Kościół Opatrzności Bożej w Warszawie (Wesoła)

---

Historia

W 1933 roku mieszkańcy Wesołej zorganizowali Komitet Budowy Kaplicy, co stanowiło początek drogi do utworzenia nowej świątyni. Dwa lata później, książę Emanuel Bułhak, znany ziemianin oraz mecenas sztuki, ofiarował przestronny teren na wzniesieniu zwanym Górą Milową, przynależący wtedy do jego dóbr. Ta decyzja dała początek nowemu projektowi budowy, gdyż Komitet w tym samym roku zrezygnował z realizacji budowy kaplicy na rzecz kościoła.

Uważa się, że plan świątyni powstał dzięki włoskiemu architektowi Luigiemu Malgherini, który był bliskim przyjacielem Bułhaka. Projekt został później dostosowany przez Konstantego Sylwina Jakimowicza. Budowę rozpoczęto w 1935 roku, a kościół, wykonany z czerwonej cegły, osiągnął stan surowy do 1939 roku. Książę Bułhak wsparł finansowo tę inwestycję. Świątynia powstała jako jednonawowa, neoromańska budowla o prostokątnym kształcie z absydą oraz dwuspadowym dachem pokrytym dachówką ceramiczną, jednak jej konsekrowanie miało miejsce dopiero po zakończeniu II wojny światowej.

W latach pięćdziesiątych XX wieku w kościele zrealizowano nową przestrzeń – chór o trapezowym kształcie podpartym przez dwa czworoboczne filary. Zrealizowano także budowę zakrystii oraz schodów prowadzących do głównego wejścia, a obok, wzniesiono dzwonnicę. W 1966 roku podjęto decyzję o umieszczeniu ołtarza zaprojektowanego przez Krzysztofa Henisza w prezbiterium.

Z kolei w latach 1975-1979 kościół przeszedł kolejne zmiany – nawa oraz prezbiterium zostały przebudowane i wzbogacone o polichromie oraz obrazy drogi krzyżowej, którymi zajął się profesor Akademii Sztuk Pięknych w KrakowieJerzy Nowosielski. To on, zaproszony przez proboszcza Stefana Wysockiego, wniósł do wnętrza świątyni nowy styl, inspirowany architekturą kościoła. Jego dzieło przedstawia Marię modlącą się z otwartymi ramionami, obejmującą krzyż ołtarzowy, który został umieszczony na templonie. W przedsionku, urządzonym w ciemnych odcieniach, namalowane sceny z życia Matki Boskiej były wzorowane na sztuce wczesnochrześcijańskiej. Jerzy Nowosielski zrealizował również projekt posadzki, witrażów, żyrandoli oraz tabernakulum. Jego koncepcje nie były jednak powszechnie akceptowane przez parafian.

Nie ulega wątpliwości, że te zmiany nadały świątyni charakterystyczny bizantyjski styl, chociaż zrezygnowano z ikonostasu oraz fresku Pantokratora, który miał się znajdować nad chórem. Artysta, który poświęcił swoją twórczość dla kościoła, nie przyjął wynagrodzenia za tę pracę. W latach 1987-1989 Nowosielski, wraz z Haliną Onichrymiuk, ozdobił również polichromiami kaplicę wybudowaną obok świątyni, która służyła jako dom rekolekcyjny.

Na początku XXI wieku kościół przeszedł szeroko zakrojony remont, a w 2004 roku ceglana konstrukcja została pokryta tynkiem, co wpłynęło na utratę części oryginalnego wyglądu. Dodatkowo wystrój wewnętrzny uległ zmianom dzięki wprowadzeniu nowych obrazów, co zakłóciło pierwotną spójność stylistyczną. W 2004 roku całokształt wystroju został wpisany do rejestru zabytków ruchomych, a sam kościół z otaczającym go terenem oraz cmentarzem do rejestru zabytków nieruchomych w 2019 roku.

Inne informacje

W 1980 roku, znany artysta Jerzy Nowosielski, podjął się zadania stworzenia unikalnych polichromii. Prace te przedstawiają ważne sceny z życia Chrystusa i Matki Bożej, które można podziwiać w kaplicy znajdującej się w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła.

---

Oceń: Kościół Opatrzności Bożej w Warszawie (Wesoła)

---