Cerkiew św. Sofii Mądrości Bożej w Warszawie


Cerkiew pod wezwaniem św. Sofii Mądrości Bożej jest wyjątkowym obiektem w stolicy Polski. To parafialna cerkiew prawosławna, która znajduje się w obrębie dekanatu Warszawa, będąc częścią diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Historia tego miejsca jest bogata i pełna znaczenia dla lokalnej społeczności. Cerkwie prawosławne odgrywają kluczową rolę w duchowym życiu Warszawy, a św. Sofia Mądrości Bożej stanowi jeden z istotnych punktów orientacyjnych w mieście.

Opis

Świątynia wznosi się w malowniczej dzielnicy Ursynów w Warszawie, dokładnie w osiedlu Jeziorki Południowe, w pobliżu ulicy Puławskiej 568. Każdy element tej budowli jest odpowiedzią Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego na historyczne zawirowania, wysuwając w przeszłości wniosek o odszkodowanie za nieruchomość utraconą w wyniku II wojny światowej, która znajdowała się na Woli.

Cerkiew została zaprojektowana przez uznanego warszawskiego architekta Andrzeja Markowskiego. Inspiracja dla projektu pochodzi z monumentalnej konstantynopolitańskiej Hagi Sophia, co ma na celu podkreślenie historycznych korzeni prawosławia. Wymiary obiektu to 36,9 m długości i 30 m szerokości, a całkowita wysokość – for łącznie z centralną, 16,2 m kopułą wykonaną z miedzi – wynosi 21,6 m. Na wysokość budowli miały wpływ przepisy regulujące wysokość obiektów znajdujących się w strefie podejścia do Lotniska Chopina.

Na szczycie kopuły umieszczono równoramienny krzyż, który jest symbolem charakterystycznym dla architektury bizantyjskiej. Zewnętrzna elewacja jest obłożona piaskowcem szydłowieckim, natomiast wewnętrzne ściany planowane są do ozdobienia wspaniałymi mozaikami oraz freskami. W świątyni znajdą się dwa ołtarze, w tym jeden boczny poświęcony św. Męczennikowi Pantelejmonowi. Dzwonnica będzie wyposażona w dziesięć dzwonów, co dodatkowo wzbogaci nabożeństwa odprawiane w tym miejscu. W zgodzie z prawosławną tradycją, główne wejście usytuowane jest od strony zachodniej, podczas gdy dwa boczne wejścia prowadzą od północy oraz południa.

Prace budowlane rozpoczęły się w 2015 roku, a kluczowy moment nastąpił 5 grudnia, kiedy to patriarcha Konstantynopola Bartłomiej poświęcił kamień węgielny pod nową cerkiew. Pierwsza celebracja Świętej Liturgii odbyła się w budynku 19 maja 2018 roku, a tego samego dnia na głównej kopule świątyni umieszczono i poświęcono krzyż.

Kolejne ważne momenty miały miejsce 2 lutego 2020 roku, kiedy to na dzwonnicy zainstalowano osiem dzwonów. Poświęcenie cerkwi miało miejsce 20 września 2020 roku, które zrealizowano pod przewodnictwem metropolity warszawskiego i całej Polski Sawy oraz innych hierarchów PAKP. Od tego dnia regularnie odbywają się nabożeństwa. Ceremonia ostatecznego poświęcenia świątyni odbyła się 14 maja 2023 roku.

Warto podkreślić, że ta cerkiew jest pierwszą w Warszawie wolnostojącą świątynią prawosławną, której budowa rozpoczęła się po ponad wieku przerwy. Stanowi wotum wdzięczności Bogu za 25-lecie demokratycznych przemian w Polsce oraz 90. rocznicę uzyskania autokefalii przez polski Kościół prawosławny.

Przypisy

  1. Tomasz Urzykowski. Nowa cerkiew gotowa. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 15.05.2023 r.
  2. Prawosławie: Uroczystość poświęcenia cerkwi Hagia Sophia w Warszawie. [w:] Polskie Radio [on-line]. 15.05.2023 r. [dostęp 03.07.2023 r.]
  3. ks. prot. Piotr Nestoruk: Święto parafialne warszawskiej Hagii Sophii. orthodox.pl, 23.05.2019 r. [dostęp 28.05.2019 r.]
  4. ks. prot. Piotr Nestoruk: Poświęcenie dzwonów warszawskiej Hagii Sophii. orthodox.pl, 03.02.2020 r. [dostęp 05.02.2020 r.]
  5. ks. Adam Magruk: Historyczne uroczystości w Warszawie. orthodox.pl, 21.09.2020 r. [dostęp 21.09.2020 r.]
  6. Agnieszka Rodowicz. Multikulti już tu jest. „Polityka”, s. 102, 15.09.2021 r.
  7. Agnieszka Rodowicz. Multikulti już tu jest. „Polityka”, s. 100, 15.09.2021 r.
  8. Łukasz Troc: Pierwsza Liturgia w Warszawskiej Hagii Sophii. wiadomosci.cerkiew.pl, 19.05.2018 r. [dostęp 20.05.2018 r.]
  9. Michał Wojtczuk. Stoi kopuła przy Puławskiej. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 19.07.2017 r.
  10. Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Budowa świątyni p/w Hagia Sophia w Warszawie [dostęp 12.08.2016 r.]
  11. Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Dzwony dla parafii św. Sofii – Mądrości Bożej w Warszawie [dostęp 01.06.2017 r.]
  12. Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Ogrodzenie posesji pod budowę cerkwi św. Sofii [dostęp 01.07.2015 r.]
  13. Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Poświęcenie kamienia węgielnego w Warszawie [dostęp 05.12.2015 r.]
  14. a b c Katarzyna Jaworowska – Warszawa: Postępy w budowie cerkwi Hagia Sophia [dostęp 25.03.2016 r.]
  15. a b Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Budowa świątyni Hagia Sophia w Warszawie – stan bieżący [dostęp 22.12.2016 r.]

Oceń: Cerkiew św. Sofii Mądrości Bożej w Warszawie

Średnia ocena:4.5 Liczba ocen:23