Meksyk).
7. Joint Meetings of the UNEP and UNCHS Governing Bodies
   – Zasiadał w UNCHS Governing Body. Współautorem Raportu „Ten Years after Stockholm”.
8. Fundacja „Unia Metropolii Polskich”, Warszawa
   – Reprezentował UMP na terenie Republiki Federalnej Niemiec w latach 1994-1998. Pełnił rolę eksperta ds. samorządu terytorialnego.
9. Europa-Union Deutschland
   – Członek Kreisverband Stuttgart.

Wybrane publikacje

Andrzej Bogdan Jędraszko jest autorem wielu znaczących publikacji, które wniosły istotny wkład w rozwój wiedzy z zakresu planowania przestrzennego oraz zagadnień związanych z urbanizacją. Poniżej przedstawiono wybrane dzieła, które ukazują różnorodność tematyk, jakimi się zajmował.

• Jędraszko A., Planowanie przestrzenne, Leksykon Ekonomiczny, Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego, Warszawa 1980,
• Jędraszko A. B. The shelterless in Pakistani cities, Karachi Development Authority, Hydrology Science Bookstore, Karachi (Pakistan) 1966,
• Jędraszko A., The Karachi waterfront – Problems and solutions, Karachi Port Trust (Pakistan), Karachi 1967,
• Jędraszko A., Problemy demograficzne w rozwoju polskich aglomeracji miejskich, (w) Demografia krajów socjalistycznych, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 1976,
• Jędraszko A. Aglomeracje miejskie w polskiej sieci osadniczej (w) Planirovka gorodskich aglomeracji. Izdatielstwo Zdanie. Moskva 1978 (tekst po rosyjsku),
• Ciborowski A., Jędraszko A., HABITAT, Konferencja ONZ na temat osiedli ludzkich, IPiPP PW, Warszawa 1980,
• Jędraszko A., Plany struktury. Zastosowanie do planowania przestrzennego województw, PWN, Warszawa-Łódź 1981,
• Jędraszko A., Physical planning in Poland: the changing fate of a doctrine, (w) Dilemas in regional planning. Kuklinski A.; Lamboy J.G. (ed.) Mouton Publishers. Berlin – New York – Amsterdam 1983,
• Jędraszko A., Samorząd terytorialny w Niemczech na przykładzie Stuttgartu, UMP, Warszawa-Łódź, 1994 (s. 385),
• Jędraszko A., Zarządzanie mieszkalnictwem i planowanie komunikacji przez samorząd terytorialny w Niemczech na przykładzie Stuttgartu, UMP, Łódź 1996 (s. 279),
• Jędraszko A. Komunalna gospodarka odpadami w Niemczech na przykładzie Stuttgartu. UMP. W-wa 1997 (s. 119),
• Jędraszko A., Planowanie środowiska i krajobrazu w Niemczech na przykładzie Stuttgartu, UMP, Warszawa 1998 (s.165),
• Jędraszko A., Planowanie środowiska w Niemczech na przykładzie Stuttgartu. UMP, Warszawa 1999 (s.367),
• Jędraszko A., Na drodze do zjednoczonej Europy, Akapit – DTP. Warszawa 2001 (s.242),
• Jędraszko A., Unia Europejska – zarys kompetencji i struktury instytucjonalnej (w) Studia polityczne nr 13, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2002,
• Jędraszko A., Na drodze do zjednoczonej Europy. Wydanie II uaktualnione. Akapit-DTP, Warszawa 2002 (s.400),
• Jędraszko A., Zagospodarowanie przestrzenne w Polsce. Drogi i bezdroża regulacji ustawowych. UMP, Warszawa 2005 (s. 496),
• Jędraszko A. Gospodarka przestrzenna w Polsce wobec standardów europejskich, czyli jak ustanowić dobre prawo dla zrównoważonego rozwoju. Biblioteka Urbanisty T. 13. Urbanista. W-wa 2008.

---

Oceń: Andrzej Bogdan Jędraszko

---