Zespół klasztorny sakramentek w Warszawie

---

Historia

Po przełomowej odsieczy wiedeńskiej, Maria Kazimiera podjęła działania mające na celu sprowadzenie do Polski Benedyktynek od Nieustającej Adoracji Najświętszego Sakramentu. Po długim okresie negocjacji, w 1687 roku, udało się zrealizować fundację klasztoru w Warszawie, która uzyskała później status fundacji królewskiej.

Motywacją Marii Kazimiery było pragnienie zapewnienia „domowi królewskiemu” łask niebieskich, poprzez modlitwy mniszek oraz edukacja panien z szlacheckich rodzin. Na początku zakonnice musiały zaadaptować zamkowe pomieszczenia do potrzeb życia zakonnego. W 1688 roku rozpoczęły adorację Najświętszego Sakramentu, a od tego momentu przejęły również edukację dziewcząt z arystokratycznych rodów.

Dnia 27 czerwca 1688 roku miała miejsce uroczystość przeniesienia mniszek do nowej siedziby, w której wzięli udział król Sobieski, Maria Kazimiera oraz dwór. Na przełożoną klasztoru mianowano Matkę Bożą.

W okresie zaborów Kościół stał się istotnym elementem życia państwowego, poddawanym ciągłym sekwestrom. W 1865 roku car postanowił zamknąć pensjonat, skonfiskować posagi zakonnic oraz wprowadzić zakaz przyjmowania nowych nowicjuszek, co doprowadziło do upadku klasztoru z powodu braku funduszy na jego utrzymanie.

Po roku 1924, zakonnice znów zaczęły otrzymywać miesięczne wynagrodzenia, a otwarcie opłatkarni przyczyniło się do powolnego polepszenia sytuacji materialnej klasztoru. W 1927 roku do zakonu dołączyła matka Janina Jadwiga Byszewska, której zaangażowanie umożliwiło szybkie odrodzenie klasztoru.

Z okazji 250-lecia, zarówno kościół jak i klasztor przeszły renowację. W czasie powstania warszawskiego lokalizacja klasztoru sprzyjała komunikacji między Starówką a Rybakami. Na prośbę powstańców, otwarto bramy klasztoru, a Matka Janina Byszewska umożliwiła schronienie wielu cywilom uciekającym przed niemieckimi prześladowaniami, w tym mieszkańcom Woli, którzy przeżyli masakrę.

31 sierpnia 1944 roku, wskutek bombardowania przez niemieckie lotnictwo, doszło do całkowitego zniszczenia klasztoru sióstr Sakramentek oraz kościoła. Pod gruzami zginęło 34 zakonnice, 4 księży oraz około 1000 cywilów, w tym wiele dzieci, które mniszki schroniły. 2 września tego samego roku, Niemcy ponownie zbombardowali kościół, całkowicie burząc ten zabytek historyczny.

31 sierpnia 1954 roku odbył się pogrzeb sióstr, które straciły życie podczas bombardowania. Ceremonia miała miejsce w krypcie pod kościołem, gdzie poniosły śmierć. Przy życiu pozostało zaledwie 9 zakonnic, które po tych tragicznych wydarzeniach osiedliły się w opactwie w Staniątkach, jednak pragnęły powrócić i wznowić odbudowę klasztoru.

Na koniec 1946 roku, możliwe stało się rozpoczęcie tego procesu, a liczba powołań zaczęła wzrastać. Matka Janina Jadwiga Byszewska zmarła w 1951 roku, a jej miejsce zajęła matka Celestyna Wielowieyska. W 1952 roku kościół został oddany do użytku.

14 listopada 1974 roku, ks. kard. Prymas Wyszyński poświęcił pomnik wzniesiony w kościele na cześć sióstr, które zginęły pod gruzami. Co roku, 31 sierpnia, odprawiana jest Msza św. w ich intencji.

Nazwa

W akcie założenia warszawskiego klasztoru, wydanym przez biskupa Stanisława Witwickiego 4 czerwca 1688 roku, po raz pierwszy pojawia się skrót „sakramentki”, który zastępuje długą oficjalną nazwę: Benedyktynki od Nieustającej Adoracji Najświętszego Sakramentu (Moniales Ordinis Sancti Benedicti ab Adoratione Perpetua). Obok tego skrótu, używane są także inne warianty, takie jak Benedyktynki Najświętszego Sakramentu lub OSB ap.

Sakramentki pełniły ważną rolę w edukacji panien, kładąc szczególny nacisk na nauczanie języka francuskiego, co przyczyniało się do rozwoju ich umiejętności językowych. Ponadto, znane były również z tradycji wypieku opłatków i hostii, które stanowiły integralną część ich duchowej misji.

Ich praktyka nieustannej adoracji Najświętszego Sakramentu trwa nieprzerwanie, zarówno w ciągu dnia, jak i nocą. Sakramentki poświęcają swoje życie modlitwie i skupieniu na tym najważniejszym sakramencie, co stało się ich charakterystycznym znakiem rozpoznawczym.

---

Oceń: Zespół klasztorny sakramentek w Warszawie

---